İlber Ortaylı'nın en son kitabın eleştirel yorumum aşağıdaki gibidir. Kitapta yazılanlar göreceli konulardır. Buna rağmen de bende Tebriz'e gitme fikrim öteden beri de vardır. Bilgelikten ziyade bir turizm operatörnden daha fazla yazılar diyebilirim.

Her çocuğu ayrı bir çiçeğe benzeten yazar her çiçeğin de farklı yetiştirildiğinin altını çizerek aileden başlayıp okul hayatına kadar giden süreci anlatıyor kitap.
Ben çok sevdim.

(Çocukların) Her birine kendisiyle mutlu olmayanın ne iyi bir öğretmen ne iyi bir doktor ne iyi bir çevreci ne iyi bir insan olacağını hatırlatın...

Çocukların her biri birbirinden farklı çiçeklere benzer. Dikkat etmezseniz bir zaman sonra çiçek tarhları yerine çiçek mezarlarımız olur. Siz de bir mezarlık bekçisi...

Teşekkür ederim

“Korona sonrası, hangi insan aklını başına alacak? Şeytanlaşmış ülkeler ne yapacak? Yönetimler doğruya, güzele tevdi edecekler mi, gibi birçok soruya cevaplar aranacaktır. Bu konuda, ütopyadan ibaret olan hayalî bakış açısı içerisinde olmamamız gerekir ama bir musibetin bin ders boyutu muhakkak olacaktır.”

“Çin’in Doğu Türkistan üzerindeki dil, kültür ve din üzerindeki baskıları her geçen gün artarak devam etmektedir maalesef. Çin’in, Uygurlara uyguladığı asimilasyon, dil ve kültür politikalarının son bulması için gerekli çalışmalar sonuna kadar sürdürülmeli.”

“Kahvehanelerin sırrı ne olabilir? Evden, eşlerin dırdırından, çocukların zırzırından kaçış mıdır? Paylaşılan dostluklar mı? Dostlarla ardı ardına içilen çaylar mı? Çay içilirken aşka gelip yapılan siyasi atışmalar mı? En önemlisi çay mıdır ilham kaynağı?”

İÇHATLAR’DA UÇ’MAK
Hayrettin Durmuş

İlkay Coşkun birçok dergi ile birlikte Gökmavi’de de imzasını gördüğümüz, yazılarını, şiirlerini okuduğumuz bir dost, üretken bir yazar.

UÇ isimli şiir kitabıyla İÇ HATLAR adlı denemeleri KDY yayınlarından aynı anda çıktı. Öncelikle yolu, bahtı açık olsun, uğurlu olsun diyoruz.

İlkay Coşkun bu kitabını Gözde, Gaye, Vefa, Hüzün, Vatan, Tefekkür ve Küçürek adlı 7 bölüme ayırmış. 53 şiir ve 85 küçürek dize yer almış kitapta. Yer yer düşündüren, zaman zaman da gülümseten şiirler. “Tatlı Bela” şiirinden hareketle kısa şiirlerinin uzun olanlara göre daha başarılı olduğunu söyleyebiliriz.

“ellerin arık / ayakların çarık
Yüreğin buruk / umudun kırık
Sözlerin ayruk / (boyu derilmeyesice) (s.17)

Orhan Veli ya da Ümit Yaşar Oğuzcan’ın şiirleri sıcaklığında bir şiirle karşı karşıya değil miyiz?

“Galiba” şiiri de kitaptaki en başarılı şiirlerden. 3 sayfalık bu şiir biraz daha kısa yazılsaymış sanki yüklerinden kurtulur, hafifler bir o kadar da ağırlığı olurmuş.

Kitapta dikkat çeken şiirlerden birisi de Çâre:

“ey yürek!
Yâr, hâr ve nâr
bir Yusuf
bir İbrahim
bir Eyyub’a yol gerek.” (s.38)
Ölüm şiiri de kısa ama çarpıcı olanlardan:
“kepenkleri kapanan mutlulukların
üzerine oturur esmer yalnızlık
ve siner mezar taşlarına usul usul.” (s.84)

“Deodorantlı Beyler ve Bayanlar” şiiri çağı sorgulayan ironik bir şiir.

Ankara’yı, Bursa’yı anlatmayı da ihmal etmiyor şair. Bir de “Altıyüzelliyedi” var. Milyonlarca insanın dramını barındıran.

Kitap’ta Türk şiirinin aksakalı, beyaz kartalı Bahaettin Karakoç’a ve Nuri Pakdil’in “Kudüs kalbimin üstünde ince bir tüldü/ Şimdi alın yazım oldu,”[1]dediği Kudüs’e ithaf edilmiş iki şiir de yer alıyor.

Kitabın en güzel şiiri “İncinir.” En azından benim penceremden öyle. Her okur bir başka şiiri kendine yakın bulacak, beğenecek kuşkusuz.

“rahmetten bigane nadandır yola
İstikamet şaşar çılga incinir
Kendini bilmeyen yaramaz kula
Güneş değse bile gölge incinir” (s.83)

İÇHATLAR İlkay Coşkun’un İnsana, Kitaba, Davaya ve Şiire ait deneme yazılarından oluşuyor. Kesme Şeker’den Çay’a, Mehmet Akif İnan’dan Nuri Pakdil’e, Doğu Türkistan’dan Muhsin Yazıcıoğlu’na ve Mevsimlerden, Havayı İzleyen Adama kadar pek çok konu barındıran, güzel bir üslupla kaleme alınmış yazılar karşılıyor bizi. Yazıları okuyunca şiirden yazıya geçiş yapan usta edebiyatçılarımız geldi aklıma…

“Garip Ozan Neşet Ertaş yazısında “Anadolu’nun bin yıllık serüveni ağıtlarda ve bozlaklarda toplanmıştır adeta. Gök kubbeyi yırtarcasına çığırarak dolduran bozlaklar, tüm duyguları melodik gür sesle sanata dönüştürür… Sazı ile arasında gül ile bülbül metaforuna benzer insicam hali vardır. Yaşadıklarını sazıyla bütünleştirerek sanatını icra eden bir gönül adamıdır Neşet Ertaş. 'Yüreğinde aşk olmayan saz çalmasın’ diyerek de sanatına duyduğu özeni ifade etmiştir.” (s.93) cümlelerini okuyunca bu kumaştan iyi bir elbise çıkacağı belli oluyor. Benden söylemesi.

Yüreğine sağlık İlkay Coşkun. Şiirlerin, yazıların uzun soluklu olsun.

COŞKUN İlkay (2020), Uç, DKY, İstanbul.
COŞKUN, İlkay (2020), İç Hatlar, DKY, İstanbul.
---
[1] Pakdil, Nuri. Edebiyat Dergisi. 28 Ocak 1984

zayiatlar
insanı ölüme hazırlar

iki kanadını da
bileyleyen insan
yıldızlar gibi kuş
yarasını sağaltan

savaşlarda kanayan insan
geleceği yarasında taşır

Şehirlerin sürekli değişen demografik yapısı; anıların, yaşanmışlıkların üzerinden silindir gibi geçiyor. Nasıl ki beden ve kalp insanın eviyse, ülkelerin, insanlığın büyük evleri de şehirlerdir.Şehirler insanoğlu gibidir. İnsanı hem taşır hem de saklar.