Seyr ü Sülûk Risalesi: Nihal’imle Dört Kapı Kırk Makam

I. Şeriat Kapısı – Başlangıç, Hasretin Öğretisi

Nihal’im, gidişinle canımı da götürdün;
sensiz dost meclisi bile karanlık kaldı.

Aşk derdiyle hoşum ben, ey tabip;
dokunma ilacıma, çünkü helakim de, şifam da onda.

Efendimsin cihanda; eğer bir değerim varsa,
senin yüzündendir, Nihal’im.

Bu kapıda öğrendim ki:
Aşk, bir emir ve yasak değil, bir yok oluş talimidir.

II. Tarikat Kapısı – Fedakârlık ve Yola Giriş

“Yoluna canımı feda etsem gerek” dedim.
Nihal’im bana hışımla baktı:
“Senin canın mı var ki feda edesin?”

Bir tek görüşün için bin can feda etsem ne çıkar?
Gönlüm nice zamandır esir,
yalnız seni diler, yalnız seni arar.

Ne gece ki sokağına yüzümü süremezsem,
o gece bana kıyamettir.

Bu kapıda öğrendim ki:
Aşk, yolun bedelidir; can, onun vergisidir.

III. Marifet Kapısı – Sırların Kapısı

Ezelden bir bakışınla sundun bana bir merhaba;
öyle mest oldum ki artık kimsenin selamını bilmem.

Hâlimi anlatmaya seni tenhâ bulamam,
çünkü seni bulacak yerde kendimi kaybederim.

Derd-i aşkı gayrıdan sorma, Nihal’im;
ne bilsin çekmeyen?
Şeb-i yeldâyı ne anlar müneccim, muvakkıt?

Bu kapıda öğrendim ki:
Aşkın sırrı sözle değil, suskunlukla taşınır.

IV. Hakikat Kapısı – Vuslat ve Yok Oluş

Bir gün olur da boyunu görmesem,
işte o gün kıyamet olur.

Güllü kaftan giydin; korkarım incinirsin,
nazlı tenin gülün dikeninde kanar.

Mecnun’dan daha çok aşk istidadım var;
çünkü âşık-ı sâdık benim,
Mecnun’un adı var, aşkı yok.

Süzme bakışın gelmesin kirpik üstüne kirpik;
yaralarım zaten senin adınla açılmış,
ve yalnız seninle kapanacak.

Bu kapıda öğrendim ki:
Hakikat, Nihal’imde yok olmak,
varlığımı onun varlığında eritmekmiş.

Sonuç:

Dört kapının yolcusu oldum;
şeriatte hasreti öğrendim,
tarikatte fedakârlığı,
marifette sırrı,
hakikatte ise Nihal’imde yok oluşu.

Ve bütün kapılar, bütün makamlar
tek bir isimde toplandı:
Nihal’im.