Üniversitede talebeyken :"Çağın gerçek tanığı tarih mi, edebiyat mıdır?" geyiği çevirirdik uzun uzun; birçoğumuz da esasen tarihin ham bilgileri çiğ gerçeklere dönüştürme gayretinde sonradan görme bir bilim olduğuna, ki eskiden o da sanatın kapsamındaydı,gerçek tarihi sanatçıların, daha da daraltırsak edebiyatçıların; hatta şairlerin yazdığına inanıyorduk.Hoş bu görüşlerimizden milim sapma olmadı her nedense...Biri kalkıp da hatunu bereketli, alengirli mi alengirli Sadabat eğlencelerini istediği kadar tumturaklı cümlelerle tarihi bir gerçeklik diye anlatsın, Nedim'in "Yürü serv-i revanım gidelim Sadabad'a" şiiri kadar etkili olamaz herhalde.Yani ki çağın gerçek tanıkları şairlerdir.

Son dönemde çok fazla ölüm, kalım, cennet, cehennem, araf, ecrin,günah, sevap , şeytan,(İlgisi yok ama bir de "kusmukçular var:)) cenin, rahimli mahimli şiirler yazıldı.Hatta birçoğu da burada yayımlandı.Bu nevi şiirleri eleştirmek, onlara karşı çıkmak, malum çatışmaları anlatan şair arkadaşlarla papaz olmak işin kolayı galiba.Anlamak lazım:

Bir iki haftadır özgün değerlendirmelerine dikkat kesildiğim Sayın Yara Terbiyecisi rumuzlu arkadaşımızın güne gelen şiiri de pesimist bir ruhun samimi itirafları gibi geldi bana.Herkes ölüme takmış, dini jargona takmış, demek ki yaşadığımız konjonktür bu.Ölüm ve muhafazakar günler...Bunu yadırgamak ya da siyaset yapmak için söylemiyorum bir tesbitte bulunmaya çalışıyorum.Gerçek tarihi yazan şairlere selam göndermek istiyorum.

Şiire gelince, bence şair usta ; ama bu şiire fazlaca kafa yormamış.Kimi yerlerde tekrarlanan sözcükleri ayıklayabilir, şiire biraz daha akıcılık katabilirdi.Haa diyeceksiniz ki "Madem ölüm temini işleyen bir şiir yazıyor, belki de özellikle suyu ağır ve durgun akıtıyor, olamaz mı?" Olabilir tabi, dedim ya şair hiç de acemi bir bülbüle benzemiyor; zaten bir adam aşk meşk şiirinden usanıp başka konulara yönelmişse birçok şeyi aşmış demektir.(Anaaa ben hep aşk yazıyorum ya, neyse Allah aşkıdır:))

Şimdi şiirin ilk bendine bir bakalım:

Olmayış provası

"Sensizliğim senden de eski
Dünden de, yarından da
Ve hatta bugünden de eski…
Dün, şimdisizce bir bugün eksildim."

Zeka pırıltıları daha ilk dizelerde kendini ele veriyor:

"Sensizliğim senden de eski" mısra-ı berceste tadında kuvvetli bir dize.Devamında "eskimek" kavramını abartınca sözün gücü biraz azalmış.(Bu durumu Qaşkai ciplerin büyük kabortasına küçük motor benzetmesiyle açıklayabiliriz:))

"Öyle böyle değil
Sağa ölsem olmuyor
Sola ölsem olmuyor.
Uygun adım binalar çöküyor.
Ah delirmenin zincirine çakılmış
Bu kıldan ince akıl;
Bir fikrin hassasiyetinde susmak neden?"

Şair bu bentte, ilk bentte girizgahla vurguladığı "adem" (yokluk = sensizlik) fikrini geliştiriyor; "sağa ölsem, sola ölsem olmuyor" söylemi esaslı bi sehl-i mümteni sanatı yapıyor.Basit gibi görünen bu zor söylem ancak şiirin ustalarına ait bir maharet gerektirir:

"Bakarım bakarım sılam görünmez
Aramızda yıkılası dağlar var" diyen Karac'oğlan ya da

"Ete kemiğe büründüm
Yunus gibi göründüm"

diyen Yunus Emre gibi ırlamış şair.

"Sağa ölsem olmuyor, sola ölsem olmuyor..." İlginç tabi.

"Binaların uygun adım çökmesi" göstergesi neyi imliyor olabilir ki deprem dışında? Yoksa şair, bir kent yalnızlığından mı söz ediyor, binaların üstüne üstüne geldiğini mi söylemeye çalışıyor?

"Ah delirmenin zincirine çakılmış
Bu kıldan ince akıl;
Bir fikrin hassasiyetinde susmak neden?"

Baştan beri Akif Paşa'nın "Adem Kasidesi"ne gönderme yaparcasına bir var oluş şaşkınlığı yaşayan şair, bu ruh karmaşası içinde delirmenin işten bile sayılmayacağını söylüyor.Bütün bu sorunsallara rağmen, bu çılgınlıktan damıtılmış fikirleri kendi içinde yaşamak zorunda kalmasının da ayrı bir onulmazlık olduğunu vurguluyor.

"Yırtılmış göğsünden
Dağ kanamak neden?"

"Dağ kanamak" sözü de daha önce duyduğumuz söz değil."Söz" kelamını özellikle kullanıyorum; zira göstergebilim litaretüründe Fransız dilbilimci Sousseore'un tanımladığı bir dil-söz ayrımından söz edilir:
Buna göre, şairin ortaya koyuğu orijinal bir imgelem ya da dilin bir "üst dil" e evrilmesi sonucu dile ait yeni unsurlar oluşur.Mezkur unsurları,tabiatıyla ilk kullanan şairin bizatihi kendisidir; fakat bu durum ilanihaye sürmez, söz duyulur, söylenir, meşhur olur, dile pelesenk olur, dile sakız olur veeee artık "bakir söz " kavramından uzaklaşıp dilin E-5'ine düşer:)) Yani o güzelim özgün söylem artık dilin vesikalı yâridir.Bu cümleden olarak şairin "dağ kanamak" imgesi de şimdilik söz, ne zaman ki dile yerleşir, bir daha buradaki tazeliğini bulmak ne mümkün.Dağ kanamak, dağ gibi kanamak, dağ gibi göğsünden yırtılıp kanamak....Gittikçe çoğalan bir anlam...


Korkma, öldürmez bu beni.
Nasıl düşer ki insan kendinden?
İki gözü de kör,
Adalet Tanrıçası değiliz ya…"


Afşaroğlu tarafından 1/23/2013 2:25:35 PM zamanında düzenlenmiştir.