Oflu

9.2.2010 14:40:42

Konu “Gülce Akımları, “ (ki başında şiire verdiği emek adına yıllardır tâkip ettiğim ve çok takdir ettiğim Mustafa Ceylan ağabeyim var) şair ise yorumlarından tanıyabildiğim kadarıyla şiire ve incelemelere oldukça önem veren bir edebiyat öğretmeni olunca şiire biraz daha dikkatli ve temkinli yaklaşmak gerekiyor muhakkak.

Güllük Dergisinde başta Mustafa Ceylan olmak üzere akıma gönül vermişlerce kapsamlı örnekleri ve açıklamaları verilen Gülce Edebî Akımları gerek başlangıç gerekse gelişme aşamasındaki amaçlarındaki ana faktörün;
zoru kolaylaştırmak, şiir sevgisini aşılamak, disiplinsizliği ve baştan savmayı bir disiplin altında toplamak, katılımcılığı artırmak, hece ve serbesti aynı şiirde birleştirmek…… gibi etkenler olduğunu biliyorum. Son derece iyi niyetin var olduğunu bildiğim bu çalışmalardaki sonucun ne olacağını, alınan mesafeyi ve şiire katkının ne olduğunu ise zaman gösterecek elbette.
Şiire gönül verenlerin ümitli olmasından daha doğal ne olabilir?

Üstad Aşık Cinasi’nin (Ekrem Yalbuz) çok ciddi olarak ele aldığı ve hemen hemen her türüne örnek verdiği (bu alanda şiir kitabı da var) Cinas sanatı kafiye anlayışında gerçekten çok ince bir işçiliktir ki; henüz kavramın ne olduğunu tam anlayamayan arkadaşlarımızca çok da yanlış kullanılmaktadır. Aslında çok da kolay değildir!
Çünkü, zaten bir kalıp altında olması gereken hece şiirine bir başka kalıp daha getirerek manevra alanınızı daraltıyor, kaçma payınızı ve alternatif kelimelerinizi kullanamıyorsunuz. Hâl böyle olunca da ya cinastaki orijinallikten taviz vermek ya tekrarlara düşmek ya da anlamı kısırlaştırmak gibi zaaflar önünüze çıkıyor. Her şiirde olduğu gibi cinaslı şiirler de zaafları aştığı ölçüde başarılı kabul edilmelidir bana göre..

Şairin hoşgörüsüne sığınıp şiire gelirsek ben biraz şiirin içinden bakmaya çalışacağım.

Şiire adını veren cinasların sadece “ yâr “ ekseninde dönmesi ve bütün cinasların aynı seyri göstermesi özellikle yapılmış ve vurgu amaçlanmış olabilir ama 85 kelimelik bir şiirde 22 kelimelik yer kaplamasının isabetli düşünülüp düşünülmediğinden çok emin değilim. Üstelik, “ ben (cinaslar hâriç) 4, mı 2, sen / sana 4, bir 3, bu 3, aşk 2, olur 5 olmak üzere 23 de tekrar da birleşince ve bazı kafiye kelimelerin de mısra içinde tekrar edilmesi söz konusu olunca üç kıtalık bir şiir için tekrarları fazla olan ve nerede ise 35 kelime ile yazılan bir şiir karşımıza çıkıyor.
Genel bakış adına bu durum bence bir olumsuzluk..

Dilbilgisi konusunda çok bilgili değilim ve bir öğretmen şiirinde, üstelik yorum yapanlar arasında öğretmenlerin olmasından da çekinerek zor söyleyeceğim ama ilk mısra olan;
“Yarada mı kâr etmez gelmez isen ölürüm” mısrasındaki “ yarada mı” daki “ da “ nın ayrı yazılacağını düşünüyorum. Bana sanki “ yara da mı “ doğrusuymuş gibi geliyor.

Yukarıda değinmeye çalıştığım “ anlamın kalıp zorunluluğuna (cinasa ) feda edildiği mısralar, basit cümleler, alternatifi düşünülmeyen kelimeler de gözüme çarptı;

“Yarada mı kâr etmez gelmez isen ölürüm” (anlam boşlukta)
“Aşk oku …” ( sıradan)
Yâr arsız olunca mı perişan olur adam ( sıradan)
Bir gün tebessüm etsen seni ben yâr ederdim (bence; yar edilmez, olunur)
……………..gibi.

Aslında Mehmet beyin çok daha güzel şiirlerini okumuştuk. Belki bu şiir biraz aceleye geldi. Ama, hangi şiirin ne zaman nereye geleceği, kimin dikkatini çekeceği belli olmayınca biraz daha titiz davranmak gerekiyor galiba.

Hele edebiyatçıların…

Eyvallah!