üst üste konulmuş
iki el değirmeni taşı,
üstteki taşın,
kenarına yakın bir yerde sapı,
karşılıklı iki sağ el
durmaz döndürür,
üstelik biri sol eliyle
“ha bre dene ” doldurur
çuvallar dolusu bulgur
yıl boyu aş olur...

Gökçenin Mahmut’un gırtlak türküsünü,
ve diğer türküleri bastırır
eldeğirmenin gürültüsü
harman biter, kış hazırlıkları tamamlanır
ve el değirmeni her Allahın günü
sıra, hak, keşik evleri dolanır..
döner-döndürülür,
olmadı dibek döğülür..

elek daldırılır un çuvalına
un elenir tirkide hamur yapılır

iteğ , esıran , ekmek tahtası , oklava
ufra serilir, bezeleler yufka açılır..

sacda pişen yufka, kes yanan tandırda göyynür
su serpilip tavlanır, üstüne sofra örtülür

üstüne yaydın mı sulu mercimek aşını,
soğuyan yerlerden, doldur dıkımını

yanında çay soğanı, gömüden pıransa
ee badılcan-gök domatiz turşusu da varısa

“senin ellerini benim ayaklarımı bağlacaz”
cümbür cömat yumulacaz, doyum olmaz

bi de yeni desdiden, galaylı tasla Günsüz suyu
datını unudamazsın ömür boyu




buyday yıkanıp,
gölle kaynatılırdı sonbaharda
mekke de koyulurdu gölle kazanına
mevsimin ilk bademiyle tatlandırılırdı
kuru, dibek taşında dövülüp bulgur yapılırdı

bir biri, bir diğeri,
“ritm soluklar “-hı!” “-ha”
arada bir de bulgurlar
dibeğin ortasına toplanırdı
göce çıkarılır, güneşte bekletilerek
kimi tarhana yapardı, kimisi keşkek.

gölle pişer kazanlar dolusu
dolaz kaynatılır saatler boyu
suyunu sırkıtsın diye taş altında bekletilir
sadeyağ dolazla karın derisine depilir
basağacı depkiyle tuluğa peynir

kurbanlıklar otlatılırken tarla anlarında
Karşıbağda bademler açılmaya başlardı
kış hazırlığı, kuru çalı toplanır dağlarda,
sap, dene, saman, ters derken çalı kağnısı

çalı taşır sırtında, Ismahan, bir de
hergele çobanı Kara Sümbül’ün kızları
avsuncu Müslükebe
bir de Karamercanın akkarısı

çalı taşırlar sırtlarında, kış hazırlığı
kağnıları mı vardı,
kağnısı olan köylüler
gününü bulmuşsa çifte gider

kışın gelmesi yakın, sürülecek tarla çok
ne köylüye, ne öküzler dur-durak yok
“-bulutlar Aydına, git işine kaydına
bulutlar Şam’a, gat eşşe(ği)ni dama”

“taha fakıt var evilmez
iş varkana diş gevilmez
vahtından evel çift sürülmez
yularsız deve yedilmez”













DİPNOTLAR
dene: tane, buğday
iteğ (iteği): ekmek yapılırken unu muhafaza için yere serilen bezle kaplanmış yün dokuma
esıran/esiran/(eyi sıyıran)/(elsıyıran)(eğsiren) ısgıran :hamuru kesmeye, tirkiyi kazımaya yarayan alet, ıskarpile
ekmek tahtası: senit
ufra/uğra: hamurun tahtaya ya da oklavaya yapışmasını önlemek için serilen kepekli un
dibek: soku, havan
göce: çorbalık, yarılmış, soyulmuş buğday
basağacı : (deri peyniri (tuium) için) basmak sıkıştırmak için kullanılan ağaç, soku
depki /tepki: tepmek sıkıştırmak için ağaç alet
dep(i) ağacı: basağacı
efsun: nazara karşı sihirle koruma,




Resimdeki Halakızım Elmas
Fotoğraf için Cennet Avcı’ya teşekkürler


Çalı / 1832