oğlakların,
kuzuların
kulakları çentiklerle enlenirdi
sağ kulağının ucu gez ise bizimdi

başkalarının enleri,
yarık,
çalık ,
dilik,
kesikti

falanların,
filanların,
feşmekan gilin
sol ya da sağ kulağının
arkası oyuk

bana göre kim bilir kimin
ama benden başka herkes,
herkesin enlerini bilirdi
muhtar,
bekçi,
çoban,
katınçlar, çoluk-çocuk












her evin ineği vardı bir ya da iki
hemen herkes tarafından bilinirdi
geldiğinde altı aylıkmış montofon boğası,
köyün ineklerinden beş misli iri
böğürüşü bile bildiklerimizden farklı

Saatali ineği olanlardan
birer kutu arpa topladı,
bizim ineklerin adı ’kara sığır’dı
boğasayan inekler Satelleri boyladı
“mantafona yüğrülen”ler sarı bücük buzağladı
montofon boğasından sonra inekler
"kırma " adını aldı,

sarı, gürbüz buzağıları,
inek sağımları arefesinde
zapdetmek ne haddimize
ucu pizli sakındırak adet etdik
anası emdirmesin diye

sonraları baytarın makinalarıyla
bücüklerin kulağına
numaralar koydurduk
montofan buzağıları
düğeleri bi başka sever olduk

hem yavruları para etdi,
hem sütleri
“emme yemelerine yetişilcekleyin deği(l)”
Sığır sürüsüna salmadık..
“varsın ossun” “Allahın otunu yolduk
atdık öğüne”
“samana gırma gatdık”
“herkeş düğe bağlar oldu evine”
“ileşberlikden yırdık”
“zıratçı” olduk












nicedir sürülmeyip sürüyle
evde bakılmış, kızışmış tekeler
taze ot, ot samanı, kırma
yeşil yapraklı dallarla evde
besiye alınmış..
bir yandan siyek kokusu
bir yandan tokuşurlar birbirleriyle
kan dacalı.. can düşmanı
zortlamaya başlanılmış..

dekesek keçiler içine salınmış
kızışmış tekeler
koklar, burnunu kaldırır
üst dudağını açar
hınkırır
derken birinin peşine düşer
beğirir
kovalar,
üstüne çıkar,
yüğürür-bırakır

tekrar
yerleri koklarlar
burnunu kaldırır
beğirir
yönünü
çoktan bir başkasına çevirmiş






















sürüden ayrılmış
sürünün bütün koçları
tekeler gibi
arpa, fiğ kırmasıyla
pelitle besiye çekilmişler
üstüne titrenilmiş

nazar boncuklarıyla süslenmiş
renkli çapıtlar bağlanmış boynuzlarına
renk-renk boyanmış
sırtı-yanları
turuncu, yeşil
ama illa kırmızı
yani “bayrak kırmızısı”
“gece mavısı”
“gök yeşil”
muskalanmış
“gök boncuk” dizili nazarlıkları

ekim ayının ikinci cumay derneğinde
salınır “gossak ” sürüye
gösterişli, nazar boncuklu
kostak kuyruklu
kızışan koçlar

salınır..
salınır kuyruğu ayrı
kendisi ayrı yürür
“koç gibi”
kuyruğunu çekemeye çekemeye
tokuşur koçlar
en baba koç
koyunları yüğürür

çobanın keyfi de(n)kli
sürüyü sürer
bir yamaçtan seyreder
seyre doyulur mu
boş verir kepeneğe
koçunun kuyruğu;
….
kuzuları bekler
bahara
umudu






koç salımının yüzüncü gecesinde
delikanlılar “yüz” toplarlardı
maşala alevinde..
torbalar ellerinde.
grubun önündeki kişilerin
her birinin omzunda heybe
önce keçinin “kuyruğu düştü” diye
ilk akşamdan sürüyü
ağıllara hapseden
sürü sahiplerinin evlerine
yollanılırdı
ama her evin kapısı
mutlaka yoklanırdı
arastalar boyunca
..
gençler görülür..
küçük-büyük herkesin elinde
gıldırka-çan
cangır-cungur
gıldır-gıldır
çalarlardı
deve çanı löngür-löngür

deve çanı, grup liderinin elinde susmuşsa!
ev sahibi kapıya çıkmıştır da
elebaşı, yüz pazarlığı yapar
ne verilse fazlasını ister
“-yüz verince şımarma” dense de
pazarlık bu işin şanındandır
mutlaka mutlak ilave yapılır
“-abıla memnin gasalır”
hele de Goca Hesne

deve çanı tekrar
löngürdemeye başlar
haydi…başka bir evin cam altına
kapıya dayanmış deve çanına
kim aldırış etmez
pazarlık beyhude
çanlar canhıraş uğultu halinde
yüz almadan
istediğini koparmadan
kapı ağzından çekip gitmez
elebaş…

yüzü o toplardı,
istediğini koparır elebaşı
efratının kahramanı
her şeyi o ayarlardı
herkesi kollardı
elebaşı, alt tarafı
sürülerden birinin çobanı..


























DİPNOTLAR
enlemek: özel işretle işaretlemek, bellik
en: hayvanların kulağına vurulan damga, bellik, işaret
gez: kulak ikiye katlanarak kesilirse yatık V şeklinde oyulmuş olur,
çalık/çelik: bir bıçak darbesi ile hafif yan kesilmiş
kırma: melez, ana-babası farklı ırklardan, karışık
baytar: veteriner
tekesek: teke isteyen kızışmış keçi, çiftleşme isteği zamanındaki keçi
kızışmak : çiftleşme dönemi gelmek
hınkırmak: hızla soluk vererek burnunu temizlemek
beğğirmek: keçinin (özellikle tekenin) be-e-e şeklinde ses çıkarması
gossak: koçsak, çiftleşme aşamasındaki koyun
dekli / denkli : denklenmiş, yerli yerinde, tamam