“-valla aynı mitli dediğin gibi
köy mıhtarının birinin
gaymakama ettiği”
“-neytmiş ki”
“-neytmemiş ki
dinle hinci”

“-gazanın birine
durduk yerde
genş bi gaymakam atanmış
halef-selef alacağını almış,
vereceğini vermiş alelacele
gedeceğ olan gaymakam, yenisine
“-gulağını aş beni eyi dinne
sana son bi nasihatım mar” deyinşe
yeni ğelen acemi ğaymakam;
“-neee?” demiş
“-aman deyen,
sen sen ol, falan köyün
söz temsili deyelim
Cinköyün mıhdarından uzak dur,
aman deyen
o adamdan kendini golla”

acemi
“-ney ye?” deyyo
esgisi de
“-garışma işde,
yani,
mesela
ola ki bah(i)sa filen dutuşayın deme”
yeniyetme
“-yau üsdat”,
aman hele-hele dediyse de
“-başga lafa gerek yok
aman deyen bahsa-mahsa girme işde
o gadak”
“-yahu aman-zaman”
“-yau bi bildiğim mar ki,
ötesini neytçen sen
dediğimi dut da
getdim yoldan getme
netçen sen eciğini-cücüğünü bi bildi(ği)m
mar haral,
benden bu gadak
hadi bana eyvallah”
deyoru
pırrr!




ne ğadak üsderlediyse de
nuh deryoru, peygamber demeyoru
alel-acele sıvışıp ğediyo
neyise lafı uzatmayalım
bizim acemi,
yeniyetme gaymakam
bi hafta-on gün
höyle bi etirafı dolaşıyoru
ol-gör bu mevzuynan alakalı ün-ses yok, ı-ıhı

herkeş
“-esgi gaymakamımızdan Allah ırazı osun”
“-bek eyiydi sizden eyi olmasın”
“-halımızı-hatırımızı sorar”
“-makamının gapısını vetandaşın
yüzüne gapatmazdı”
“-kimsenin şerine-şoruna garışmazdı”
“-namazında-niyazında”
“-işgi içirtmezdi,
garı oynatdırtmazdı,
mazifesini gaylangaş dutan mamiri se(v)mezdi
“-gumara-mumara zıt gederdi,
abidik-gubidik adama,
halka me(h)remet etmeyene me(h)remet etmezdi”
“-garısı ö(ğ)retmenidi emme
mazifesine dövam ederdi”
“-dayıraya gederkene file
ötekinner gibi makam arabasına felan binmezdi”
“-adam evladıydı, adaaamm”
“-nerde hinci öyle amir”
“-garısı ö(ğ)retmenidi emme
mazifesine dövam ederdi”
deyollar daa
başga bişiy demeyollar

acemi gaymakam bakıyoru
“nayeti güçcük-gözel bi kaza”,
“herkeş işinde gaydında”
“her şey yerli yerinde”
“acaba benden önceki adam neye
“ıldırım tayın” isdediy ki”
“bre ğidi alın beni merkeze
tekavidime ğadak” dediy ki,
deyoru kendi kendine

“dur bakalım anlacaz-dinlecez
işin aslını feslini ö(ğ)rencez”

“işin işinde bi bokluk
bi bit yeniği var
emme ne”

“bi Cinköy mıhtarı
gos-goca bi gaza gaymakamını
zorlayabil(ir) mi”

“hemi de poroblem ne olacak ki
yok canım olcak şey mi”

“bi köy mıhdarı
değme pulitikacı olsa neydiviri”

“-bildiğim gadarıyna buralı
bi vekil,
bi senatör filen de yok ki”

“hadi deyelim hısım-akrabası
emmisi-dayısı
galdıykine olsa ne yazar”

“adam yılların gaymakamı
vali mavinniği file yapmış

“hadi genş file olsa
şeytana uyar
ğarı-ğız işi filedir
de(ye)cen emme belliyki
esaslı bi hata yapmış”

emme bi yandan da verip alıp
marağ ediyo Cinköy mıhdarını
“-kim”
…..
“-nası bişiy”
…
“-ne eder, ne dutar”
cesaret edip de kimseye soramayoru
o değilden hiç elleşmeyoru
o cihetden hiş daş galdırmayoru
herangi bi çalıya daş atmayoru
içinden de “nassı olsa bu iş
kendiliğinden ortaya çıkar” deyoru

aradan epi(ey)li bi zaman geçiyo
her hafta, bazara gelinşe
her köylerin mıhdarı geliyoru
uğrayoru,
“-hoş geldiniz”
“-hayırlı olsun”
“-Allah muvaffak etsin”
“-emriniz”
“-köyümüze bekleriz”
“-zeyaretinizden memnin oluruz”

“-bizim buz gibi bi bunarımız var”
“-bizim köyün balığı meş(h)urdur”
“-bizim geçiler kekik yer”
“-camız gaymağı”
“-oğlak keseriz”
“-ahaliye bi hitabetseniz”
“köyler arasında an davası”
“-hasımlar arasında gan davasına bi el atsanız
sizi gırmazlar”
“-gavınımız kele(ği)miz”
“-bi horaz keselim”
“-düğünümüze buyurun”
“-ballı gaymaklı çomaç”
deye akın akın geliyollar
gaymakamlık makamına emme;
“efendim ben Cinköyün mıhdarıyın” deyen yok
yok Allah yok
yer yarılmış,
yerin dibine girmiş mubarek

o değiden bi mahanaynan
kazaya ba(ğ)lı mıhdarları
has-öz toplayo
ordan burdan birileri aklısıra çıkıyo
takkasını önüne alıp;
köyünün meselelerinden bahsediyoru
emme
“Cinköy mıhdarı” yok

“acaba, köyün adı değişdi de
başga bi adı mı var
yoook, öle bi durum da yok
ilçe haritasında görülüpduru
ücra küçük bir köycük”
“Allah Allah…?”

ediyoru-edemeyoru
marağını yenemeyoru
atlayo cibine..
goya başka bi köye geçerkene uğramış gibi
Cinköye uğrayo
“-çaa(ğı)rın hu mıhdarı bakayın”
Allahın onaracağı ya
o ğün de mıhtar gazaya ğetmiş
ani takke gerisin-geri,
deregap,
izinin üsdüne dönüvürüyo
son sürat hemen sürüyo
ver elini gaza


doğru makamına seğidiyo varıyo
gelen geden var mı deyelek soruyo
emme; ne ğelen var, ne ğeden
Cinköyün mıhdarından emare-iz yok
herifcioğlu marakdan guduruyo
gudurmak ne kelame yırtınıyo
yoğ Allah yok
Cinköy deye bi köy var emme
muhtarı yok..

neyise uzatmayalım
bakmış olca(ğı)-molca(ğı) yok
en sonunda galemine deyoru ku
“Cinköy mıhdarı neye ğelmedi
..?!
“tanıyorumun sen bunu”
“..”
“deragap bul”
çağırıyo bunu huzuruna
dediği takike
gapısı tıkladılıyo
“-efendim buyurun
gaymakam beyim.. beni emretmişsiniz”

esgi-püskü kasketini bağrında dutan
kısık gözlü, saçı-başı ağarmış
cılız, çelimsiz.. iskeleti çıkmış
eciş bücüş yaşlı bi adamca(ğı)z
“buyur amca
siz kimsiniz”

galem hemen tanıdıyo gelen adamı,
“-Cinköy mıhdarı
sayın gaymakamım”
seninki, beyninden vuruluyo
!!!
va! o ne; gele-ğele
ufak-defek
eciş-bücüş
mıymıyın teki
on kere toplasan bi adam etmez
nem ne şekil, ahı getmiş vahı galmış
çüşdüm bişiy

uzun gaşlı,
ufak yüzlü,
ombeş günnük sakallı
tığ bıyıklı
kısık gözlü
şeytan çarpığı,
yaşlı mı yaşlı
gariban mı gariban bi adamcağız

gene de münasip göremeyo
muhtar deyince öyle ya
dirayetli,
tilan
felfecir
örflü, gasalak
variyetli
uyanık bi adam olmalı değil mi
bu adamın mıhdarlıkdan emeli ne olacak ki
..
“-Cinköy Mıhdarı?”
“-he-ye gaymakamım”
“-hııımmm!”
“len ben bunun nesinden
çekinti edeceğmişiyin len”
deyo içinden,

hatda ve hatda
selefinin acısını da hafifletmeyi
canı çekiyo
emme “ne olduy ku”
bi de esgi gaymakama
içerleyo
“-galıbına yazzık …
seni okudan öretmene
seni okudup da mefat bekleyen ana-bobaya yazıklar ossun..
neyimiş de.. bi de vali mavinniği filen etmiş
“hasstir”
deyo
“-neyimiş
n’oldum öldüm kızağa alın beni
tekavidime gadak
acilen ..”
..
gerçi bu vaka olmasa kendinin de
ma(i)yet memurluğu bitmeyceğdi ya
vardır bi hayır
“adama borşlu makamını”
“biri bi bok yemese başga biri et yemez”imiş
İlla nasip olacağ işde
bi mahana şart..

gaymakam ne sorsa
adam da iki kelam yok
“-hı hı!”
..
“-ı-ıh”
“-he!”
bi de
“hey-ye”

bi de, bi dee
“-Allah Dövletimize zeval vermesin”
ha bi de
“-sayanızda”
…
“asıl senin sayanda ya”
deyo
yeniyetme gaymakam
tabi içinden

neyise; hoş-beşden sonura konu bitiyo
çay-may tamam
sonura köyün meselelerinden
falan-filan,
derken me(v)zu geliyo
davetin can damarına

gaymakamın boğazına bişiy dakılıyo
emme deyviremeyo,
sizin annacanız
“yau esgi gaymakamın senden
ne alıp-veremediği var mıhdar”
deyemeyo gatliken

irenk vermeyyo adama..
mahsızdan
eveleleyo-geveleyo, hal-hatır
“-yau mıhdar! sen ne işinen
iştigal ediyon?
öyle ya, çoluk-çocu(ğu)n
nafakasını nassı temin ediyon
çift-çubuk tarla var mı
tabi mıhdarlık mesarifli iş”
“-yoğ efendim ne çift-çubuğu
kim gaybetmiş de ben bulcan”

“-eee geçim-dirlik”
“-valla emrine şükür geçinip-gediyoz”
“-yahu nasıl”
“-valla efendim ben bah(i)sa dutuşurun”
“-eyi de bahisle garın doyar,
ömür geçer mi efendi!
üstüne üstlük sen gosgoca bi mıhdarsın
hemi sonuraa
bahısda.. gaybetmek de var”
“-ben gaybetmen efendim”
..
…


“-ne yani
sen şindiye gadar hiş gaybetmedi mi”
“-……….ı-ıh”
“-o zaman bahis olmaz ki”
“-olur efendim”
“-Allah Allah..
yau nası(l) olur”
“-olur….
efendim olur”

…?
“-efendim yünsek müs’adelerizinen
isderseniz sizininen de bahsa dutuşalım”
“-yok canım olur mu öyle şey
…
hem el ne der”
“-kimseye deyvimeyiz efendim”
“-hem zaten ne üzerine dutuşacaz ki”
“-olur ya da olmaz,
siz bişiy iddia edin
bende aksini söylerin
kim gazanırsa tamam”
“-yok canım olmaz öyle şey”
“-efendim bi tecrübe etseniz”
..?
“-sizin gibi mevki sahibi biri
ne gaybedecek ki”

“-benim aklıma bişiy gelmeyo”
..
“-o zamaaan,
golay efendim,
hinci höyle etcez
ben idda edeyin
siz olmaz deyin”
“-……….”
“-yok öyle yağma”
“len bunun her yanı iddacı olsa neydiviri”
“gerçi eski gaymakam da”
“şey dediydi emme”
“amaaan”

mıhtar
“-mesela ben deyorun ki”
“……”
“-efendim mazur görün”
“-de! be adam!”


“-efendim affınıza sığınırın”
“-uzatma mıhdar”
“-efendim ben iddia ediyorun ki
…
bi ay içinde”
“-eee”
?*?
“-efendim, bir ay içinde
sizin dübürünüz
nah! böyle yemyeşil olacak”
“-yok canım olur mu öyle şey”
“tamaaammm işte bu!
..
“-olmazsa size mayışınızın iki gatı”
“-olursa………..”
“-mayışınızı bana vereceniz”
“-yalınız benim mayış beşyüz ha
sonura …vay ben bilmeyodum
çoğumuşumuş filen yok”
“-tamam
dübürünüz
yemyeşil olu(r)sa mayışınız
guruşuna dokunmadan benim
olmazsa benim dört inek var
satıyorun,
haralda batan geminin malı deyen
dört ineğe bi bin lira verir
yani sana tam dört inek parası”
“-tamam anasına satayın”
“..”
“-bak caymak yok ha!
bin niranı alırın, mıhdar-muhdar daklaman..
bobam olsa gözünün yaşına bakman
bahıs borcu gumar
gumar borcu namıs borcudur ona göre”
“-yeşil!”
“-maaş”

senin gaymakam;
yeşil namına eve bişiy basdırmadığı gibi
yeşil kelimesini bile yasaklamış
yeşile bakmamış
yeşil yerden geşmemiş,
yeşil gözlü deye
garının yanna yaklaşmamış
garının yüzüne bile bakmamış

yeşil dememiş,
yeşil yememiş,
yeşil görmemiş
yeşil keymemiş
ne sovan, ne ısmanak”
..
her Allahın günü mayene de cabası
seninki yaka cebine bi ayna gatmış
fırsat buldukça bakmış
sayılı gün çabık geçer derler hanı
nayeti akdedilen gün gelmiş çatmış

seninki sabah sabah,
çalmış gaymakamın gapısını
önde ufak-defek mıhdar
ardında loter
bi de başga bi köyün mıhdarı
birinin elinde çente
ötekinin bohça
“-buyurun loter bey
buyur mıhdar”

gaymakam hiddetinen yerinden gakmış
“-mıhdar hayrola!
noluyo?
bunnar da kim
hayr’ola sayın noterim”
adamlar “hık-mık”suratları gıpgırmızı
gapıda galağalmışlar

mıhdar;
“-gaymakamım mühlet
yani bi(r) ay, böğün bi hakkın hitam buldu
öyle de(ğil) mi”
“-tamam da ……………”
“-arkadaşlar da şahit”
“-ne şahidi mıhtar”
“-yani,
…
ya olmadı derseniz”

!
“-zati olmadı ki”
“-ee gördün mü”
“-ben de desem olduydu
isbatı var mı
..
yooggk”
“-doğru”

“-bak ben de tastamam
bin lirayı getirdim,
her e(h)timala ğarşı
işdecik, isdersen huraya
sümenin üsdüne bırakalım
..

yok hat’da
..
teslim edeyin
..
buyurun,
madem olmadı deyonuz
yalınız yeşil mi deği(l) mi bakmamız
bizzat şahıtlandırmamız ilazım
………..
geçin buyurun arkadaşlar
size mesarif etdirmeyen,
benden olcek çaylar
peşin-peşin onuda höyle goyen”
………
“-ee madem öyle”
………………
bakmışlar hakgeten yeşil-meşil bi durum yok tabi
………..

gaymakam gasalalak
“-hani” demiş
..
“-hani sen hiş gaybetmezdin
hani!
sen hep gazanırdın”
eski gaymakamın
horsasını da almış olalak
daha yüksek mertebeden
hitabete devam etmiş

“-her şeyin bi ilki vardır,
mıhdaaarrr..
…
olmaycak duaya amin denir mi”
….

“-neyimiş dee
..
çoluk-çocun ırızgı
bahısınan-mahısınan
töbe
töbee…
git len hurdaann..
cık cık cıık
ilim-fen deye bişiy var
olcak şey mi yaa”
…
“-tamam gaymakamım buyur,
haklısınız, siz gazandınız
……..
ee bana müsade”

bohçayı gucaklamış,
çenteyi de eline almış
gapıya doğru gederkene
ötekinner de
geldiklerinden daha bi
gıp-gırmızı gala-ğalmış
…
seni(n)ki onnara dönmüş
…
“-siz çaylarınızı için gari,
sabah-sabah içimi burkar
….
basurdan beri
bana bek eyi-ğelmez
mubarek,
hemi de yanında cığaraynan
nası(l) içersiniz bilmen hu meredi..
haden
..
size afiyet osun”
..
tamam mıyız..”
mıhtar, loter
başlarıynan
“-tamam” demişler
“-tamaammm”
..
“-öteki epaplara da
mahsus selem ederin”
demiş ötekinnere”


“-Cinköyün Mıhdarı …
bahsı asla gaybetmez”
















DİPNOTLAR

has-öz/hasseten: onun için/bu yüzden; özel olarak, hasseten, hususi
mahsızdan/mahsustan: belli etmeden, niyetini gizleyerek
mahsızcıkdan : bildiği hakde sevimli kurnazlıkla
yok öyle yağma : olmaz öyle şey, ahlaki değil.. herkes karşı çıkar.. kimse onaylamaz, hakkaniyete aykırı, eller duymasın




Çalı/ 1940