monarşi ve teokrasinin ortaklığı
sorgulanıyordu iktidarı halkta görenlerce
sanayi devrimi seri üretime geçmiş fabrikalarla
sarayın baskıları artmış bu dönemde
çünkü ideolojiler tehlike arz ediyordu yönetim için
işçiler ve halkın dostları için cumhuriyet fikri
romanın devamında vardı bu tür bir özlem

zaman geçmiş gözden düşmüş idealler
nizam-ı cedit kadar tanzimatta yeni çağa hazırlık
sabaha az kalmıştı tevfik fikrete göre
karanlığın en koyusu yaşanmış olsada ülkede
ittihat terakki örgütlüyordu moderne inanmış aydınları
hürriyet fikrinde ısrarcıydı sait nursi döneminde batıyı anlayanlar
ümmetçilik şekilleniyordu efganinin şahsında karşı çıksada irşat makamı
islamla moderni uyuşturma gayreti vardı muhammet abduhta ta en başından

hafiyelerle bir polis devleti görüntüsündeydi meşrutiyet akim kalınca siyasette
adem-i merkeziyetçilik çatırdayan devlet için sunulmuş reçetelerden biri
topyekün saldırı devlet-i aliyenin hesaplaşması demekti mistisizm ve taklitçilikle
derken bir ihtilal denemesiyle meşrutiyeti yeniden uygulamaya geçirmesi devletin
fecri atinin tanıklığıyla düş kurmayı öğrenen şairler için modern şiirin ilk örnekleri
savaşın şiddeti kürsülere taşınıyor mehmet akifin çanakkale zaferini resmetmesi gibi
savaşı kaybeden osmanlının ateşkes imzalaması ingilizlere teslim olması hanedanin
ardından sevr dayatması yanıt buluyor anadoluda örgütlü mücadeleyi milli güç görenler
meclisi mebusan açılıyor anadoluda mustafa kemal önderliğinde birlik fikrini savunuyor ülke