Türk-İslam âlimleri serisi – 90

EBU MAŞER USAYBİA
D. 1203 – Ö. 1269

İsmi; Ahmed bin Kasım es-Sadi Hazreci,
Ebu’l-Abbas olarak bilinir künyesi,
Lakabına “Muvaffaküddin” denilmiş,
Dedesinin lakabıyla anılmak istedi.

Babası ve amcası da ünlü tabiptir,
Usaybia, Kahire’de dünyaya gelmiştir,
Genç iken “Maristan-ı Nuriyye’de okumuş,
Ruhbi, Kulli ve de Dahvar’dan ders almıştır.

İbn-i Baytar ile botanik çalışmıştır,
Nasırı Hastanesi’nde doktorluk yapmıştır,
Emir İzzeddin’in özel doktoru olmuş,
Bir taraftan da güzel eserler yazmıştır.

“Tabakat-ül-Etibba” onun ünlü eseri,
İlim yolunda olanlar sever bu eseri,
Tıp ilminde üstat olarak biliniyor,
Üstat, Suriye’nin Şam ilinde vefat etti.


Şair, Araştırmacı, Yazar: Abdullah Yaşar Erdoğan


“Tabakat-ül-Etibba” hakkında not: Günümüzde Avrupa’da İslâm tababeti hakkında iki eser yazılmış olup, bunlardan birisi Almanca Wüstenfeld, diğeri de Fransızca olarak Leclerc tarafından yazılmıştır. Her iki eser de İbn-i Ebî Usaybia’nın bu eserini temel kaynak olarak kullanmıştır. Reiste, Sanginett, Hamit Vali Efendi gibi birçok ilim adamı bu eseri haşiyelerle tercüme etmeye çalıştılar ise de, başaramadılar. Eser, A. Müller tarafından 1882 senesinde Kahire’de ve 1884’de Königsbetg’de iki cilt hâlinde neşredilmiştir.
İbn-i Ebî Usaybia’nın bundan başka tıbba ait eserleri de vardır. 1- Kitâb-ül-hikâyet-il-etibbâ fî îlâcât-il-Edvâ, 2- Kitâb-ül-İsâbât-ül-Müneccim, 3- Kitâb-üt-tecârib vel-fevâid (bu eserini tamamlayamamıştır) bunlardan bazılarıdır.