Sevmek birbirine değil, birlikte aynı noktaya bakmaktır. exupery
Suat Zobu
Suat Zobu

Cumhuriyeti Böyle Kurduk 15

Yorum

Cumhuriyeti Böyle Kurduk 15

( 5 kişi )

3

Yorum

10

Beğeni

5,0

Puan

231

Okunma

Cumhuriyeti Böyle Kurduk 15

Cumhuriyeti Böyle Kurduk 15

Eski tulumbacıydı Topkapılı Mehmet.
Kolunda meşin bileklik, boynunda muska taşıyordu.
Kabadayıydı. Gözükaraydı.
"Topkapılı Cambaz Mehmet" adıyla nam salmıştı.
Doğma büyüme İstanbulluydu.
Çanakkale’den beri Mustafa Kemal’in askeriydi.
Temasları hiç kesilmemişti.
Samsun’a geçmeden önce yaptığı gizli toplantılar sırasında, Mustafa Kemal’in Şişli’deki evine gelenlerden biri elbette Topkapılı Mehmet’ti.
Mustafa Kemal, Topkapılı Mehmet’i çağırdı. "Bu grubu sen kuracaksın" dedi.

İstanbul’da Mim Mim Grubu kuruldu.
Müdafaa-i Milliye, M.M. Baş harflerinin Osmanlıca okunuşu Mim Mim’di.

Millî Mücadele’nin adı sanı duyulmamış kahramanlarından biriydi o. İyi bir istihbaratçı, lider ve uygulayıcıydı. İstanbul’da binlerce sivilden oluşan bıçkın bir ekibi vardı. Atatürk’ün “Göreyim seni Cambaz Mehmet Bey” dediği Topkapılı Cambaz Mehmet.

Cambazlığı, zeki oluşu, her koşulda iş bitiriciliği, hırlısından hırsızına İstanbul’da binlerce insanı Milli Mücadele için teşkilatlandırdığındandır. Şeytana külahı ters giydirdiği söylenirdi. Hızlı koşar, iyi silah kullanırdı. Külhanbeyleri bile ona saygı duyar, mertliği karsısında severek isteyerek ona boyun eğerlerdi. Bilirlerdi ki onun tek düşündüğü şey vatandı. Bu sebeple vatan dara düşünce herkes onun direktifleri altında toplandı ve çalıştı. İşgal altındaki İstanbul’da en doğru istihbaratı onun grubu toplardı. Anadolu’ya silah ve mühimmat kaçırılacağı zaman canı pahasına yine onun grubu yapardı...
Mustafa Kemal Paşa’nın çok güvendiği bir adamdı...

Peki, Topkapılı Cambaz Mehmet kimdi?
1 Temmuz 1874’te İstanbul’da doğdu Topkapılı Mehmet. Haylazdı. Mahalle mektebi üçüncü sınıftan ayrıldı, erken yaşta hayata atıldı. Kimi zaman tulumbacılık yaptı kimi zaman külhanbeylik. En hassas tarafı vatandı. Çanakkale Harbi’ne ilerlemiş yaşına rağmen er olarak katıldı ve Mustafa Kemal’le tanıştı. Mustafa Kemal’in ilk anda ilgisini çekti, onun tarafından çavuşluğa yükseltildi. İşte Topkapılının Mustafa Kemal sevdası orada başladı.

Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasından sonra İstanbul 13 Kasım 1918’de fiilen işgal edildi. Bunun üzerine işgale karşı birtakım gizli kuruluşlar ortaya çıktı. Karakol Cemiyeti bunlardan biriydi. Topkapılı Mehmet Bey’in birkaç arkadaşı ile birlikte kurduğu Şehremini Teşkilatı da aslında Karakol Cemiyeti’ne bağlıydı. Bu durum İstanbul’un resmi işgali olan 16 Mart 1920 tarihine kadar devam etti.

İstanbul’da sustalı, tabancalı üç bin elemanı vardı.
Sandalcı, hamal, esnaf... Sokakta müthiş bir istihbarat ağı kurdu.
Yaprak kımıldasa haberi oluyordu.
Gizli evleri, gizli depoları, gizli buluşma noktaları vardı.
Anadolu’ya bilgi, insan, silah, cephane kaçırıyorlardı.
Mustafa Kemal için canını vermeye hazır olan Topkapılı Cambaz Mehmet, gizli haberleşmede "Demir" kod adını kullanıyordu.
İstanbul’da resmi olarak Albay Neşet Bey’e bağlıydı. Neşet bey de, Albay İsmet’e (İnönü) bağlıydı.
Topkapılı Cambaz Mehmet, filmlere çekilmesi gereken, romanları yazılması gereken ses getiren çalışmalara imza attı.
İngiliz işgal kuvvetleri komutanı General Harrington’ın makam otomobilini çaldı, kendisi sürerek götürdü.
Ankara’da Mustafa Kemal’e hediye etti!


Mim Mim Grubu’nun en önemli silahı, sustalıydı.
Tramvayda Türk kadınlarına sarkıntılık eden Fransız subaylarını veya esnafa tokat atan İngiliz askerlerini gölge gibi takip ediyor, tenhada sustalıyı konuşturuyordu.
İşgal kuvvetleri için keskin ve sessiz bir tehlikeydi.
Mustafa Kemal, Sivas kongresinde, "İstanbul’da silahlı üç bin adamımız var!" demişti.
O üç bin kişi, Mim Mim Grubu’ydu.
Semt semt örgütleniyorlardı.
Gerekirse mahalle mahalle vuruşulacaktı.

15 Mayıs 1919’da Galata Rıhtımı’nda olağanüstü bir kalabalık vardı. Rıhtım, seyyar satıcılardan ayakkabıcılara, simitçilerden jandarmaya kadar insan kaynıyordu. İşte o insanlar Topkapılı Cambaz Mehmet’in adamlarıydı. Bir rivayete göre İstanbul’da her an silahlanabilecek elli bin kadar adamı vardı Topkapılı’nın.

Mustafa Kemal Paşa Bandırma vapuruyla Samsun’a giderken de Topkapılı Cambaz Mehmet gemide Paşasının güvenliğini de adamlarıyla sağlamıştı. Artık Anadolu’ya, Milli Mücadeleye tam destek zamanıydı.
Halk adamı Topkapılı Cambaz Mehmet Milli Mücadele yıllarında ilkin Harbiye Nezareti’nden terhis olunan erlerin adreslerini temin etti, ordudan alınan silahların nerede depolandığını öğrendi.
Buradaki silah ve mühimmatın Anadolu’ya sevkiyatını organize etti.

Topkapılı Cambaz Mehmet’e Kurtuluş Savaşı’ndan sonra bizzat Mustafa Kemal tarafından İstanbul milletvekili olması için teklifte bulunuldu.
Teşekkür ederek kabul etmedi.
"Koşum tutmaz bir insanım, müsaade buyurun serbest kalayım" dedi.
Topkapılı Mehmet Bey beyaz şeritli İstiklal Madalyası’na layık görülmüştü
TBMM tarafından 1500 lira maaş bağlandı.
Fakat Mehmet Bey, “Ben bir şey yapmadım. Vatanım için Mustafa Kemal Paşam için üzerime düşen görevi yerine getirmeye çalıştım. Hizmetleri gerçekleştiren arkadaşlardır” diyerek maaş almayı reddetti, Kızılay’a bağışladı.

1 Haziran 1932 tarihinden dört gün önce oturduğu apartmanda çıkan yangında yaralandı, hastaneye kaldırılmasına rağmen kurtarılamadı. Cenazesi Merkezefendi Mezarlığı’na defnedildi.

Ruhu Şad, Mekanı cennet olsun olsun...

Paylaş:
(c) Bu yazının her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir. Yazının izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur.
Yazıyı Değerlendirin
 

Topluluk Puanları (5)

5.0

100% (5)

Cumhuriyeti böyle kurduk 15 Yazısına Yorum Yap
Okuduğunuz Cumhuriyeti böyle kurduk 15 yazı ile ilgili düşüncelerinizi diğer okuyucular ile paylaşmak ister misiniz?
Cumhuriyeti Böyle Kurduk 15 yazısına yorum yapabilmek için üye olmalısınız.

Üyelik Girişi Yap Üye Ol
Yorumlar
Etkili Yorum
ŞÜKRÜ ATAY
ŞÜKRÜ ATAY, @sukruatay
12.11.2025 23:05:11
5 puan verdi
Saygıdeğer üstadım,
Topkapılı Cambaz Mehmet Bey gibi herkesin bilmediği vatan fedailerini bize "Cumhuriyeti Böyle Kurduk" seri paylaşımlarınız sayesinde tanıttığınız için sonsuz teşekkürlerimi iletiyorum, sağolun varolun.
Topkapılı Cambaz Mehmet Bey'in ve birlikte bu vatan için çalışanların ruhları şad, mekanları cennet olsun inşallah 🙏
Sonsuz selam, dua, sevgi ve saygılarımla.
İbrahim Kurt
İbrahim Kurt, @ibrahimkurt
12.11.2025 19:04:06
5 puan verdi
hocam yine anlamlı bir çalışma okudum kutluyorum
neneh.
neneh., @neneh-
12.11.2025 17:54:50
5 puan verdi
Mekânı cennet olsun.Değerlerimize sahip çıkalım.Vefalı yüreğinize sağlık.Üstad'a saygıyla.
© 2025 Copyright Edebiyat Defteri
Edebiyatdefteri.com, 2016. Bu sayfada yer alan bilgilerin her hakkı, aksi ayrıca belirtilmediği sürece Edebiyatdefteri.com'a aittir. Sitemizde yer alan şiir ve yazıların telif hakları şair ve yazarların kendilerine veya yetki verdikleri kişilere aittir. Sitemiz hiç bir şekilde kâr amacı gütmemektedir ve sitemizde yer alan tüm materyaller yalnızca bilgilendirme ve eğitim amacıyla sunulmaktadır.

Sitemizde yer alan şiirler, öyküler ve diğer eserlerin telif hakları yazarların kendilerine veya yetki verdikleri kişilere aittir. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. Ayrıca sitemiz Telif Hakları kanuna göre korunmaktadır. Herhangi bir özelliğinin kısmende olsa kullanılması ya da kopyalanması suçtur.
ÜYELİK GİRİŞİ

ÜYELİK GİRİŞİ

KAYIT OL