Türk-İslam âlimleri serisi – 79

KAŞANİ
D. ? – Ö. (H. 587) 1191

Doğum tarihi kesin olarak bilinmiyor,
Tam adı; Ebu Bekr bi Me’sud bin Ahmed
Alaaddin-i Şaşi olup Kaşani denir,
Türkistan’ın Fergana’da doğdu biliniyor.

“Alaaddin” ve “Melik-ül-Ulema” denmiş,
Kaşani, İslam ilim dallarında yetişmiş,
Hanefi âlimlerinin büyüklerindedir,
Alâeddin-i Semerkandi’den ilim öğrenmiş.

Usul ve Füru ilimlerinde çok yükselmiş,
Hocasının kitabına şerhler düşermiş,
Hocasının kızı Fatima-i Fakihe’yle
Evlenir ki; bu hocasının hediyesiymiş.

“Tuhfesini şerh etti kızı aldı” derler,
Onu en büyük fıkıh âlimi bilirler,
Karısı da fetva vermekle yetkiliymiş,
O devirde bir evde üç müftü demişler.

Onların fetvası her tarafa yayılmıştır,
Fatıma-i Fakihe, Kaşani’yi uyarır,
Kocası Kaşani onun reyine uyarmış,
Bazen de müşterek fetva hazırlamıştır.

Kaşani, ilim için çok yeri dolaşmış,
Gittiği yerde de ilmi nakil yaparmış,
Kaşani, Konya’ya kadar geldi demişler,
Konya’dan sonra da Halep’e yerleşmiş.

Haleviye Medresesi’ne müderris olur,
Burada çok sayıda öğrencisi olur,
Müslümanlara da hizmeti çok severmiş,
Mu’tezile itikadıyla savaşı olur.

Kaşani, binomal denklemini kurmuştur,
Newton, yıllar sonra buna sahip olmuştur,
İlkler imanlı Müslüman âlimininmiş,
İmansız kişilerce bunlar gasp olmuştur.

Şair, Araştırmacı, Yazar: Abdullah Yaşar Erdoğan