Türk-İslam âlimleri serisi – 36



ABDURRAHMAN ES – SÛFİ
D. H. 291(903) – Ö. H. 376/ (986)

Hicri iki yüz doksan bir de Rey’de doğdu,
Büveyhi hânedanının can dostu oldu,
Bağdat’ta ilim merkezinde yetişmişti,
Bettani gibi âlimleri rehber tuttu...

Astronomide yeni dönemi başlatmış,
Modern çağa tesiri olan bir adammış,
Batı literatürü ondan hep bahseder,
Onu, Azophi, Abuhassin diye anmış...

İlbermosofim, Jeber Mosphim de demişler,
Onun eserini batıya mal etmişler,
Batlamyus’un fikirlerini geliştirmiş,
İnsanlar yıldızları onunla bilmişler...

Gök cisimleri uzaklığını ölçmüştür,
Yıldız takımlarının resmini çizmiştir,
Büyüklük ve rengine göre cetvel yapmış,
Bunları kataloglar ile belirtmiştir...

Kozmografik haritaları hazırlamış,
Çağımızda da bu harita kullanılmış,
Astronomi alet yapımında etkili,
Onun yaptıkları Kahire’de saklanmış...

Usturlapları hassas ölçen alet yapar,
Biruni, İbn Yunus onu övgüyle anar,
Batılı astronoma etkisi çok büyük,
Onun eserini İspanyolca yazarlar...

Viyana, Nürnberg âlimleri üstad saymış,
Modern astronomi onu saygıyla anmış,
Abdurrahman es-Sûfi’nin çok eseri var,
Batıda eserleri baş tacı yapılmış...

Farsça, Arapça ve Türkçe eserleri var,
İspanyol, İngilizler tercüme yaparlar,
Onun Topkapı Sarayı Kütüphanesinde,
Türkçe olarak bu eserleri yayınlarlar...

Biz sahip çıkmaz isek öz benliğimize,
Küfrü kardan sayarız âlimlerimize,
Dünya onların ışığı ile ilerlemiş,
Kılıflar bulur olduk kepazeliğimize.

Tarihte nice dahi Türk – İslâm özünde,
Onların eserleri Batının elinde,
Değişiklik dahi olur isimlerinde,
Bizler bize sahip olamadık yiğidim...

İslâm âlimi, Allah adıyla aramış,
Rabbim de onlara pek çok kapı aralamış,
Bizlerde de antika diye pazarlanmış,
Bizler öze hitap edemedik yiğidim...

Bizim özümüz buldu, batı sahiplenir,
Bizde değersizken, onlarda kıymetlenir,
Bizim aramıza, hasetlik ekilmiştir,
Bizler düne sahip olamadık yiğidim...

Şair, Araştırmacı, Yazar: Abdullah Yaşar Erdoğan

NOT: Kur’ân’daki bütün emir ve yasaklara itaatte büyük hassasiyet gösteren Müslümanlar, ilme teşvik eden, hatta ilmi emreden âyetlere itaatte de aynı titizliği göstermişlerdir. İtaatteki bu hassasiyet onların Fizik, Kimya, Tıp, Astronomi ve Jeoloji üzerindeki araştırmalarını başlatan ve devam ettiren en büyük muharriktir. Bu sayede İslâm dünyasında dev isimler yetişmiştir.