İnsan Denen Muamma

Bir yazıya başlamadan önce, ne yazılacağına karar verilmiş olması gerekir. Bu, yani yazının konusuna karar vermek onu yazmaktan daha zordur bence. Ama bu başarılamayacak bir şey demek de değildir tabi. Dedim ya, sadece zordur.
Her şey anlatılabilir bir yazıda; ağaç masa, tiren hatta bir elektirikli süpürge… Fakat bir konu vardır ki o istisna. Onu anlatmak ve onu anlatmayı göze almak, büyük bir cesarettir ve bu, çok ciddi bir iştir. O istisna ve çok müstesna konu insandır.
Şimdiye kadar milyonlarca insanın anlatıldığı binlerce eser kaleme alınmış, günümüzde de bu çaba hala devam etmektedir. Böyle olmasına rağmen, hiçbir kitap insanı tamamıyla anlatmayı başarmış değildir maalesef. Bu kitapların bazıları insanı fizyolojik açıdan incelemiş, bazıları onun sosyal ve psikolojik durumuyla ilgilenmiştir. Mesela; ilk sosyologlar insanı: “sosyal bir hayvan” olarak nitelendirmiştir.roman yazarları insanı çeşitli simalarla farklı rollerde kullanmış, şairler onun kara kaşını, ela gözünü, tatlı sözünü şairane bir üslupla, dillerinin döndüğü ölçüde söylemeye çalışmışlardır ya da deneme yazarları insanın daha çok huy, davranış ve karakterlerine bakarak, bunlardan kendilerince farklı çıkarımlar yaparak, adına insan dediğimiz cevapsız bilmecenin cevabına akıllarınca birkaç ekleme yapmışlardır.
Roman yazarları, şairler, denemeciler, hatta insan üzerine bir şeyler karalamaya çalışan herkes, insanı anlatmak şöyle dursun, sadece onun hakkındaki görüşlerini söylemiş, insana ait sıfatları ortaya çıkarmıştır. Bunların dışında geriye kalan yalnızca laf kalabalığıdır.
İnsan bir muammadır. Hiç kimse onu bir bütün olarak tanımlayamamış ve anlatamamıştır. Çünkü her insan ayrı bir gezegendir. Tıpkı dokuz gezegenin dokuzunun da ayrı özelliklere sahip olması gibi ve sadece dokuz tane gezegen olmasına rağmen bizim onlar hakkında çok az bir bilgimizin olması gibi.
Aslına bakarsanız, benim niyetimde insanı anlatmak değildi. Onu kim çözmüş ki ben anlatayım? Amacım onun anlatılamazlığını açıklamaktı. Onu anlatmayı göze almak, büyük bir cesaret örneğidir ve ben sadece biraz önce bahsettiğim laf kalabalığına yeni laflar ekledim, ortalık biraz daha karışsın diye.