RUSAMER MİZAH VE ŞİİRİYAT ENSTİTÜSÜ RAPORU
Rapor No: RS–2025/KD–ED–243
Tarih: 25.10.2025
Yazının Adı: Keşif
Yazar: Edebiyat Öğretmeni (isimsiz)
Yorumlayan: Ser Feyzlizof Delibal Hazretleri
Birimi: RUSAMER – Mizah, Taşlama ve Toplumsal Eleştiri Dairesi

“Keşif” adlı bu şiir, günümüz taşlama geleneğinin diri damarını taşıyan, alaycı bir öfkenin edebî bir terazide tartıldığı kuvvetli bir metindir. Şiir, doğrudan bir “hitap”la başlar; öfke, ölçüsüz bir patlama değil, ölçülmüş bir kinaye sanatıdır. Şairin her dörtlüğü, sanki bir mahkeme tutanağı gibi işlemektedir: suçlamalar somut, tanıklar vicdandır.

Açılış dizeleri:

“Bütün dünya tarihini taradım.
Senin gibi densizini görmedim.”

Bu başlangıç, klasik Türk hicvinin tavrını hemen hissettirir. Nefretin mizahî formu olarak işleyen “densizini görmedim” ifadesi, hem hiddeti hem ironiyi dengeler. Halk edebiyatının “laf sokma” geleneği, burada modern bir bilinçle güncellenmiştir.

İkinci dörtlükteki:

“Adilik dedin mi adın önde bak.
Muadilin yoktur hiçbir dinde bak.”
ifadesi, sözlü kültürün en keskin silahı olan tekrar ve ses yankısı yöntemini ustalıkla kullanır. Bu tekrarlar, hem ritim yaratır hem de alay dozunu artırır. Şair, bu dörtlükte “ahlâkî çöküşün evrenselliğine” değil, bireysel rezilliğin özgünlüğüne dikkat çeker. Bu da şiirin mizahını absürtlükle besler.

Üçüncü dörtlükteki “‘Haksız mıyım? Hadi konuş, ulan!’ de” ifadesi, bir meydan okumadır. Şair, hitabına muhatap arar ama o muhatap aslında her okurdur. Bu yönüyle şiir, bireysel bir öfke şiirinden çıkıp toplumsal vicdanın sesi hâline gelir.

“Yüzün gibi tonsuzunu görmedim” dizesi, estetik olarak parlak bir hakarettir. “Tonsuz” ifadesi sadece renksizlik değil, karakter yoksunluğunun renk metaforudur. Şair burada, kişilikteki silikliği, yüzün solgunluğu üzerinden verir.

Son dörtlükte:

“Kinin gibi sonsuzunu görmedim.”
dizesiyle taşlamanın kılıcı yerine konan son darbe indirilir. Şair artık kızmaktan çok acımaktadır. Bu da şiirin tonunu “öfke”den “yorgunluk”a, “kin”den “kıyam”a taşır.

“Keşif”, sadece bir eleştiri değil, ahlâkî bir belgedir. Halkın dilinde yazılmış, ama vicdanın kalemiyle kazınmıştır. Her dörtlükteki ritim, mizahın keskinliğini taşısa da özünde derin bir hayal kırıklığı hissedilir.

Ser Feyzlizof Delibal Hazretleri
RUSAMER – Mizah, Taşlama ve Toplumsal Eleştiri Dairesi

Vesselam.

“Bazı keşifler mikroskopla değil, kalbin kırığına bakılarak yapılır.”