— İnsanın bir tutamağı olmalı.

— Anlamadım.

—Tutamak sorunu dedim.

Dünyada hepimiz sallantılı, korkuluksuz bir köprüde yürür gibiyiz.
Tutunacak bir şey olmadı mı insan yuvarlanır.

Kimi zenginliğine tutunur; kimi müdürlüğüne; kimi işine.

Ben, toplumdaki değerlerin ikiyüzlülüğünü, sahteliğini gülünçlüğünü göreli beri, gülünç olmayan tek tutamağı arıyorum:

Gerçek sevgiyi!

190 sayfadan oluşan ve “Kış” ile başlayıp akabinde “İlkyaz”, “Yaz” ve “Güz” ile devam eden bölümlerden oluşan Yusuf Atılgan romanıdır. “Kış”ı okurken kim konuşuyor, kimi anlatıyor, kim kimdir diye anlamaya çalışırken kendimi “İlkyaz”da buldum. Okudukça alıştım, alıştıkça kitabın sayfalarının azaldığını fark ettim. Aylak Adam’ın Ayşe’ye içini dökmesi ile de “ah çocukluk, ah ilk izler! “demeden geçemedim. Aykırı, toplumla uyuşmayan bir karakteri canlandıran Bay C. aslında bendim, aslında komşumdu, aslında arkadaşımdı, aslında herkesten gizlediğimiz içimizdeki biz'di..

190 sayfadan oluşan ve “Kış” ile başlayıp akabinde “İlkyaz”, “Yaz” ve “Güz” ile devam eden bölümlerden oluşan Yusuf Atılgan romanıdır. “Kış”ı okurken kim konuşuyor, kimi anlatıyor, kim kimdir diye anlamaya çalışırken kendimi “İkyaz”da buldum. Okudukça alıştım, alıştıkça kitabın sayfalarının azaldığını fark ettim. Aylak Adam’ın Ayşe’ye içini dökmesi ile de “ah çocukluk, ah ilk izler! “demeden geçemedim. Aykırı, toplumla uyuşmayan bir karakteri canlandıran Bay C. aslında bendim, aslında komşumdu, aslında arkadaşımdı, aslında herkesten gizlediğimiz içimizdeki biz'di..

Bu iki adam dünyada hoşgörü diye bir şey olmadığını bilmiyorlar. İnsan kendininkine uygun olmayanı bağışlamaz. Biz, hoşgörüsü olmadığını bile bile, başkalarında kendininkinden ayrıyı bağışlamaya çalışana hoşgörülü diyoruz.

Yusuf Atılgan (Aylak Adam, s. 113)

İçinde oturanları tanıyorum. Erkek en yakın lisede ingilizce öğretmeni. Karısı, onunla evlensin diye okulunu yarıda bıraktı. Sevişerek evlendiler. İki çocukları var: Biri kız, biri oğlan. Erkek akşamları elinde paketler, kese kağıtlarıyla döner. Yemek yerler. Çoğu geceler adam ya öğrencilerinin yazılı ödevlerini düzeltir, ya da gazete okur. Arada, “bu yıl kömür kıtllığı olacakmış!” diye mırıldanır. Kadının kucağında hep yamanacak bir şeyler bulunur. Kocasına bakar. “Uğrunda fakülteyi bıraktığım bu rahatına düşkün adam mıydı?” diye düşünür. Sonra dalar. Bir gün okula giderken otobüste bir genç gözünün içine bakmıştı. “Neden kaşlarımı çattım ona, diye hayıflanır, onunla belki başka türlü olurdu.” Ya birlikte uyudukları yatak... Erkek karısını değiştiğini, okula yeni verilen tarih hocasını düşünür. Kadın otobüsteki gençledir.
-Yapamıyorum, dedi. Olmuyor. Oysa seni seviyorum, biliyorum. Ama yapamıyorum. Neden, neden olmuyor?
“Çünkü yardım etmiyorum sana,” diyecekti, demedi. “Soyunurken, babanın duyunca, nasıl şaşıracağını, başkalarının neler diyeceğini düşündün. Şimdi seni kucaklayıp yatağa yıksam, öpe okşaya etini kışkırtsam, kulağına benden duymak istediklerini söyleyip seni kandırsam her şeyi yeniden unutursun. İstemiyorum böylesini Yarım bardak şarap içirdim diye nasıl içimi yedim görmedin mi? Bu mavi boşlukta etimiz bile sonuna dek sevişemiyor. Çünkü bu ses geçmez, ışık sızmaz odada bile başkaları bizimle birlik. Ama bir gün babanı, başkalarını kovup geleceksin. O zaman keskin ışıkta soyunup açık pencerede sevişeceğiz. Acelem yok benim biliyorsun.” Kucağındaki saçları öptü.
- Zarar yok, dedi. Ağlama.

Kılığı düzgün bir adamın sokakta simit yemesi yasaktır. Bütün yasaklar gibi bunun da kaçamak bir yolu yok mu? Simidi kır, cebine sok. Tek elinle bir lokma koparıp, kimseye sezdirmeden ağzına at. Ama, ben dişlerim sağlamken ısıracağım.

-Ya içmediğim zamanlar?
- O zaman ararım.
- Hep arayacaksın sen. Ya resim, ya kitap...
- Tutamak sorunu. İnsanın bir tutamağı olmalı.
- Anlamadım.

- Tutamak sorunu dedim. Dünyada hepimiz sallantılı, korkuluksuz bir köprüde yürür gibiyiz. Tutunacak bir şey olmadı mı insan yuvarlanır. Tramvaydaki tutamaklar gibi. Uzanır tutunurlar. Kim zenginliğine tutunur; kimi müdürlüğüne; kimi işine; sanatına. Çocuklarına tutunanlar vardır. Herkes kendi tutmağının en iyi, en yüksek olduğuna inanır. Gülünçlüğünü fark etmez. Kağızman köylerinden birinde bir çift öküzüne tutunan bir adam tanıdım. Öküzleri besiliydi , pırıl pırıldı. Herkesin, “- Veli ağanın öküzleri gibi öküz, yoktur, ” demesini isterdi. Daha gülünçleri de vardır. Ben, toplumdaki değerlerin ikiyüzlülüğünü, sahteliğini, gülünçlüğünü göreli beri, gülünç olmayan tek tutamağı arıyorum: Gerçek sevgiyi! Bir kadın. Birbirimize yeteceğimizi, benimle birlik düşünen, duyan, seven bir kadın!

Kim bilir, iç sıkıntısı olmasa, belki insanlar işe gitmeyi unuturlardı. 'İş avutur' derdi. babası. O böyle avuntu istemiyordu. Bir örnek yazılar yazmak, bir örnek dersler vermek, bir örnek çekiç sallamaktı onların iş dedikleri. Kornasını ötekilerden başka öttüren bir şöför, çekicini başka ahengle sallayan bir demirci bile ikinci gün kendi kendini tekrarlıyordu. Yaşamanın amacı alışkanlıktı, rahatlıktı. Çoğunluk çabadan, yenilikten korkuyordu. Ne kolaydı onlara uymak.

Ya insanlar? Onların yaşamasında her şey ayrıntı. Önemli olan yemek değil, yenecek yemeğin çeşididir; giysi değil, giysinin çeşidi; ayakkabının çeşidi. Günlerin adı bile... Belli günlerde belli yaşamaları vardır. Pazar günleri pazarlık yaşamalarını kuşanırlar, çarşambaları çarşambalık! Hep ayrıntılar! Paranın sayısı gibi. Güler'in mavi gözlü oluşu gibi.

İnsanlarda anlayamadığı bir şey de gazete okumalarıydı. Neden her sabah içlerini karartmak gereğini duyarlardı acaba? Futbol maçı hastalarınınkini anlıyordu. "Ya ötekiler? Binlerce gazete satılıyor bu şehirde. Örneğin şu yaşlı adam! Yoksa FATİH'TE İKİ EV YANDI başlığını görüp 'İyi, Benim orada evim yok,' düşünebilmek rahatlığı için mi okur? BİR ADAM KARISINI ÖLDÜRDÜ. 'İyi etmiş. Kim bilir ne namussuzdu.' ÇİN'DE İSYAN. 'Beter olsunlar, kırsınlar birbirlerini. Bize dokunmasınlarda!..' Bu 'biz' dediği daha çok 'ben' değil mi? 'Ben, benim, bana, beni!' Herkes 'Ben'.

İnsan kendine uygun olmayanı bağışlamaz.Biz,hoşgörüsü olmadığını bile bile, başkalarından kendininkinden ayrıyı bağışlamaya çalışana hoşgörülü diyoruz .

- En kötüsü güzel burunlu olmaktı. Adınız Güler, değil mi?
- Ben daha sizinkini bilmiyorum.
- öğreneceksiniz. Bence insanın adı onunla en az ilgili olan yanıdır. Doğar doğmaz, o bilmeden, başkaları veriyor. Ama yapışıp kalıyor ona. Onsuz olamıyor. (Sustu bir sigara yaktı) bakın şimdi adımdan daha önemli bir şey biliyorsunuz. Sigara içtiğimi. İşte bir başkası: bütün bu siz ler iz ler uz lardan sıkılırım ben. Yapmacık, fazlalık gibi gelirler bana.ikinci konusmamda sen diyemeyeceğim biriyle birdaha konusmam. Ne dersin(iz)?
- Galiba sizi anlıyorum.
- Yanılıyorsun siz anlanamaz sen anlanır. Bazı kitaplarda sizi seviyorum u okuyunca gülerim. Sanki siz sevilirmiş! sen sevilir değil mi?
- seni anlıyorum. (Kızardı)

farklı bir kitap her kitap mutlaka biseyler katar almasını bilene mühim olan iyileri örnek alıp kötüleri ibret almakta....Yalnız aylak adamlar okumasın :). Ülkemi de toplumsal değerler var yazılı olmayan normlar bunlara uymayanlar kabul görmezler tıpkı aylak adam gibi... tavsiyem Cenk Enes Özer in hizmetkâr kitabını mutlaka okusunlar Güzel kitap aslında çok yazılacak şey var ama olmuyor, olarak sorunları sorun çıkartarak çözemezsiniz.Sayın yazarımızın emeğine sağlık

İki çeşit içen vardır. Biri, benim gibi, kurtuluşu içkiden beklemenin utancıyla içer. Bir de şu çevredekilere bak. Bunlar neden içiyorlar? Toplum içinde yaşamanın baskısını, yükünü hafifletmek için.