ANIZ YAKMAK, TARLAYA BÜYÜK ZARAR VERİR
Bu makalemizde, Türkiye genelindeki çiftçilerin, hasat sonrası tarlada kalan buğday, arpa ve benzeri saplı mahsullerin bitki artıklarını yakarak tarlayı temizleme usulünü ve bunun doğurduğu olumsuz sonuçları irdeleyeceğiz.
Anız nedir? Tarımsal üretim sonucunda biçilmiş olan ekinlerin toprakta kalan kök ve saplarına verilen isimdir. Peki, tarladaki anızların yakılarak yok edilmesi ne kadar doğrudur? Bunun toprağa, doğaya ve milli ekonomiye verdiği zararın ne kadar farkındayız?
1. Toprağa Verilen Zararlar: Çölleşme Tehlikesi
Tarladaki anızları yakmak, toprağın en verimli ve canlı katmanına büyük zarar verir.
Mineral ve Organik Madde Kaybı: Anızlar, tarlada çürüyerek toprağa organik gübre olur, mineral verimini artırır ve ekilen ekinlerin verimini katlar. Anızların yakılmasıyla bu doğal ve organik gübre yok olur.
Toprak Hastalanır: Toprak, ihtiyaç duyduğu vitamin ve minerallerden mahrum kalır, verimlilik düşer. Toprağın yüzeyindeki mineral katmanı zarar görür.
Çölleşme Riski: Arazinin yüzeyindeki toprak yanarak besin değerini kaybeder ve zamanla çölleşme meydana gelir. Toprak yanarsa ölür. Çöl olan arazide tohumlar filiz vermez, bitkiler yeşermez.
2. Ekolojik ve Biyolojik Çeşitliliğe Etkileri
Anız yakma işlemi, sadece toprağa değil, tüm ekolojik yapıya zarar verir:
Canlılar Yok Olur: Arazideki faydalı böcekler, yuva yapmış kuşlar ve topraktaki hayati öneme sahip mikroorganizmalar (canlı mikroflorasının büyük bir kısmı) yok olur.
Doğaya ve Çevreye Zarar: Duman ve partikül oluşumu hava kirliliğine neden olur. Kontrolsüz yayılan ateş, komşu ormanlık alanlara, ağaçlara ve bitki türlerine sıçrayarak yok olmalarına yol açabilir. Bu durum, Dünya'nın ekolojik yapısının bozulmasına katkıda bulunur.
3. Milli Ekonomiye Olumsuz Etkisi: Yem Kıtlığı
Mahsul kaldırıldıktan sonra tarlada kalan buğday ve arpa saplarını yakmak yerine, bu anızların toplanarak ekonomiye kazandırılması elzemdir.
Hayvan Yemi Olarak Kullanım: Anız sapları toplanarak hayvancılık için değerli bir saman yemi olarak kullanılabilir. Bu, çiftçiler için ek bir gelir kaynağı oluşturur.
İthalata Bağımlılık: Türkiye'de anızların yakılması ve saman yapılmaması, hayvancılık sektöründe yem ve saman kıtlığına yol açmaktadır. Samanın dışarıdan ithal edilme zorunluluğu, milli ekonominin zarar görmesine neden olmaktadır.
Sonuç ve Çağrı
Tarladaki anızları yakmayalım! Anızlar, tarlalarımız için doğal organik gübre olarak toprağımızın verimli kalmasını sağlasın. Bu verimli arazi toprağını yakarak yok etmeyelim.
Anızları yakmak yerine:
Toprağa karıştırarak doğal gübre olarak kullanın.
Hayvan yemi (saman) olarak toplayıp milli ekonomiye ve kendi bütçenize katkı sağlayın.
Unutmayalım: Toprak kutsaldır. Tarım arazileri yanarak ölürse, kıtlık ve sefalet baş gösterir. Ekmek veren tarım arazilerine sahip çıkın ve onları yakmayın.
(4 Haziran 2021)
Hüseyin TURHAL