Adıyaman ve Nemrut Dağı: Turizmde Yükselen Potansiyel ve Geliştirme İhtiyacı

Adıyaman’ın kalbi ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nin incisi Nemrut Dağı, Kommagene Krallığı’nın görkemli anıtlarıyla her yıl binlerce yerli ve yabancı turisti ağırlamaktadır. Ancak, Nemrut’un barındırdığı bu eşsiz tarihi ve doğal zenginliğin, bölge turizmini hak ettiği seviyeye taşıması için kapsamlı ve sürdürülebilir bir geliştirme stratejisine ihtiyacı vardır. Gerek zirveye yakın alanlarda gerekse yol güzergahı ve eteklerde modern, çevreye duyarlı tesislerin inşası, Adıyaman turizminin geleceği için kritik önem taşımaktadır.
Sürdürülebilir Turizm ve Tesisleşme Vizyonu
Mevcut durumda, Nemrut Dağı’na ulaşım imkanları ve zirvedeki temel ihtiyaçlara yönelik tesisler (WC, su vb.) sınırlı olup, büyük bir yenilenme sürecine ihtiyaç duymaktadır. Bölgenin turizmden elde ettiği katma değeri artırmak ve ortalama konaklama süresini uzatmak için, ziyaretçilerin konfor ve beklentilerini karşılayacak kapsamlı bir tesisleşme elzemdir.
1. Yol Güzergahı ve Eteklerde Konaklama/Dinlence
Nemrut Dağı'na çıkan ana güzergahlar üzerinde, Kahta ve Karadut gibi stratejik noktalarda, ziyaretçilerin geceleme sürelerini uzatacak ve deneyimlerini zenginleştirecek modern tesisler planlanmalıdır:
Dinlenme Tesisleri ve Lokantalar: Yerel ve uluslararası mutfakların sunulduğu, hijyen standartları yüksek, yöresel ürünlerin tanıtıldığı lokantaların ve mola verecekleri kaliteli dinlenme tesislerinin yaygınlaştırılması.
Otel ve Konaklama Merkezleri: Farklı bütçelere hitap eden, bölgenin mimarisine uygun, yöresel dokuyu yansıtan butik oteller, tatil köyleri ve pansiyonlar. Özellikle yüksek standartlı oteller, Nemrut’u sadece günübirlik bir destinasyon olmaktan çıkarıp, konaklamalı kültür turlarının merkezi haline getirecektir.
Eğlence ve Sosyal Mekanlar: Turistlerin yorgunluk atıp sosyalleşebileceği, yerel müzik ve kültürel etkinliklerin düzenleneceği, alkollü/alkolsüz içecek seçenekleri sunan nezih mekanlar, özellikle akşam saatlerinde bölgeye canlılık katacaktır.
2. Nemrut Zirvesinde Minimalist ve Fonksiyonel Çözümler
UNESCO Dünya Mirası alanı olan zirvede ve tümülüs çevresinde yapılaşma kısıtlı ve hassas olduğundan, tesisler doğa ve tarihi dokuyla uyumlu, minimalist ve işlevsel olmalıdır:
Ziyaretçi Merkezleri: Milli Park sınırları içinde, ören yerine yürüme mesafesinde, eserlerin tanıtıldığı, danışma ofislerinin ve küçük bir kafeteryanın bulunduğu, çevre düzenlemesi yapılmış Seyir Terasları ve Dinlenme Alanları.
Temel İhtiyaç Alanları: Zirveye yakın noktalara yerleştirilmiş, çevre dostu, modern ve yeterli sayıda WC ve temiz su (çeşme) imkanları.
Hediyelik Eşya Pazarı: Nemrut'a özgü minyatür heykeller, yerel el sanatları (halı, kilim, keçe) ve yöresel ürünlerin (bal, tütün vb.) satıldığı, düzenli ve geleneksel mimariye sahip bir Hediyelik Eşya Pazarı/Bazarı.
Turizm Gelişimine Katkı Sağlayacak Stratejik Projeler
Nemrut Dağı’nın mevcut cazibesini küresel bir marka haline getirmek için vizyoner projeler hayata geçirilmelidir:
Nemrut Dağı'na Teleferik Projesi: Özellikle yaşlı ve engelli ziyaretçiler için erişimi kolaylaştıracak, aynı zamanda bölgenin muhteşem manzarasını yukarıdan izleme fırsatı sunacak, çevreye duyarlı bir teleferik sistemi kurulması, turizm hareketliliğini katlayarak artıracaktır. Bu projenin, doğal silüeti ve tarihi dokuyu bozmayacak bir rota ve tasarımla hayata geçirilmesi en önemli öncelik olmalıdır.
Mesire ve Piknik Alanları: Nemrut eteklerinde, Cendere Köprüsü veya Karakuş Tümülüsü çevresinde, doğayla iç içe, düzenli, altyapısı tamamlanmış mesire ve piknik alanları oluşturulması, yerel halkın ve turistlerin bölgeyi daha uzun süre kullanmasını sağlayacaktır.
Kommagene Tur Güzergahı: Nemrut Dağı'nın yanı sıra Karakuş Tümülüsü, Cendere Köprüsü, Arsemia gibi Kommagene kalıntılarını birleştiren temalı bir güzergah oluşturulması ve bu güzergah üzerinde bilgilendirme ve yönlendirme çalışmalarının (Levhalama Projeleri) yapılması.
Sonuç
Adıyaman ve Nemrut Dağı, sahip oldukları kültürel ve tarihi miras ile "bacasız fabrika" olarak adlandırılan turizm sektöründe çok büyük bir potansiyele sahiptir. Kentin turizmden elde ettiği geliri ve sosyal kalkınmayı artırmak için, sunulan bu kapsamlı tesisleşme ve stratejik projeler (özellikle teleferik projesi) bir an önce hayata geçirilmelidir. Yapılacak her yatırım, bölgenin uluslararası alanda tanınırlığını artıracak ve Adıyaman'ı kültür turizminin vazgeçilmez bir durağı haline getirecektir. Koruma ve kullanma dengesini gözeterek atılacak adımlar, Nemrut Dağı’nın görkemini geleceğe taşıyacak en sağlam miras olacaktır.

Hüseyin TURHAL