İlkçağdan günümüze değin batı felsefesindeki"kurucu öğe,temel madde,doğa atom,sanat,bilgi,teknik,enerji,etkin zehin,demokrası v.s"kavramların olduğu gibi özgürlük,eşitlik,din,varlık,değer,savaş,barış gibi kavramların da içeriklerinde köklü değişikler olduğunu ve bu kavramların ya anlam ve içerikçe evrimleşerek zenginleştiğini ya da işlevlerini tamamlayarak kullanımdan kalkmış olduklarını izliyoruz.Bu bakımdan canlılar gibi ömürlerini bir gün tamamlayarak kullanımdan kalktıklarını izliyeceğiz.Atom,demokrası,felsefe,din gbi kavramların her birinin evrimini tek tek ya da ayrrı ayrı kendine özgü bir tarihsel süreç içinde değil,bir gelişim içinde bulacaktır.
Kavramlar,düşüncelerimizin temelinde yer alan ana öğelerdir.Kalıcı olan,değişmeyen düşünmenin kendisidir.Ama süreç içindeki düşünme biçimleri dönüşüme uğrar,öteki insan başarılarıyla (sanat,bilim,teknoloji,din) birlikte evrimleşir.Değişmeyen düşünme etkinliği ve onun ürettiği düşüncelerdir:Değişen ise düşünceler örgüsü,zaman içindeki farklı düşünme formları ile onların ürettikleri çeşitli düşüncelerdir.
5000 yıllık uygarlıklar tarihinde insan başarılarının hemen hepsinin gelişme içinde evrimleştiğini görüyoruz.Bu süreç içinde eşitlik ,özgürlük,mutluluk,demokrasi,din ve ahlak gibi kavramlarımız değişime uğramışlardır.Felsefe kavramlarla görme,kurma,zihinsel etkinlik gösterme,somuttan soyuta düşünme becerisidir.Bütün bilimler ve sanatlar ondan yararlanırlar.Felsefe hayatın içinden,günlük yaşamdan yola çıkar ama orada kalmaz;onun üstüne yükselerek kuşbakışıyla geneleyici,toparlayıcı,olabildiğince toptancı bir görüş oluşturur.Felsefe temellendirilmeyen bir olgu sıradan bir olgudur;kanıtı olmayan bir mücize de yalnızca bir mücizedir.Temellendirme felsefenin kanıtlama yöntemidir.Felsefe gerçekliği yorumlar ve başka gerçeklik madelleri önerir.Felsefi düşünme de tıpkı bilimsel,sanatsal ve dinsel düşünme gibi kendine özgü bir düşünme biçimi olup onu anlama ve öğrenmenin özel yolları vardır.İnsanın ve toplumun özgürlüğe doğru evrimleştirmesi çabasıdır.Kavramlar, insanla birlikte onun kavramları ve düşünceleri de evrimleşmiştir.Yanı tarihsel bir yöndem ve süreciçlerinden değişen bir olgu bütünüdür

Haydar Uzun