Onu ilk gördüğümde sırtında bir çocuk, elinde kirmanıyla yün eğiren, önünde bir sürü koyunları otlatan bir kadındı o. Sonra birgün elinde çapa, sırtında bebe. Sonradan tanıdım.. Adı Sümbül’dü. Sırtındaki de torunu. Aynı anda üç işi birden yapmasıydı dikkatimi çeken. Hele yüzündeki çizgiler. Sanki, her bir çizgi zorlu hayat mücadelesinin, toprakla yaptığı ortaklığının imzası gibiydi. Yüzü işlenmeye hazır sürülmüş toprak gibiydi..

Ya gözlerindeki ışık..? O ışığı hiç unutmam. Yorgun ellerine, yorgun hayatına rağmen, ışıl ışıl gözler. Cam gibi mavi gözler. Sanki koca okyanuslar kadar uzak beklentileri. Umut ektiği tohumun yeşermesiydi onun için. Sırtındaki çocuğun büyümesi. Büyüyüp de okuması, okuyup da adam olmasıydı. Koyunlarının çifter çifter doğurmasıydı umut. Buğdayların başak verip hasatın çok olmasıydı..KADINDI O..! Dişiliğini unutmuş,ana olmanın gururuyla,toprak ana olmuş bir kadın..Dişiliğini gerdekte bırakmış, doğum yaptığının ertesi gün tarlada çalışmıştı. Yılmamış dimdik, onurlu ve gururlu toprak ana. Çatlamış ellerine, kırışmış yüzüne rağmen, vazgeçilmez sevdası toprağından ayrılmayan; ayrılmaya niyetininde olmadığını sözle değil, ağrıyan belini dinlendirmek için doğrulduğunda anladım. Çapanın sapına yaslanıpta tarlaya bakışından anladım..

Ah be sümbül ana..! Hünerli çatlak ellerini öpmek istediğimde, başındaki yazması dikkatimi çekti. O zamana kadar ne kokusu olduğunu anlayamadığım güzel mis gibi bir koku. Yazmasına sokuşturduğu fesleğenin kokusuydu.O kadar işin gücün arasında,ihmal etmeden sulayıp büyüttüğü fesleğeninden koparıp takıvermişti . Fesleğenin kokusu, toprağın, terinin, adının kokusuyla karışmış. Hayatımda duyduğum en güzel kokuydu. Emeğinin, alın terinin kokusu..

Onca zulme, onca zorluğa başkaldırıp toprağın, tabiatın efendisi olan sen doğa ana. Cesur,yürekli, dimdik ayakta duran çalışkan kadın, sümbül ana.Sen emeğin ustası, hamurun mayası, toprağın ağası. Sen aslında Sümbül Ana değil, Anadolunun bütün emekçi kadınlarısın. Sen, toprak anam, fesleğen kokarsın...

MERYEM TUNA..06.03.2011