Uzun geçmişi ve eski devirleri ifade eden “Antik Çağ” da yaşamış bilgelerin ileri sürdükleri düşünceler,yorumlar ve fikirler asırlar sonra güncelliğini sürdürmekte güne ve geleceğe dair olaylar karşısında sıkça kullanılmaktadır.
Antik Çağ’ın antika sayılan ve zihinlerde şimşekler yaratan ,değeri her geçe gün artan felsefi düşüncelerinden kısa örnekler vererek bu konuya biraz kafa yoralım.
Eski insanların en akıllı-yedi hakim-yedi bilge kişisi olarak seçtiği bilgeler:
-Miletli Thales,
-Prieneli Bias,
-Lesboslu Pittakos,
-Lindoslu Kleobulos,
-Atinalı Solon,
-Spartalı Khilon
-Korintoslu Periandros
Yedi rakamına kutsal bir anlam veren insanlık tarihinde eki çağlarda yedi bilge seçilmesi de bunu kanıtlamaktadır.
Thales’e sorarlar :
“ Sana göre dünyada biricik devamlı olan şey nedir?”
Düşünür, “ ÜMİT “ diye cevap verir ve ekler;
“Bizi en son bırakan odur.”
“Peki, öyleyse en kolay olan şey nedir? Diye sorulunca,
“Başkasına nasihat vermek” diye cevap verir.
Batı Anadolu’da Milet şehrinde bilim ve felsefe güneşi olarak doğan ünlü düşünür Thales’in nasihat edercesine söylediği sözler bugün geçerli olup yarın da geçerli olacaktır.
“İyiliği bilmek güçtür.”
“Cahillik ağır bir yüktür.”
Zamanla değeri bir antik altın gibi artan düşünceler zaman zaman hatırlanmalıdır.
“Ölçü en iyi şey/ Dilini tutmasını bil/Çocukları eğitmeli/Dinlemeyi sevmeli” diyen bilge Kleobulos, Anadolu’ya yakın Rodos’un Lindos şehrinde yaşamıştır.
Büyük İskender gelince istifini hiç bozmadan ayağa kalmayarak “ Gölge etme başka ihsan istemem” diyen filozof Diyojen’dir.
İlk Çağ’da Tarihi İpek Yolu’nun bilgesi Konfüçyüs, doğu felsefesinin en büyük temsilcisi olmuş ve derin,güçlü ve mantıklı düşünceleri ile insanlığı etkilemiştir.
“Eğitimli insanlar berrak görmeyi düşünürler.”
Bir filozofa, “Dünyada en zor şey nedir? diye sormuşlar.
“Sözdür” diye cevap vermiş.
“Neden” diye sorduklarında;
“Çünkü anlamakta zor, anlatmakta” demiş.
İnsanlık tarihi boyunca hayal ,umut ve düşünce gücü mitolojik destanlarda,öykülerde,efsanelerde,sözlü kültürde yaşayarak bugünlere taşınmıştır.Bu insalığın en değerli somut olmayan kültür mirasıdır.Dünyanın ve insanlığın kimliğidir,benliğidir.
UNESCO yaşayan maddi ve manevi kültür mirasını koruma ve geliştirme kararı almıştır.Antik Çağ’ın antika düşünceleri,maddi ve manevi tüm değerleri bilinmeli,yaşatılmalıdır. Yer yüzünde ve Türkiye’de bunların seçkin örnekleri vardır.
Bilgenin dediği gibi:“Yazı yazmak istersen, al eline kalemi durma yaz
Yazı yazmak istemezsen, al eline kazmayı durma kaz.”


YAHYA AKSOY