Doğadaki en enteresan canlı hangisidir sizce?Aklınıza hemen o güzelim dostlarımız, hayvanlar mı geldi? Değil tabi ki… Doğadaki en enteresan canlılar insanlardır. İnsan enteresandır. İnsan üretir,tüketir,yok eder, değiştirir, savaşır,kanıksar, yadırgar, eleştirir, över, söver, döver, yüceltir, aşağılar, sağaltır, çoğaltır, biriktirir, aktaırır, doğurur, doğurtur, katleder, kirletir, temizler, güler, ağlar, küser, barışır, savunur, düşünür, kınar, alkışlar, çalar, çırpar, korkar, düşünme taklidi yapar,hayvan taklidi yapar…

Doğada her şey insan için kurgulanmıştır, ama doğada insan olmazsa olmaz değildir. Doğanın her bir şeye ihtiyacı vardır ama insana ihtiyacı yoktur. Doğanın fareye ihtiyacı vardır da insana ihtiyacı yoktur. Çünkü fare yılan yumurtalarını yiyerek doğal dengeye katkı sunar.Doğanın çıyana ihtiyacı vardır da insana ihtiyacı yoktur.Bilakis insan doğaya zarar veren önemli etkenlerden biridir. Bütün ideolojilerin ve dinlerin odağında insan vardır. Hatta İslam’a göre insan tüm evrenin en şerefli varlığıdır. Ama insana en büyük zararı yine insan verir.

İnsanın her yaptığını bir bilim ya da disiplin incelemeyi üstlenmiştir. Nihai amacına varıp insanı anlamışlar mıdır bilinmez. Felsefe, insanı anlama uğraşını hala sürdürmektedir. Alın mesela davranış bilimini. Davranış bilimi yaklaşık 100 yıldır insanın davranışını ve nedenlerini laboratuarlarda incelemektedir. Anlaşılmış mıdır davranışların nedeni? Bana sorarsanız hayır. Kuşkusuz insanı anlamak adına bilim sanat ve felsefe daha çok alt disiplin üreteceklerdir.

Bilim adamları İnsanı bio, psiko, soyal bir varlık olarak tanımlamışlardır. İnsanoğlunu anlamak uğraşı insanlık tarihiyle yaşıt olsa gerek. Ama bırakın tam olarak anlamak bazı davranışlarını anlamak bile çok zordur.
İnsan neden kanıksar mesela? Yaşayabilmek için mi? Kanıksamak fizyolojik bir ihtiyaç mıdır? Bir denge unsuru mudur kanıksamak? İçindeki depremi dindirmek için midir? Uzlaşmacı bir varlık mıdır insan? Çok mu, insani bir duygudur cümle pisliklere alışarak yaşamak? Neden kanıksar insan?

İnsan ölümü, korkuyu, savaşı, ayrılığı, şiddeti, vahşeti, açlığı yoksulluğu neden kanıksar? Çocukların ekonomik, siyasal, cinsel sömürüsünü, bebelerin açlıktan ölmesini , 17 aylık bebelere tecavüzü neden kanıksar?

İnsan Sindirilmeyi neden kanıksar?

Kendi benzerine kıyılmasını neden kanıksar?

Gözlerin içine bakıla bakıla yalan söylenmesini neden kanıksar?

İnsan her olumsuzluğu kanıksamayı neden kanıksar?

Davranış bilimcilerine sorarsanız insan olumlu ya da olumsuz her şeye alışabilir hatta bu alışkanlık bağımlılık yapabilir.İnsanın bir şeye alışabilmesi için sadece 15 dakika yeterlidir. Ama bu açıklama yukarıdakileri açıklamaya yeter mi? Bence hayır. Ya sizce?

Mehmet BEYAZTAŞ