Yapay zekâ, insanların yaptığı gibi düşünebilen ve davranabilen bilgisayar sistemleridir. Yapay zekâ, insan zekâsını taklit etmek için çeşitli teknikler ve yöntemler kullanır. Yapay zekâ, birçok alt alana sahiptir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Makine Öğrenmesi: Bilgisayarın verilerden öğrenmesini sağlayan bir yapay zekâ alanıdır. Makine öğrenmesi, verileri analiz ederek belirli bir amaca yönelik modeller oluşturur. Bu modeller, yeni verilerle karşılaştığında tahminler yapabilir veya kararlar verebilir. Örneğin, makine öğrenmesi, yüz tanıma, spam filtreleme, ürün önerme gibi uygulamalarda kullanılır.
- Doğal Dil İşleme: İnsanların kullandığı doğal dilleri anlamak ve işlemek için kullanılan bir yapay zekâ alanıdır. Doğal dil işleme, metin veya ses verilerini alarak bunlardan anlam çıkarmaya çalışır. Örneğin, doğal dil işleme, çeviri, sesli asistan, metin özetleme, duygu analizi gibi uygulamalarda kullanılır.
- Bulanık Mantık: Belirsizlik veya kesin olmayan durumlarla ilgilenen bir yapay zekâ alanıdır. Bulanık mantık, klasik mantığın aksine, doğru veya yanlış değil, aradaki değerleri de kabul eder. Örneğin, bulanık mantık, hava durumu, trafik kontrolü, endüstriyel kontrol gibi uygulamalarda kullanılır.
- Uzman Sistem: Belirli bir alanda uzmanlık bilgisine sahip olan bir yapay zekâ alanıdır. Uzman sistem, kullanıcıdan gelen sorulara veya problemlere çözüm sunar. Uzman sistem, bir arayüz, bir çıkarım motoru ve bir bilgi tabanından oluşur. Örneğin, uzman sistem, tıp, hukuk, mühendislik gibi uygulamalarda kullanılır.
- Robotik: Fiziksel olarak hareket edebilen ve çevresiyle etkileşime girebilen bir yapay zekâ alanıdır. Robotik, sensörler, aktüatörler, kontrolcüler ve yapay zekâ tekniklerini bir arada kullanır. Örneğin, robotik, fabrika, ev, askeri, eğlence gibi uygulamalarda kullanılır.
- Yapay Sinir Ağları: İnsan beynindeki sinir hücrelerini taklit eden bir yapay zekâ alanıdır. Yapay sinir ağları, birçok katmandan oluşan bir ağ yapısına sahiptir. Yapay sinir ağları, verileri alarak bunlardan öğrenir ve sonuçlar üretir. Örneğin, yapay sinir ağları, görüntü tanıma, ses tanıma, doğal dil işleme gibi uygulamalarda kullanılır.
Yapay zekâ, günlük hayatımızda birçok alanda karşımıza çıkar. Yapay zekâ uygulamaları, hayatımızı kolaylaştırmak, verimliliği artırmak, eğlendirmek veya bilgi edinmek için kullanılır. Aşağıda yapay zekâ uygulamalarından bazılarına örnekler verilmiştir.
- Otonom Araçlar: Kendi kendine hareket edebilen ve sürücüye ihtiyaç duymayan araçlardır. Otonom araçlar, çevrelerindeki durumu algılayan sensörler, haritalar, navigasyon sistemleri ve yapay zekâ teknikleri ile çalışır. Örneğin, otonom araçlar, ulaşım, güvenlik, turizm gibi uygulamalarda kullanılır.
- Sağlık Sektörü: Hastalıkların teşhis, tedavi ve önlenmesinde kullanılan bir alandır. Sağlık sektörü, hastaların verilerini toplayan, analiz eden, yorumlayan ve öneriler sunan yapay zekâ teknikleri ile çalışır. Örneğin, sağlık sektörü, kanser, kalp, diyabet gibi uygulamalarda kullanılır.
- Konuşma Tanıma: İnsanların konuşmalarını anlayan ve işleyen bir alandır. Konuşma tanıma, ses verilerini alarak bunları metne veya komuta dönüştüren yapay zekâ teknikleri ile çalışır. Örneğin, konuşma tanıma, sesli asistan, arama, dikte gibi uygulamalarda kullanılır.
- Görüntü İşleme: Resimlerdeki veya videolardaki nesneleri ve kişileri tanıyan ve işleyen bir alandır. Görüntü işleme, görüntü verilerini alarak bunlardan anlam çıkaran yapay zekâ teknikleri ile çalışır. Örneğin, görüntü işleme, yüz tanıma, plaka tanıma, tıbbi görüntüleme gibi uygulamalarda kullanılır.
- Eğitim Alanı: Öğrencilerin eğitimine katkıda bulunan bir alandır. Eğitim alanı, öğrencilerin seviyelerine, ilgi alanlarına ve öğrenme stillerine uygun olarak ders içerikleri, testler, geri bildirimler sunan yapay zekâ teknikleri ile çalışır. Örneğin, eğitim alanı, kişiselleştirilmiş eğitim, adaptif öğrenme, sanal gerçeklik gibi uygulamalarda kullanılır.
- Nesnelerin İnterneti: İnternete bağlı cihazlardan veri toplayan ve işleyen bir alandır. Nesnelerin interneti, cihazların durumunu, performansını, davranışlarını analiz eden ve optimize eden yapay zekâ teknikleri ile çalışır. Örneğin, nesnelerin interneti, akıllı ev, akıllı şehir, akıllı tarım gibi uygulamalarda kullanılır.