1878 yılında Ayastefanos antlaşmasıyla Ruslar resmen Kars iline yerleşmişlerdi. 3 Mart 1918’deyse Türkiye ve Bolşevik Rusya arasında Brest-Litovsk antlaşması yapıldı. Bunun 4. maddesine göre Kars-Ardahan-Batum Anavatana kavuştu. Buna razı olmayan Tiflis’teki Taşnak Ermeniler, Kars’taki Türkleri acımasız bir biçimde kesip biçmeye başladılar. 1918 Martı’nın ilk haftasından Nisan sonuna değin 55 günde Kars ilini, Sarıkamış, Kağızman ilçelerini ve bölgedeki tüm köyleri top ve makineli tüfeklerle basıp 20 bin Türk’ü beşikteki çocuğa varıncaya dek kırdılar. Bu kırımların en acılı örneklerini o yıllarda ehl-i dil ozanlarından sunuyoruz.

1918 Nisanında Ermenilerin Kaleköy’ünü kırması üzerine Aşık Kahraman’ın yazdığı şiir:

Hey ağalar nasıl diyem derdimiz
Vardı zulüm sonu arşa dayandı.
Ermeni, İslam’ı kırdı taladı,
Mazlumlar amanı arşa dayandı.

Kalonun köyünü bastı, cenk açtı,
Mitralyöz, tüfekle od, ataş saçtı,
Ana evlad attı, dağ taşa kaçtı,
Sabiler, şivanı arşa dayandı.

Mevlanın takdiri erişti başa,
Yüz çevirdi bakmaz kardaş kardaşa,
Üçyüz altmış canı yaktı ataşa,
Koptu Nuh Tufanı arşa dayandı.

Bir cenaze gördüm: Kan olmuş yüzü,
Portlamış kenara sıçramış gözü,
Üçyüz altmış canın sönmemiş közü,
Yanan can dumanı arşa dayandı.

Bir yiğit vurulmuş, parmaklar kamış,
Kaçarken kafire yolu uğramış,
Kafir tutmuş tike tike doğramış,
Hançer, kılıç yanı arşa dayandı.

Bir yiğidi vurmuş, yolda koymuşlar,
Can teslim etmeden deri soymuşlar,
Cep cep etmiş yanlarını oymuşlar,
El cepte, figanı arşa dayandı.

Bir gelini gördüm: Ayağa kalkmış,
Sandım ki canı var, yüzüme bakmış,
Kafir mısmar ile direğe çakmış,
Mısmar, çivi ünü arşa dayandı.

Bir hamile kadın: Davranmış kaça,
Ermeni eylemiş hep parça parça,
Kılıç ile vurmuş, bölünmüş kalça,
Akan kızıl kanı arşa dayandı.

Çocuğu karnından çıkartmış, bakar,
Can teslim etmeden süngüye takar,
Bebeğin fizahı dağ taşı yakar,
Dağın taşın şanı arşa dayandı.

Tanrım, Ermeniye vermiş fırsatı,
Kesti kökümüzü kırar milleti,
Ruz-i kiyamete kaldı müddeti,
İntikamın günü arşa dayandı.

Kahraman kan ağlar, bu serim duman,
Çattı bu zamana ol ahir zaman,
İslam’a yar olsun ahrette iman,
Kafirler isyanı arşa dayandı.

Kars’ı kurtarmak için yürüyen Türk ordusunu, Kağızmanlı Hıfzı şu dizelerle karşılamak ister:

İslam’a bir müjde dünyalar kadar
Reisimiz Ali Osman’dır gelen
Hazreti Ali’dir binmiş Düldül’e
Şahı Merdan Şir-i Yezdan’dır gelen

Cengi cihan sesi bizi uyarttı
Dostlar ağır geldi düşmanı tarttı
Açıldı dünyamız ömrümüz arttı
Taze bir mehtii zamandır gelen

Veliyül İslamdır nazır Allah’tır
Bize şefaatçi Resulullah’tır
Yol ver yüce dağlar bu aht billah’tır
Kaplasın dünyayı dermandır gelen

Dudu kuşu gibi kafeste kaldık
Her bir gamlı günde bir yaş kocaldık
Manası basiret bir haber aldık
Dediler sahibi femandır gelen

Kara günler geçer açılır eyyam
Kars ile Kağızman kurtulur tamam
Şad olur sevinir hep ehli İslam
Albayrak elinde aslandır gelen

İslam’ın derdine derman yetişti
Kafirin katline ferman yetişti
Tiflis’e Bakuya ya velvele düştü
Abı kevser içmiş Merdandır gelen

Hoş tutu felekte bu devranımız
Her günü bin sefa bir seyranımız
Dini bir yarımız hem yaranımız
Nice bin dertlere dermandır gelen

Şahlar şahı gibi bir şahımız var
Nur-u Ahmet gibi penahımız var
Emir ül mümin inmahımız var
Umudu kesmede gümandır gelen

Gitti Varşova’lar kalır mı Tiflis
Kılsın müracatı olmasın müflis
Yol verin Urusya Firenk İ,ngiliz
Türk Avusturuya Alman’dır gelen

Marş-ı aşikane öter hayalden
Açıldı kaynaklar yeşilden aldan
Bastı Şarktan Garpten Cenup Şimalden
Hoş geler dalga Ummandır gelen

Der Hıfzı nusreti verdi yaradan
Giyindik alları çıktık karadan
Bu kafir Moskoflar kalksın aradan
Hem münevver kaşı kemandır gelen

Hıfzı bu umutlarla Kağızman’da elinde sazıyla dolaşırken rahmetli Halis Tunç’un evinin yanında beş Ermeni ile karşılaşır. Ermeniler ellerindeki beş süngüyle Hıfzı’yı karnından delik deşik ederler...Rahmetli Ozan, ’’hak, hak’’ deyip bağırsaklarını toplayıp sürünerek aşağı inerken ölür.

Sevgili okurlar

Hıfzı bugün deyişleriyle yaşıyor. Ama onu öldürenler pislikleriyle dünyayı kirletmeyi sürdürüyorlar...