Belli bir mesleğe, genel olarak bir yaşam biçimine kapanmış, çevresindeki farklılıklardan uzak kalmış bir hayat, eksik hayattır. Kapanmış yaşam, daralmış yaşamdır. Tıkanmıştır. Can yorgunluğu içindedir.. Tükenmiştir.

Aynı yerde, yıllardır aynı işi yapan, heyecanını, yaşama sevincini yitiren bir mühendis düşünelim. Hayat ona meydan okumamışsa, ondan yeni projeler istenmiyorsa kapalı bir yaşamdır.

Ben öyle insanlar gördüm. Profesör olmuş da durmuş Bitmiş. Biyolojik olarak yaşıyor ama bilgi, görgü dünyasında ölüdür. Benzer şiirlerin kıskacına girmiş şair, aynı kitapları okuyup duran okur, öğrenmeyen, değişemeyen, gelişemeyen. ’’ben artık oldum’’ diyen ölmüştür, artık.

Can beden olarak, mana ve çevre olarak tazelenmelidir. Yaşımız ne olursa olsun tazelenme olanağımız vardır. Olanağımız varsa yükümlülüğümüz de olmalıdır.

Yeni yerler görmek, yeni insanlar tanımak, yeni bilgiler öğrenmek, genişliye genişliye yaşamak: Can taşıyan insanın yaşam ödevidir bu.

’’Benden ne köy olur ne kasaba.’’ ’’Unumu eleyip eleğimi duvara astım.’’ ’’Benden bu kadar.’’ Bu kadarım demeyin. can incinir. Sizi sokmaya çalıştıkları kalıpları kırın. Canınızı darlaştıran, boğan, tıkayan, sizi can yoksulu kılan düzene başkaldırın. Candaşlarınızı bulun. Ne hayat ne yaşam sizin tekelinizdedir. Can isyan eden varlıktır. Sıkışıklık, darlık, basıklık cana yakışmaz.

Size bu kadar olmadığınızı söyleyen can gücünüze kulak verin. Candaşınıza. Gücü elde tutanlar candan korkarlar. Can bütün insandır. Olanaklarını bilen bilmeye çalışandır.

Canın gelişmesinin önünde duran engellere karşı isyan,ekonomik, toplumsal, kültürel değerlerle hayatı anlayıp yorumlayabilmeyle ilgili yapabileceklerimizi gördüğümüzde gerçekleştireceğimiz isyan,can isyanıdır.

İnsan kendisinin can olduğunu anladığında can isyanı kapıdadır.

Ben bu yazıyı can Kardeşim Hava Köseoğlu’nun sahibi olduğu ’’Şiirinin Dili’’ radyosu için yazdım. Hazır şiirden söz etmişken Bedri Rahmi’yi de anmadan olmaz. İşte onun yazımızın kenar süsü olacak olan Can Eriği adlı o güzel şiiri:

Bir kelime buldum çın çın öter;
Adı candır.
Bir erik kopardım can dalından;
İçi can dolu,
Adı can, yaprağı can, lezzeti candır.
Bir gölge düştü önüme dedi ki:
Bir yüküm var benden ağır
Bir yüküm var beni taşır
Adı candır.

Toprak dedi ki:
Can Allahın yongasıdır
Fakat ben bir deri bir kemik
kaldım.
Bir de misafirim var adı candır.

Işık dedi ki:
Renklerden, kokulardan,
Seslerden önce koşup geldim
İnsanoğluna nur topu gibi
Bir müjde getirdim,
Adı candır.