- 851 Okunma
- 2 Yorum
- 0 Beğeni
Pragmatist
Pragmatizm (Fransızca) : Bir düşüncenin doğruluğunun, o düşüncenin sonuçları ile ölçülebileceğini savunan, özünde faydacılık ve maddecilik yatan felsefi görüş.
19.YY ın ortalarında ABD de doğmaya başlayan bu doktrinin amacı; temelde insanın ve toplumun gelişimine öncülük etmek, bilgiyi sentezlemek, doğruluğunu sorgulamak, gereksizleri atmak ve kendine çıkar yol arayan toplumu faydalı sonuçları olacak yöntemlere kanalize etmektir.
18.YY ın sonlarına doğru kurulan ABD nin ticari hayatının gelişiminde önemli faydası bulunan bu felsefe, bugünkü dünyanın süper gücü ABD nin iç ve dış politikalarının da temelini oluşturmuştur.
İnsanı bir madde olarak kabul eden bu doktrin, her ne kadar ABD nin gelişimine öncülük etmiş olsa da; insanın özgürlük isteyen bir varlık olması dönem içinde tüm planların gözden geçirilmesine de neden olacaktır.
20.YY ın ortalarında tüm dünyaya dalga dalga yayılan komünizmin ilk adımları ABD de duyulmaya başlandığında; Orson Welles 1941 de çevirdiği Yurttaş Kane filmi ile basının toplumu nasıl yönlendirdiğini anlatırken 10 yıl sonra kendisinin de özgürlük isteyenlere karşı hükümetin uyguladığı yoketme politikasının kurbanı olacağından habersizdi. 1936 da “Modern Zamanlar” 1940 da “Büyük Diktatör” filmleri ile Charlie Chaplin de bu yokedilmeye çalışılan kurbanlar listesinin başın yer alacaktı.1954 yapımı Elia Kazan ın efsane “Rıhtımlar Üzerinde” filmi ise herşeyin tuzu biberi olmuştu adeta.
Ve o keyifle her pazar sabahı seyrettiğimiz vahşi batı filmlerini senelerce zihnimize işleyen vahşi ABD sahnedeydi artık.
FBI ın kullandığı sonsuz yetkili cadı avı senaristi senatör McCarthy yarattığı histeri ve korku ortamı ile tüm özgürlük söylemini kullanan sanatçıları moda deyimle bertaraf edip, bugünkü emperyalist ABD nin varlığını güçlendiren ve ABD tarihinde yine bir eşkıyalığın liderliğini yapmıştır.
19.YY da insanı ve toplumu geliştirmeyi amaçlayan pragmatizm felsefenin yaratıcıları John Dewey ve William James; yarattıkları felsefenin bu denli baskıcı, bu denli vahşi sonuçları olacağını bilebilirler miydi acaba?
İnsan topluma yararlı olmaya çalışırken neydi onu zararlı yapan?
Atomu parçalarken Einstein in tek amacı insanlığa hizmet etmek değil miydi?
Ve Einstein bilebilir miydi yüzyılın keşfinin bir savaşta kullanılıp yüzbinlerce insanın katline sebep olacağını.
Ulvi amaçlarla çıktığımız yolda vardığımız sonuç kimlere hizmet edecek
Hergünümüz bir savaşa sahne
iyi ile kötünün savaşı
masum ile suçlunun
merhamet ile zulmün
erdemli ile yobazın
Bunlar kolay
Safın belli.
Nerede olacağını belirlersin ve diğerine karşı savaşırsın.
Ama bir savaş var ki;
İşte o en kaypağıdır savaşların.
Hangi tarafta olduğunu belli etmeyecek kadar kötüsündür.
Pandemiye karşı kendi hayatlarını hiçe sayarak hastaları teşhiş ve tedavi etmeye çalışan sağlık çalışanlarını;
Ellerini, kollarını nereye koyacağını bilemeden izlersin sadece.
Varsa eğer utançla
Ve kesinlikle korkuyla.
Hasta yakını tarafından darpedilen, öldürülen sağlık çalışanlarına “iyi olmuş” “ellerine sağlık” dediğin anı hatırlayıp utançla izlersin.Küçülür, küçülür ve o pis kokulu ayakkabının içine girecek kadar küçülürsün.
Küçülürsün çünkü sen de birkaç gün sonra o sağlık çalışanının önünde rüku da bile durmadığın kadar teslim olmuş bir halde duracağın ihtimalini düşünerek saat 21:00 da pencerene çıkıp avuçların patlayana kadar alkışlarsın.
Her iki tarafa da çalışan sinsi bir casus gibi
Amaca giden her yol mubahtır
Hatice’ye degil neticeye bak
Sana fayda sağlayana biat et
İhtiyacın bitince de terk et.
YORUMLAR
erdal güvenli
binlerce teşekkür ederiz