Kur’an-ı Kerim, dört ana esası teşkil eder:
Tevhid
Nübüvvet
Ahiret
Adalet ve İstikamettir.
İstikamet: Sözlükte “doğru, düzgün, dengeli, sabit ve kararlı olma” gibi anlamlara gelen kavm kökünden masdardır. İstikâmet “doğruluk, dürüstlük, adalet, itidal, itaat, sadakat ve dürüstçe yaşama” mânalarında kullanılmaktadır. Arapça sözlüklerde istikamet kelimesiyle ilgili olarak genellikle “dinî ve ahlâkî hükümlere uygun bir hayat sürme, her türlü aşırılıktan sakınmadır. Bu konuda Allah’a itaat edip Hz. Muhammed’in sünnetine uyma” şeklinde özetlenebilecek açıklamalar yapılmıştır. İstikamet, ifrat ve tefritin ortasıdır. İstikamet şecaattir. O da hakkı müdafaa için hiçbir şeyden çekinmemektir.
İfrat: Bu kökün emir kipidir. Aşırı olmak anlamına gelir. Bireyin kendi kendine yaptığı bir şeydir ve Osmanlıcada ortalamanın çok üstüne çıkmak olarak yorumlanır. Aşırıya gitmedir.
Tefrit: Aynı fiilin etken ve edilgen çatısının yüklenmiş halidir. Yani kişinin kendisi aşırı olmamaktadır. Genel sıralama itibariyle aşırı uçta kalmakta, bırakılmaktadır. Bir nevi, kişinin iradesi yoktur. İşte bu da Osmanlıcada ortalamanın çok altında kalmak anlamına gelen tefrit olarak yorumlanır.
İcaz Vasfı: insanları aciz bırakma vasfıdır.
Batı felsefesine göre ayakta güçlü olan kalır. Güçlü olmayan köle olmak zorundadır.
Medeniyeti Batı: Mücadele, Mücahede ve Menfaat, insan arzularını tatmin etmek içindir.
1992/Konya