NEVRÛZ
YAHYA AKSOY
Nevrûz Bayramı, baharın müjdecisi ve şarkısıdır. Yeniden doğuş günüdür.Bu yeni gün mevsimlerin en bereketlisi baharın başlangıcıdır. Doğanın yeniden doğuşu,insanın doğayla birlikte yeni bir mevsime ve hayata heyecanla ve umutla başlamasıdır.
Ulusun ulu günü, Navrûz, Baharın İlk günü,Novruz,Sultan-ı Nevruz, Mart Dokuzu gibi adlarla anılmaktadır.
Semeni, nevruz’un sembolü olarak yetiştirilmekte.Buğday ıslatılıp çillenmeye başlayınca bir tabak üzerine bir parmak kalınlığında serilmekte, üzeri bezle örtülerek belli aralıklarla su serpilerek yeşermesi sağlanmakta,bir süre sonra da üzerindeki bez alınmakta ve iyice yeşerinceye kadar da su verilmektedir. Semeni (çimlendirilmiş buğday, bereketi, üretimi, yeniliği, tazeleiği temsil eden baharın müjdecisi olarak değerlendirilmektedir.
Ulu İpek Yolu, nevrûz yolu olarak adlandırılmaktadır.Bu yol boyunca bütün ülkelerde bu geleneksel bahar bayramı ,kendine özgü bir anlayışla asırlardır kutlanagelmektedir. Kutlamalarda halk kültürünün tüm ayrıntıları,özgünlüğü bulunmakta ve görülmekte.
Tarihi İpek Yolu boyunca, kültürlerin kaynaşması ile dünya kültür zenginliğine, yeni değerler eklenmiş ve İpek yolu kültür yolu olmuştur.Gelenek ve görenekler asırlarca yaşatılmaktadır.Tarih ve coğrafya insanlığın yaşamında özel ve anlamlı bir yere sahiptir.
Kışın yorgun ve sıkıntılı günlerini üzerlerinden atmak isteyen insanlar, Baharın başlangıcı saydıkları 21-22 Mart günlerini geleneksel olarak binlerce yıldan beri şenliklerle karşılamakta, umutlarını tazelemekte, doğa gibi hayata yeniden doğmaktadırlar. Bu düşünce ve felsefe ile NEVRÛZ, bütün canlılarda ve insanda diriliş günü –doğuş günü-yeni gün olarak kabul edilmektedir.
Gece ile gündüzün eşit olduğu 21 martı 22 marta bağlayan gece halk arasında yeni yılın, yıl başının başlangıcı olarak kabul edilmektedir.
Su, toprak, ateş ve güneş kültü, insanlar için tarihi süreçte kutsal sayılmıştır. Bu değerleri doğal güzelliklerle ve sevgiyle birleştiren insanlar “ulu gün- yeni gün” dedikleri 21- 22 martlarda geleneklerini ve göreneklerini sergilemektedirler.
Orta Asya’da,Anadolu’da,dünyanın dört yanında yaşayan Türklerin, Kafkaslarda, Balkanlarda ve Orta Doğuda yaşayan insanların, ve İranlıların yılbaşı olarak kabul ettikleri güne Nevruz-Yen Gün denilmiştir.Bu tarih idari ve mali yönden başlangıç tarihi olarak ele alınmıştır.
Azerbaycan’da haritacılık alanında hizmet veren bir şirketin kurucusu ve yöneticisi olan Ali İhsan Tepetaş kardeşimin paylaştığı çok anlamlı mesaj: "Türk Ulusunun Nevruz bayramını kutlarım.Azerbaycanlı dostlarımın deyişi ile " ureyiniz umidli, umidleriniz atli, sevdaniz qanadli, sevinciniz qatli, sufreniz dadli, mekaniniz taxtli, omrunuz bextli, eviniz bereketli olsun!"
Kaşgarlı Mahmut, ünlü “Divan-ü Lûgati-t Türk” adlı eserinde Nevruz hakkında bilgiler de vermiştir: Asırlar öncesine dayanan çok sayıda kaynakta bu bayram vaardı.
Toplumsal birlik ve dayanışmaya katkılar sağlayan geleneksel bayramlar, anlamına,ruhuna ve özüne uygun bir şekilde kutlanmalıdır...
NEVRÛZ BAYRAMI kutlu olsun,Ülkemize ve bütün dünyaya huzur, barış,bereket ve mutluluk getirsin...