Kar Manzaralar

Dışarıda kar, dışarıda boran, dışarıda beyaz örtü
öyle çok yağıyor ki içime, üşümem soğuk kış

Teknoloji ne kadar ilerlese, toplumların kültürlerinde, yaşantılarında tabiat şartları hala baş rolünü oynamaya devam ediyor. Eski kara kırç deniyor Anadolu’da. Eskimolarda karı betimleyen, karı ifade eden, otuza yakın kelime var lügatlerinde. Kar yağışının bol olduğu yıllarda hem varlığa hem de yokluğa şahit oluyor canlılar.

Zemherinin en çetin zamanlarında kar beyazlığıyla, saflığıyla kendini göstermeye devam ediyor. Etkili bir kar yağışını ajanslar ilk haber olarak geçiyorlar. Gazete ve televizyonlarda, “kar esareti, kara kış” başlıklı haberleri en çok savaşların sürdüğü Müslüman âlemini ve biz Anadolu insanının içini acıtır. Esir alan kar, esir alınan biziz. Yeryüzünde oluşan birçok olumsuzluklara karşı soğuğuyla, tipisiyle, karanlığın karşısında kar, o ak haliyle mücadelesini verir, serilir gözlerimizin önüne. Annenin hamilelik ve doğum sürecinde ki gibi kış, sancısını çekiyor mevsiminde. Uyku halindeki bitkileri, hayvanları hatta insanları temizleyip bahara, yaza hazırlıyor adeta. Atmosferde bulunan kirli havayı temizleyip yeryüzüne inerken, mucizevî bir şekilde hala beyazlığını muhafaza ettiğine şahit oluyoruz.

Bozkırda göz alabildiğince uzanan kar görüntüsünde, yiyecek kaygısına düşmüş kuşların ve başka hayvanların telaşını görürüz kimi zaman. Yağışıyla, duruşuyla musikinin en güzel örneklerini sunuyor kar belki de ama birçok hayvanın yiyecek kaygısıyla kar üzerindeki mahzun duruşları görünen bir gerçek. Görkemli kar manzaralarının gerisinde yoksul görüntülerde yaşanıyor çoğu zaman. Kar zengin için eğlenceyi beraberinde getirirken, fakir insan için zorluk demek, çaresizlik demek, açlık demek, ölüm demek ne yazık ki. Suriye’nin kuşatma altındaki Madaya, Guta ve birçok bölgesinde yaşanan açlık ve beraberinde gelen ölümler gibi. Hayatın gerçekleri bir bir yaşanıyor demek aslında. İnsanların hayvanların ve bütün canlıların kar esaretinden uzak, evi barkı, yiyeceği, suyu olsun istiyor gönül.

Her türlü olumsuzluklara rağmen, karın yakıştığı ülkeler, şehirler vardır. Mesela Sivas’ımıza karın çok yakışması gibi. Yıldız Dağ’ı gibi kayak merkezleri bozkır şehirlerine yeni imkânlar alternatifler sunuyor.

kar’a bakıp ta karamsar olma
zifiri gecelerden ne şafaklar sökülür
yağar rahmet uyanır tabiat
beyazlar dökülür toprağa
goncalar filizlenir
güller açar yarınlara

Bütün güzellikleri, nimetleri bizlere sunmuş yaradan. Tedbirini, önlemini alan insana kar bütün güzelliklerini sunuyor aslında. Kartopu, kardan adam, kızak ne çok çocuğu sevince boğuyor. Kış turizmi ile ne çok ülke ve şehir ihya oluyor. Vücutta dinçlik, bedende sağlık sunuyor biz insanlara. Seksen yaşına gelmiş, soğuk iklimlerde yaşayan insanlar ile sıcak iklimlerde yaşamış olanların görüntülerine baktığınızda ne demek istediğimi anlarsınız. Sıcakta kendini salan cisimler, soğukla gergin, katı ve sert halini almaktadır. Karla birlikte içme sularımız dolup taşmakta, nebatat en doğal gıdasını almakta ve akabinde varlık, bolluk, zenginlik zuhur etmektedir. Ne kadar da kayıp düşme tehlikesinde olan insanın, başı eğik dolaştığına şahit olsanız da soğuk iklimlerin insanları daha dost canlısı oluyorlar birçoklarının aksine. Kar, insanın hastalanmaması için adeta panzehirini devreye sokup mikropları kırmakta ve nefesleri rahatlatmaktadır.

aktı kar, paktı kar, yağdı kar
maske üstüne maske, dağdı kar

Kış üzerinden yazın, yaz üzerinden kışın tüyoları alınır. Uzun kış gecelerinin bereketi ise bir başkadır. Yazan, çizen, okuyan insan için uzun bir zaman dilimidir kış geceleri. Yatsı namazından sonra uzunca bir gün uzanır önümüzde. Sıcak çay eşliğinde doyumsuz dost muhabbetlerinin yeri bir başkadır meclislerde. Yeni yeni kapılar açılır buralardan. Dost meclislerinde bulun-mayan insan içinse, bir nevi kış uykusu gibidir bu zaman dilimleri. İnsan, ruhunu ve bedenini dinlendirir, arındırır. Kasvet hali ruhtaki değişmelere işaret eder çoğu zaman. Dört mevsimin içinde kış, yaşlılığa karşılık gelir ve ölümleri ve akabinde yeni doğumları beraberinde getirir.

Zamanı gelir kış çözülür, sularla kucaklaşır kar. Cemrelerle beraber erik ve kayısı çiçekleri sarar dört bir tarafı.

İlkay Coşkun
27.01.2016