Geri kalmış, az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde yaşayan engellilerle gelişmiş ülkelerde yaşayan engellilerin arasında deyim yerindeyse Everest Dağı kadar fark var.
Geri kalmış, az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde yaşayan engellilerin yaşadığı yüzlerce sorunlara halen çözüm getirilemezken gelişmiş olan ülkelerde ise insanlar sosyal, kültürel, sportif faaliyetlere ağırlık verdikleri gibi sağlıklı bir yaşam sürmeleri için medikal cihazlarda teknolojik yenilikleri geliştirerek hizmetlerine sunuyorlar.
Bunların dışında her türlü tıbbi ve medikal araç gereç geliştirme, mimari ve fiziki düzenlemelerde yenilikler ortaya çıkarma, elektronik cihazlarda yeni icatlar üretme ve daha binlercesi tek tek burada yazamayacağım uygulamalarla yetinseler yine iyi.
Yapılan tüm çalışmalarda ve uygulamalarda tek amaçları var. O amaç ise, insan hak ve onuruna yaraşır bir şekilde engellilerin hiç kimseye muhtaç olmadan bağımsız bir şekilde yaşamalarını sağlamak içindir.
İşte gelişmiş ülkelerde bu konuyla ilgili engellilere yönelik yapılan bir çalışmanın haberi. Okuyunca neler düşündüğünüzü, neler hissettiğinizi merak ediyorum.
BBC Türkçe haber sitesinden Tarık Demirkan’ın 5 Kasım 2015 tarihinde yaptığı haberi okuyunca güleyim mi, ağlayayım mı, üzüleyim mi, sevineyim mi, isyan mı edeyim, boyun eğip geçeyim mi velhasıl neyi nasıl yapacağıma karar veremedim. Ben ve benim gibi arkadaşlarımda okuyunca aynı duygu ve düşünceleri yaşadık.
Tarık Demirkan’ın kaleme alarak BBC Türkçe haber sitesinde paylaştığı “Çek Hükümetinden Engellilere Seks Hizmeti” başlıklı haberde şunları dile getiriyor.
“Çek Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı, bir sivil toplum kuruluşunun başlattığı ’seks desteği’ hizmeti aracılığıyla engellilere cinsellik konusunda destek olacaklarını açıkladı.
"Seks herkesin hakkı" adını taşıyan program Çek maliye bakanlığı tarafından finanse ediliyor ve gönüllü kişilerin engellilere seks desteği vermesini hedefliyor.
Projenin hayata geçirilmesinde görev alan "Riske Girmeden Tadını Çıkar" adlı sivil toplum kuruluşu, Prag’da düzenlediği bir basın toplantısında girişimin nasıl işlediğine dair bilgiler verdi.
Kuruluşun temsilcisi Lucie Sídová ’seks asistanları’ adını verdikleri kişilerin gönüllüler arasından seçildiğini söyledi ve başvuruda bulunanlar arasından gerçekleştirilen seçimde cinsel ilişki konusunda deneyimli olmaları ve hayatlarında daha önce bedensel engellilerle yakın ilişki kurmuş olmaları koşulunun aradığını vurguladı.
Devlet, engelliler için ’seks hizmeti’ veren gönüllülere saat başı ücreti olarak yaklaşık 60 euro ödeyecek.
Ancak gönüllülerin program kapsamında programa dâhil olmadan bir ’ahlak yönetmeliğini’ imzalamış olmaları gerekiyor.
Ayrıca gönüllüler düzenli olarak sağlık kontrollerine gireceklerini de taahhüt ediyorlar.”
İşte BBC Türkçe haber sitesinden Tarık Demirkan’ın haberi kelimesi kelimesine böyle.
Bu haberin bir benzerini yaklaşık 15 yıl kadar önce yine ulusal bir gazetede okumuştuk. Yıllar önce okuduğumuz haberde yine yurt dışında Avrupa ülkesinde ki bir belediye tarafından böylesi benzer çalışma başlatılmıştı. O zaman da haberi okuyunca aynı duyguları hissetmiştik dernekte ki arkadaşlarla birlikte.
Bizler yollarda yürüyebileceğimiz sağlıklı kaldırımlar, yollar bulamazken, akülü tekerlekli sandalye alamazken, tedavilerimizi ve rehabilitasyonlarımızı yaptıramazken adamlar engellilerine hangi hizmeti veriyor diye hayıflanmıştık.
Aradan yaklaşık 15 yıl kadar bir zaman geçmiş ve şimdi de medyadan görüp okuduğumuz Çek Cumhuriyetinin haberinden sonra da aynı şeyleri düşünerek hayıflandık.
Bizler hayıflanaduralım adamlar almış başını gitmiş. Engellilerinin sağlıklı bir yaşamları olmaları için, cinsel yönden de sorunlar yaşamamaları için her türlü desteği veriyorlar. Bizler ise halen yol, kaldırım, ulaşım, eğitim, istihdam vb sorunlarla boğuşmaya devam edelim. İnsana, insan olduğu için değer verip, insan onuruna yaraşır bir yaşam sağlayan gelişmiş ülkeler artık engelli vatandaşlarının cinsel sağlığını da düşünerek bu yönde de çalışmalar yapıyorlar.
Sözün özü, gelişmiş ülkeler engellilerinin cinsel sağlığını düşünerek bu yönde de çalışmalar yapadursun bizim ve bizim gibi gelişmekte olan ya da geri kalmış ülkelerde ise engelliler aseksüel, cinsiyetsiz, onların hiçbir şekilde cinsel anlamda hisleri, talepleri olamaz algısıyla görülmeye devam etsin. Çünkü engelli dediğin insanların duyguları, düşünceleri, hisleri, sevme ve sevilme istekleri, arzuları, bedensel ve ruhsal arzu ve istekleri olmaz ki. Neden olsun ki. Engellilere hak görmediğin cinselliği kendine hak göreceksin. Sonuçta sen etten, kemikten yaratılmış ve duyguları, hisleri, istek ve arzuları olan ve her şeyi kendine hak gören engelsiz bir insansın.
Onlar mı? Onlar ise nasıl olsa “EN-GEL-Lİ” insandır…

Ali Haydar KOYUN
Engelli Aktivist/Disabled Activists