Refah düzeyleri artıkça milletlerin; hoş görüleri de, iyi günleri de, demokratik yanları da ve bilimsel çalışmaları da hızlanır. Adeta sel olur akar aldıkları yollar...


Bilim ve ilim aynı şey hemen hemen. İlmin geniş ufuklara açılması için, bir ülkede huzur bulunması gerekir. O ülkenin gelişmesinde baş rol ilimdir. İlimle bütün engeller aşılır. İlimler dikenlerden arınılır bahçeler. Ve ilimle beyinler daha kolay çalışır. İlim sadece bilmekle ilerlemez. Tek başına ilim yeterli değildir. Bütün koşulların uygun olması lazım. İlim kanın akmadığı, zulmün olmadığı yerde kendine yer bulur. Böylesi coğrafyalar ilmi durmak mümkün olmaz. Sağanak sağanak yağar her tarafa...


Bunu bir gülün çiçek açmasına benzetebiliriz. Eğer ki gül yeteri kadar su ve toprakla beslenmezse gelişimi, yaprak açması, dahası çiçek açması hayal olur. Ama yağmur yağıyorsa, kökünün dibinde bol toprak varsa ve hava temizse; o gül istediği gibi büyür ve istediği gibi renk renk çiçek açar.


Gelişmiş milletler de hayatlarında bütün şartlar elverişliyse, ilim onlarda kat kat derece kazanır. Damlaya damlaya göl misalinde ha bire çoğalır güzele dair zamanları. Ha bire her bireyi mutlu yarınlara ulaştırır...