Hayvancılık Can Çekişiyor

Bu yazımızda, hayvancılık konusunu derinlemesine inceleyeceğiz. Hayvancılık, günümüzde ortaya çıkmış bir meslek değil; kadim tarihten bu yana insanoğlunun varoluşuyla birlikte tarım ve avcılıkla paralel başlamış temel bir geçim kaynağıdır.
Hayvancılığın Önemi ve Tarihi
Hayvancılık, insanoğlunun en büyük geçim ve besin kaynağıdır. Koyun, keçi, inek ve tavuk gibi hayvanlar, insanoğlunun sofrasına büyük bir zenginlik sunar. İnsanlar bu hayvanlardan; süt (yoğurt, peynir, ayran, çökelek), et, yün ve deri gibi pek çok farklı şekilde faydalanır. Hayvancılık, tarihin başlangıcından günümüze kadar insan yaşamının vazgeçilmez bir parçası olmuştur.
Antik çağlarda hayvancılık yapmak ve çoban olmak kutsal bir meslek olarak görülürdü. Çünkü bu meslek, insanların en büyük yaşam ve geçim kaynağıydı. Hatta, Hz. Musa, Hz. İsa ve Hz. Muhammed gibi pek çok peygamberin hayvancılıkla uğraştığı ve çobanlık yaptığı bilinmektedir.
Zorlu Bir Meslek: Çobanlık
Çobanlık ve hayvancılıkla uğraşmak, zorlu ve çileli bir meslektir. Yaz-kış, yağmur-kar demeden yaylada, dağda veya ovada hayvanları otlatmak, beslemek ve bakımlarını yapmak; büyük bir meşakkat ve sürekli bir uğraş gerektirir.
Hayvancılığın Gerileyişi: Nedenler
Günümüzde, hayvancılık ve çobanlık mesleği gün geçtikçe gerilemektedir. Bu durumun ardında yatan temel nedenler şunlardır:
Mera ve Yaylaların Azalması:
Hayvan otlatma alanları olan mika, yayla ve dağların ormanlaştırılması, ovaların ise tarım arazisine dönüştürülmesiyle hayvancılığa ve hayvanların otlatılabileceği meralara büyük bir darbe vurulmuştur. Hayvanların nefes alabileceği, otlayabileceği alanlar neredeyse kalmamıştır.
Toplumsal İtibar Kaybı ve Hor Görme:
Hayvancılıkla uğraşan emekçi ve üretici insanlar, toplumda "çoban" sıfatıyla horlanmakta ve küçümsenmektedir. "Çobana kız verilmez," "o bir çoban parçasıdır" gibi küçümseyici ve cahilce söylemlerle çobanların itibarı zedelenmiştir. Bu durum, insanları hayvancılıkla uğraşmaktan caydırmış, özellikle yeni yetişen neslin bu meslekten uzak durmasına neden olmuştur. Kız istemeye giden bir çobanın, kız babası tarafından "Kızımızı mühendislere, doktorlara veririz" diyerek geri çevrilmesi bu kör zihniyetin bir göstergesidir ve hayvancılığa en büyük darbeyi vurmuştur.
Yetersiz Destekler ve Artan Maliyetler:
Hayvancılığa verilen destekler yetersiz kalırken, hayvan yemi maliyetlerinin çok pahalı olması da sektörün belini bükmektedir.
Hayvancılık Biterse Ne Olur?
Hayvancılığı ve çobanlığı hor görenler şunu bilmelidir ki, bugün market raflarındaki et, süt, yoğurt, peynir, tereyağı ve lokantalarda yenen kebaplar; hepsi hayvancılıkla uğraşan emekçi insanların ve yetiştirdikleri hayvanların ürünüdür.
Hayvancılık biterse, sofranızdaki et, süt, yoğurt, peynir ve bereket de biter.
Hayvancılığı ve çobanlığı itibarsızlaştırdığınız, meraları orman, hazine veya tarım arazisi yaparak hayvanların otlama alanlarını yok ettiğiniz sürece:
Sofranızda hayvansal ürünleri göremeyeceksiniz.
Kasapta etin kilosunu çok yüksek fiyatlardan almak zorunda kalacaksınız ve bu sefer fiyatlar pahalı diye isyan edeceksiniz.
Bu gidişat devam ederse, gün gelecek et, süt, yoğurt ve peynir gibi temel besinleri bulmakta zorlanacaksınız. Türkiye’de bu kör kibir zihniyeti var oldukça, hayvancılık sektöründe gelişim ve ilerleme olması mümkün değildir. Hayvancılık can çekişiyor!
Hüseyin TURHAL
(27 Aralık 2021)