Bir tehlike anında, ya da zorlu bir durumda Allah’a yönelen kişilerin yaşadıkları pişmanlık, o an içinde bulundukları acizlik ve çaresizlikten kaynaklanır. Ancak o an, ’gönülden katıksız bağlılar’ olarak, Rablerine dua eden kişilere Allah bir rahmet tattırınca bir grup hemen Rabb’ine ortak koşar ve dünya hayatına yönelir.

İnsana yarar sağlayan gerçek pişmanlık bu değildir. Pişmanlık, insanda köklü değişiklikler meydana getiren bir duygudur. Asıl olan pişmanlık duyan kişinin, hayatının geri kalan bölümünün Allah’ın kendisine verdiği bir fırsat olduğunu düşünmesi ve eski hatalarına geri dönmemeye gayret etmesidir.

İnsanın önemli bir zorluk yaşamamış olması, yaşamayacağı anlamına gelmez. Hayatının sonuna kadar yaşamayacak da olsa, Allah’ın sınırlarını koruyarak yaşamadıysa ölümle buluştuğu an pişmanlık hissedeceği şeyler olmaması kaçınılmazdır.

Hayatımızdaki öncelikleri doğru belirlemeli, nelerden vazgeçmemiz gerektiği konusunda kesin karar vermeliyiz. Ahirette "keşke" diyen kişilere dair Kur’an’ın verdiği örneklerden ders çıkarmalı, bizi geçici dünya hayatına bağlayan nefsani tutkulardan kurtulmak için çaba harcamalıyız. Kuran’daki her örnek, bizler için öğüt alabileceğimiz birer ibrettir. Kur’an’daki "keşke"lere, dünyada ve ahiret hayatında pişmanlık yaşayan kişilerin sözlerine kısaca bakalım:

Kimi insanlar, "keşke müminlerle birlikte olsaydım" diye düşünür:

Eğer size Allah’tan bir fazl (zafer) isabet ederse, o zaman da, sanki onunla aranızda hiçbir yakınlık yokmuş gibi kuşkusuz şöyle der; "keşke onlarla birlikte olsaydım, böylece ben de büyük ’kurtuluş ve mutluluğa’ erseydim." (Nisa Suresi, 73)

Kimi, ortak koşmamış olmayı ister:

(Derken) Onun ürünleri (afetlerle) kuşatılıverdi. Artık o, uğrunda harcadıklarına karşı avuçlarını (esefle) oğuşturuyordu. O (bağın) çardakları yıkılmış durumdaydı, kendisi de şöyle diyordu: "keşke Rabbime hiç kimseyi ortak koşmasaydım." (Kehf Suresi, 42)

Kimi resule uymuş olmayı ister:

O gün, zulmeden, ellerini (hınçla) ısırarak (şöyle) der: "Ah keşke, elçiyle birlikte bir yol edinmiş olsaydım," (Furkan Suresi, 27)

Kimi, Allah’a ve Resule itaat etmiş olmayı ister:

…”Eyvahlar bize, keşke Allah’a itaat etseydik ve Resûl?e itaat etseydik." (Ahzab Suresi, 66)

Kimi, dünyada kötü dost edinmemiş olmayı ister:

Sonunda Bize geldiği zaman, der ki: "keşke benimle senin aranda iki doğu (doğu ile batı) uzaklığı olsaydı. Meğer ne kötü yakın-dost(muşsun sen)." (Zuhruf Suresi, 38)

Kimi, kitabının verilmemiş olmasını ister:

Kitabı sol eline verilen ise; o da, der ki: "Bana keşke kitabım verilmeseydi." (Hakka Suresi, 25)

Kimi, ölümle her şeyin bitmiş olmasını ister:

"Keşke o (ölüm herşeyi) kesip bitirseydi. (Hakka Suresi, 27)

Kimi, pişmanlık içinde toprak olmuş olmayı ister:

Gerçekten Biz sizi yakın bir azab ile uyardık. Kişinin kendi ellerinin önceden takdim ettiklerine bakacağı gün, kafir olan da: "Ah, keşke ben bir toprak oluverseydim" diyecek. (Nebe’ Suresi, 40)

Kimi, dünyaya geri döndürülmeyi ister:

Ateşin üstünde durdurulduklarında onları bir görsen; derler ki: "keşke (dünyaya bir daha) geri çevrilseydik de Rabbimiz’in ayetlerini yalanlamasaydık ve mü’minlerden olsaydık." (En’am Suresi, 27)

Kimi, sonsuz hayatı için bir şeyler takdim edebilmiş olmayı ister:

Der ki: "keşke hayatım için, (önceden bir şeyler) takdim edebilseydim." (Fecr Suresi, 24)

İnsan ölümü uzak görür, oysa ölüm herkese aynı uzaklıkta ve çok yakındır. O halde insan sorumluluklarını ertelememeli, duası, yakınlık ve teslimiyeti ise, zorluk anında hissedilen kadar içten olmalı.

Yaratılış amacımız, Rabb’imizin hoşnut olduğu bir kul olmak. Bunun dışında, sahip olduğumuz mallar, ailemiz, çevremiz, kariyerimiz bu amaca ulaşmak ve Allah’a yakın olmak için birer araç. Bu nimetleri nefsimizin tutkularını tatmin için değil, şükretmemiz ve O’na yönelmemiz için verir Allah.

Ölüm meleklerini karşımızda gördüğümüz an artık dönüş olmayacak. Sorumluluklarımızın bilincinde, hayatımızı Allah’a adayarak yaşarsak, ahiretteki "keşke"mizin-Allah’ın dilemesiyle- ayetteki gibi olmasını umut edebiliriz:

Ona: "Cennete gir" denildi. O da: "keşke benim kavmim de bir bilseydi" dedi. (Yasin Suresi, 26)


Fuat Türker