ROBERT ALMANCA ÖĞRENİYOR

Kış günü olmasına rağmen gökyüzü açıktı. Bazı ağaçların yapraksız dalları hafiften hafife titriyordu. Aralık güneşi bir aralık bulunca karşı pencerelerden odama kadar gelip bana el sallıyordu. Dışarıda dolaşmalı derken birden telefon çaldı. Arayan Durmuş Ali abimdi. Bekletmeye gelmezdi. Ben daha açıp “Buyurun!” demeden o;

“Neredesin yahu? Böyle güzel havada insan eve kapanır mı? haydi çabuk gel! Seni Alstadt’ta bekliyorum!” dedi ve cevabımı beklemeden telefonu “Çat!” diye kapattı.

Telefonda da olsa bir “Merhaba!” diyememiştim. Avrupa Birliği’nin görevlilerinin Türkiye’ye olan kıstaslarını emir şeklinde dikte ettirdikleri gibi kendi diyeceğini söyledi ve telefonu kapattı. Pencereden dışarıya tekrar baktım. Havadan güneşli olmasına bakarak fazla giyinirsem; terlerim diye düşündüm. Pencereyi açıp, dışarıdaki havayı biraz tenefüs ettim. Bayağı soğuktu. Yani senin anlayacağın donkişotluk yapmaya gerek yoktu.

Kazağımı giydim. Boyun atkısını da başıma kadar doladım. Paltomu üstüme geçirdim. Ardındanda kasketimi başıma bir güzel oturttum. Aynaya bakınca kasketli görüntümü pek beğenmedim. Çok fazla köylü gibi görünüyordum. Derhal kasketi çıkarıp, onun yerine medeniyet timsali olan silindir şapkamı başıma geçirdim. Siyah çerceveli gözlüğümü de taktım. Deri eldivenleri de ellerime geçirdikten sonra şöyle bir aynaya baktım ki, Allah nazardan saklasın: mafya filmlerindeki babalar gibi olmuştum. Aksesuar olsun diye yanıma bir de çanta aldım. Bu çanta ile gerçekten mafya babası görüntüsündeydim. Siyah çizmelerimi giydikten sonra ver elini sokak...

Gelen tranvaya bindim. Bu saatlerde genellikle kocalarını erkenden öbür dünyaya gönderme başarısına ulaşmış ve kendi emekli maaşlarını bitiremeyen, bir de onun üstüne rahmetli kocasından dulluk maaşları alan yaşlı kadınlar, tranvayın müşterisidir. Kıpkırmızı rujlarla boyadıkları dudaklarını, titrete titrete Alstadt’taki pastahanelere giderler.

Boyunlarında tilki derisinden ya da vizon atkıları olur. Başlarında yine kürk kalpakları, sırtlarında ise vizon kürkleri bulunur. Bir çoğu böyledir. Kulakları, gerdanları, boyunları, yakaları, elbiselerinin göğüsleri, parmakları gösterişli mücevherlerle doludur. En önemlisi de yanlarında ekseriyetle uzun tüylü bir fino köpeği bulunur. Bu zavallı köpekler, aşırı beslenmeden dolayı hareket etmekte güçlük çekerler. Köpeklerin boğazlarında yularları dahi kalitelidir.

Tranvaya binince işte böyle bir manzara ile karşılaştım. Orta bölmede tek bir koltuk buldum. Oraya yerleştim. Yaşlı kadınlar kuçaklarında tuttukları köpeklerinin boyunlarını ve sırtlarını okşarken, bir yandanda yanındakine, ya da öbür uçtakine laf yetiştiriyordu. Önümdeki koltukta oturan iki genç ayağa kalktılar. Yüzlerini buruşturarak en arkaya gittiler. Onlar gidince; ben de mi gitsem diye düşündüm. Aman şunun şurasında ne var. Bekle bakalım deyip, hem bu kadınlar ne konuşuyor diye kendi kendime dinle dedim.

Yan taraftaki alt komşusunun çok gürültü yaptığını anlatıyordu. Yabancılarmış komşusu... çöpleri düzgün çıkarmıyorlarmış. Pişirdikleri yemeklerde pek çok kokuyor dedi. Sonrada kuçağında yatmakta olan köpeğini okşadı okşadı ve ardındanda köpeğin iki gözünün arasından öptü. Öpülen köpek bu durumdan çok memnun oldu ki, “Haydi bir daha!” der gibi dilini çıkardı.

Tranvay sürücüsü, tam durağa gelirken; önüne çıkan bir arabadan dolayı çok acı fren yapmak zorunda kaldı. Böyle bir beklenmedik fren, yaşlı kadınların başlarından keplerinin, şapkalarının düşmesine sebep oldu. Hatta birisinin takma saçı da yana yattı. Biraz önce köpeğinin gözlerinden öpen kadın, can korkusuyla tutunacak yer ararken, köpeğinin yularını salıverdi. Hürriyetine kavuşan köpekçik, hemen o sıcak kucaktan yere atladı. Durağa gelince açılan tranvay kapısından dışarıya fırladı. O anda tranvaya binerken bacaklarının arasından neyin geçtiğini farkedemiyen kadın;

“Kız! Ne idi o?” diye bağırdı. Eğer tranvaya binen kadın kapının sapına tutunmasaydı; kadıncağız tranvayın altına yuvarlanacaktı. Yanındak arkadaşı olan kadın da;

“Kız! Ayten korkma! İt idi o it!” diye cevap verdi.

Dışarıdaki bir yolcu tarafından yakalanan köpek, bir süre sonra yaşlı kadına tekrar verildi. Köpeğini bulan kadın, bu sefer köpeğinin neresi gelirse öpmeye başladı. Bir yandan da;

“Sen gidersen ben nasıl yaşarım!” diye hem ağlıyordu, hem de söylene söylene köpeğini öpüyordu.

O iki Türk kadını, önümdeki boş koltuğa oturdular. Düşme tehlikesi geçireni, hâlâ kendisine gelememişti. Diğeri, köpeğini öpen kadını göstererek;

“İşte şu köpekti seni korkutan” dedi. Adının Ayten olduğunu öğrendiğimiz kadın ise;

“Ah ulan! Şunlara şöylenecek çok şey var amma!” dedi “Ya sabır!” deyip, öbür yana döndü. Tranvaya binmeden etmekte oldukları yarı kalmış sohbetlerine devam eder gibiydiler. Temizlik işinden geliyorlarmış. Bitaz yüksek sesle Türkçe konuşunca; köpeğini öpen kadın, gözlerini yuvalarından fırlatacak şekle sokarak;

“Burası Türkiye değil! Almanca konuşun!” diye bağırdı.

O anda derin sohbet etmekte olan kadınlar, bu sözün kendilerine söylendiğini neden sonra farkettiler. Kadına sert bir bakış fırlatarak;

“Şu kocakarının yediği naneye bak!” deyip yine kendi sohbetlerine daldılar. Sohbetleri o kadar güzeldi ki, bir ara diğer kadın, bir türküyü mırıldanarak ellerini oynar gibi yaptı. Ellerini havaya kaldırınca, onları izleyen kocakarının köpeği korktu. Bunu gören kocakarı;

“Almanca konuşun dedim ya! Burası Türkiye değil! Çirkin şekilde konuşunca köpeğimi korkuttunuz!” diye bağırdı.

Bu hakareti işiten Ayten;

“Ulan beni tutmayın! İtine şey ettiğimin gavuru!” deyip, yerinden öyle bir fırladı ki, bir anda ortalık ana baba günü oldu. Kocakarılar bağırıyordu. Köpekler havlıyordu. Neyse Ayten’i arkadaşı arkadan tutunca, yerinden kalkamadı. Bir durak sonra da söylene söylene indiler. Onlar gittikten sonra kocakarılar, onların ardından geleneksel dedikodularına başladılar.

Yerimden kalktım. Kocakarının itinin boynunu okşadım. Gidi kerata okşanmayı seviyor her halde... Mayıştı. Boynunu uzattı. Köpeğini mayışmış halde gören kadında, bu durumdan haz aldı.

“Dil bilmez yabaniler köpeciğimi korkuttular!” diye yılıştı.

Ben de ona Almanca;

“Adın ne senin?” diye sordum.

Söylediğimi anlayamayan köpek, gözlerini açarak aptal aptal yüzüme baktı.

Kocakarı ise;

“Robert! Kocamın adını koydum” dedi. Sanki benden aferin bekliyordu. Bu cevabı gözlerinin içi gülerek vermişti.

“Zavallı Robert! Seninde Almanca öğrenmen lazım. Annene söyle. Seni eski Sovyetler Birliği’nden gelen göçmen diye sosyal dairelere kaydettirsin. Senin Almanca kursu paranın hepsini o zaman öderler. Sen sen ol, sakın Türkiye’den geldim deme! Eğer öyle söylersen, bütün Almanca kursunun parasını cepten ödemek zorunda kalırsın!” dedim. Bu cevabım karşısında orada bulunan kocakarılar aptal aptal yüzüme baktılar.

Tranvay da ineceğim durağa gelmişti. Kasketiyle tipik bir Türk şeklinde Durmuş Ali abim durakta beni bekliyordu. Tranvaydan indim ve birbirimize sarıldık. Tranvay hareket edince bütün kocakarıların bakışları bizden taraftaydı. Hatta Robert adındaki köpek bile bize bakıyordu. Gülümseyerek onlara el salladım. Otamatikman hepsi, hatta Robert bile bana el sallayarak cevap verdiler. Tranvay köşeyi dönünce hem gözüm önünden, hem de hafızamda onlar silinip gitti.

Halil GÜLEL
Düsseldorf / Aralık / 2004