İnna lillah ve inna ileyhi raciun. (Bakara suresi 156. ayet)
"Şüphesiz biz Allah’tan geldik ve O’na döneceğiz."


Bir Müslüman öldüğü zaman, gömülmeden önce Allah taksiratını affetsin,
Kabre konulduktan sonra, Allah rahmet eylesin, Allah mekânını Cennet eylesin demek adettir, duadır.
Müslüman ölülerinden bahsederken, merhum(merhume), rahmetli gibi kelimeler kullanırız.
Çok uzun zamandır kafamı meşgul eden söylemesini ve söylenmesini pek sevmediğim, birisi bir yakınını kaybettiğinde ona taziye için gidenlerin, hiç farkında olmadan söyledikleri söz, “Başınız sağ olsun” veya gayrimüslimler için kullanılan “toprağı bol olsun” cümlesinin kullanılması…
Okuduğum bir yazıda “başsağlığı” tümcesindeki baş, devlet/ topluluğu yöneten kimse; Ölen birinin ardından başın sağ olsun denmesinin nedeni ise ’devletimiz sağ olsun, devletimiz daim olsun’ anlamındaymış. (Bu gün bu anlamda hiç kimsenin kullandığını sanmıyorum)
Fakat bu temenni cümlesinin bir yakınını kaybedene söylenmesi ne zamandan bu yana geliyor, bilmiyorum. Fakat tüm toplumun her kesimine yerleştiğine göre mutlaka uzun bir geçmişi vardır.
Baş sağlığı dilediğimizde ne kadar üzgün olduğumuzu, karşıdakinin acısının bir kısmını paylaştığımızı kastediyoruz. Fakat söylediğimiz cümlenin karşılığı, ölen kişiyi boş ver, sıkma canını, sen ölmedin sağsın ya gerisi önemli değil, öleni boş ver sana bir şey olmasın anlamına gelen bir temennide bulunuluyoruz.
Bu da belki de canından çok değer verdiği birisini kaybetmiş birisine o anda söylenecek hiç de hoş bir şey değil.
Eminim ki bunu birçok kişi benimle aynı şekilde düşünüyordur. Fakat uzun yıllardan beri gelen bu âdeti istemesek de gayri ihtiyari bir şekilde sarf ediyoruz.

Onun yerine “Allah Rahmet etsin”, “Mekânı Cennet Olsun”, “Allah sizlere sabır versin” dileklerinde bulunmak çok daha güzel ve anlamlı olur diye düşünüyorum.
Yanlış kullanılan bu cümlenin toplumda unutulması veya kullanılmaması mümkün mü bilmiyorum.
Umarım bir yakınını kaybetmiş dostumuza söyleyeceğimiz söz “BAŞIN SAĞ OLSUN” olmaz diyorum.
-Bilmem yanılıyor muyum?
-Tabi ki benim gibi düşünenlere...

Saygılar.

Merhuma Rahmet olsun, kalana sabır dile,
Mekânı Cennet olsun, demek yakışır dile.
Taziye vermek için dostun acı gününde
Başsağlığı dileyip yanılma bile bile…
________________Mahir Başpınar