Günün boşluğunda yuvarlanırken, yalnızlığımla boğuşurken, birden kapının zili çaldı.

Pencereden başımı çıkardım .Dışarıya baktım kimin geldiği görmek için.Yılların evire çevire yıpratamadığı Besime teyzeydi gelen.Bu saatte can sıkıntıma bir arkadaş gelmişti. Açtım kapıyı. Merdivenlerin çok oluşundan homurdana homurdana çıktı benim olduğum kat’a.Nefesini duyar duymaz dikti ela gözünü gözüme

Besime teyze :
- Kız baykuş gibi tünemiş yükseklere çıkmışsın.Hiç yaşlanacağını düşünmedin mi? Ha! hadi söyle, yoruldum be yavrucuğum sana geleyim derken

- ’’Yok, düşündüm de benim gibi sultanlara ulaşmak zor olsun diye seçtim bu zümrüt tahtı anacığım
-İyi halt yemişsin, dedi

-Besime teyze bir dahaki gelişinde sepet salarım, bu kadar yorulmazsın, he vallah! iyi olurdu hoş gördük kızım.

- Dedim ki geline beni aramayın kafa dinlemeye gideceğim birilerine yerimi de demedim biraz meraklansınlar doğrusu da bu değil mi ? kıymetimi anlasınlar dedim çıktım işte...

Besime teyzeyi çok bitkin gördüm galiba dolmuş yüreği artık o kadar sıkıntısı birikim yapmış ki bana anlatacağı çok kederi vardı

Ey kurban olduğum büyük yaratan!Sırrında eridim mum gibi, gündüz umana uyandım gece ise öfkene göğüs gerdim .Odanın içinde bir o yana bir bu yana dolandım ben gibi ne kadar çok insan var kim bilir düşüncelerin içinde kayıp olurken Besime teyzenin sesi ile kendime geldim.

Ne daldın o kadar derine a be kızım

Bakışlarımla hiççç der gibi çevirdim başım. Camda parlayan güneşe mutsuz bir yaşam hep ıska geçmiştir.Aşk denen üç ayak kimliği ile beni maziye doğru sürükledi sanki. Bir iççekişim vardı ki bu saate denk geldi dememe mecalim kalmadı sanki.

Besime teyze

Koy çayı gel ben anlatayım sana sen dinle evrenin içinden ne tabansız hayat hikâyeleri varmış dedi.Ölmeden dök beni kaleme ,Hakk Muhammed Ali aşkına ne olursun

Dinlemeye hazırdım dünde içimdeki düğümlenmiş çağlayanların önündeki setleri açtım sonuna kadar benden ki durgun suları isimsiz okyanuslara dercesine

Ey! Kader kaç kurşun yesen bağrına pes edersin söyle bende bileyim haykırışı benden geri döndü ,sustum öylece

Aşk bir göçebe çadırının yağmurda su çekmesidir içinde kimin olduğu pek de mühim değil toprağın suyla tebelleşmesine çok şahit olmuşumdur çıplak ayaklarımla

Besime teyzenin deyimiyle
Evet düştük kâğıt kalemin ayak uçlarına hakikatin içinde saklı kalmış bir anı olarak sizlerle paylaşayım dedim bende

Besime teyze sırtını verdi mindere uzun bir yolculukta manen eşlik edeceğim ona.Başladı anlatmaya

Yılın tamamı kuru bir kasnakta çürük iplerden işlenmiş hercai rengi soluk baharının açan çiçekleri bile açmayı unutmuştu yani o kadar perişandık ki...Doğanın nimetleri ancak ve ancak bir doyumluktu oda yaşamaya ne kadar yeterli tartışılır

Çaresiz beyinde bir kurtarıcının hayalinde yaşatırsın .Ölmüyorsun adı açlık nefsine hırsızsın her şeyi düşlüyorsun binlerce sürü besliyorsun kazanlar dolusu da et pişiriyorsun yok öyle bir şey imkânsızlık dilini damağına yapıştırıyor, göz kapakların arasındaki hayaller bunlar, demekle yetiniyorsun.Elden bir şey gelmiyor.

Sene 1938, aylardan temmuzdu.Ekinlerin perçemi rüzgârdan yorulmuş ve sararmış ince bellerinden biçilmeye hazırd.ı ekin olsa ki ne fayda,Topu topu bir avuç, oda yetmez çoluk çocuğa.Kıtlık yılları anlayacağın.Sefaletin iradesine yenik düştüğümüz gözle görünüyordu.

Bütün cevre illerde biz sadece kendi yaramıza merhem olmaya çalışıyorduk burası Dersim’di(Tunceli)

Suskundu kader, hesaplaşacak kimse yoktu karşısında

Kireçlenmiş tahta oluklardan akan sular akmaya akmaya yani terk edilmiş kımıldayamıyor kimse yerinden.

Köyler ve bahçelerin içindeki meyve ağaçları ufacık tadı kaçmış sağlam görünenleri de başka canlılar kemirmiş oymuş paylaşacak lokma yok kâinat sanki bizimle

Sefaletle mi sınıyordu yüce Rabim kullarını ? Oysa kopuk yolunmaya yeltenilen saçlar çilenin ömürden hesaba oturmasıydı, ben hep öyle düşünürdüm.

Biz beş kardeştik. Babam harbe gitmiş ve dönmemiş.Yni nerededir canlı haberi şurada kalsın öldüğüne dair bir haberi gelmemişti anam hep bir ağıt yakardı herkesin yüreği sızlardı.

Birde bizimle annemin annesi yaşıyordu.İki gözü kördü.Kapının kilidi derdi anam.Ama paslı kilit idi.Olsa da bir olmasa da .Sadece fazla bir boğazdı bu çileli yaşamda bizim için.

Dediği gibi fakirlik yakamızda ağır bir yüktü.Bir demir külçes,i damak sertliğinle sanki.Oynaşmak kuru dili çok yormuştu.Kasılıyordu yemek borusu mideye varana kadar

Un yok ,ekmek yok, hiç unutmam günlerdir otla besleniyorduk .Bir kuzumuz vardı.O da A
annenemindi.Bir kuruşa Hüseyin dayıya sattı annem .Onun parası ile un aldı ve bir pişirimlik ya var yâ da yoktu.

Doğanın sunumları içinde çok güzel bitkilerde vardı .Ebegümeci gibi.Hepiniz bilirsiniz.Gittik dağ yamaçlarından topladık,bir güzel yıkadık. Çocuk aklı annem bu kadar ebegümecini ne yapacak diye düşünürken. Annem bir güzel doğradı unun içine katıp yoğurdu ve o kadar değişik bir ekmek oldu ki anlatamam.

Derken köye de jandarmalar gelmiş dediler.Evleri arıyor ,insanları sorguya çekiyordu.Nedenini bilmiyorduk.Çocuksu gözlerle olup bitene şahit oluyorduk.Elimizde ebegümeçli ekmeği yiyip onları izliyorduk.Bir köşede birden bir komutan elimizdeki ekmeği fark etti. Sertçe bir ses tonuyla sordu.Bu nedir ? Ekmeği inceledi.Titreyen bir sesle dedim ki ekmektir komutanım.Hemen bana da getirin bu ekmekten koşun annenize söyleyin. Acaba çok mu hoşuna gitmişti annemin ekmeği? o da bizim gibi acı mıydı? Halen aklımda .Zaman zaman anılarımı anlatırken düşünüyorum

Devlet babanın her şeyi vardı sanırım

Bizim keyfimize diyecek yoktu .Günü tok bir mide ile bitirmiştik ya yarın ve ertesi onun ertesi meçhuldü .Şimdilik durum iyiydi

Besime teyze aldı başını gidiyor, soluksuz anlatımı ile.Bu arada çaylarımız buz gibi olmuştu bile . O kadar içten anlatıyordu ki ikimizde ne garip bir hayatın içinde geziniyorduk sanki.Bir bilseniz yürek yayı gergin her an yırtılacak acıların tazeliğinde. Ben can kulağı ile dinliyordum

Dersim halkı çok zülüm gördü. Hem açlık hem de siyasi oluşumdan asi bir toplum olmasının tek nedeni bu .İyileşmeyen, kangrenleşen gerçeklerdir .Hoşgörünün aynası bize kırık değildi ama öyle kayalar yığdılar ki üstümüze .Un ufak oldu hoşgörü felsefesi

Ah canım kızım anlatayım da gör

Dersim eyaleti Osmanlının belli dönemlerinde yarı özerk bir bölgeydi. Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra bu özerklik elinden alınmıştır.Özgürlüğüne düşkün olan Dersim’liler, bunlara direnç gösterdi.Daha sonra Kürt teali cemiyetine bağlı bazı kişilerin kışkırtmasıyla olaylar başka yönlere çekildi

Bir Kürt isyanı olarak devam etmiştir, bunu fırsat bilen yönetim dersimi boşaltmak ve insanları başka yerelere sürmek için ve halende kabul edilmeyen katliamlar yaptı.

Şafii Kürtler paralı olarak devlet güçlerine destek verdi bu katliamlarda. Tarihin ökçelerinin altında halen kalıntıları canlı şahitleri olan bir gerçeğimizdir. Kimse inkâr edemez .Bu olaylar yaşandı .Acıları dinmedi bu güne kadar koca bir müttefik güç vardı. Dersim halkına karşı önemsiz kılındı zorbaca öz irade pamuk ipliğine bağlandı sus ve susmalısın dendi Dersim halkı bu kadar silikti içten bir vurgun vardı ama kâğıt üzerinde kirli emeler vardı yazan iyi yazıyordu. Tarihte yerini aldı .Dersim ayaklanması tek taraflı evet tek taraflı

Ah o günler gitti bir daha gelmeye bir daha canım benim

Ben yedi sekiz yaşındaydım çok şey çocuk beyime o kadar şiddetli işlenmiştir ki Unutamıyorum rüyalarımda bile görüyorum halk korku içinde çünkü Seyit Rıza ve oğlu tutuklanmış akıbetleri beli değildi. Çok kişi alınıp sonrada işte öyle

Açlık zaten diz boyu birde iç kargaşa tamamen bizden bedel istiyordu bir canımız vardı. Onunda alıcısı hazırdı, gece karanlığında yapılan baskınlar tartaklan insanlar

Bizleri yıkıma uğratan haber gelmişti Seyit Rıza asılmıştı son sözleri aynen şöyle idi

“Seyit Rıza meydan doluymuş gibi sessizliğe ve boşluğa hitap etti: ‘Evladı Kerbelayıh. Bi hatayıh. Ayıptır. Zulümdür. Cinayettir." dedi... Seyit Rıza asılırken ilerden oğlunun sesi geliyordu: ‘Kulun kölen olam. Sığırtmacın olam. Gençliğime acıyın, öldürmeyin beni!’”

Bu yalvarışların yası içinde kan ağlarken yüreğimiz sustuk boş bakan evrenin külü cümlesine çaresizdik sahipsizdik



Biliyor musun köyümüzden küçük bir ırmak geçerdi .Bir gün bahçede annemin yanında kardeşlerimin bakımına yardım ederken suyun üzerinde bir ceset gördük Annem görünce tanıdı bağırdı nasıl ama

“Bu bizim köylü Hasandır. Oy ! dağlar başıma deyip ağladı, başını ellerinin arasına alarak. Sonra köyün erkekleri geldi ırmağın kıyısına vuran cesedi itmeye çalıştılar.Uzun sopalarla sudan akıp gitsin ceset diye

- Besime teyzem nasıl olur öyle çıkarsaydınız cesedi

- He öyle kolay mı haber vermek Devlet bunu sen yaptın deyip bize yüklerdi o zaman ne olacaktı

- Sizde haklısınız korkunuzdan ama sonuç ne oldu cesedi ne yaptınız peki dur anlatayım

Her neyse devam edeyim ben oradaki kişiler saatlerce uğraştılar ama ceset kıyıdan ayrılmıyordu. karar verdiler defnine bizim köyde acele yıkadılar ve çok aaklımda kalmamış kefenle gömüp gömmedikleri

Nenem dedi ki onu toprak çekmiştir.Halen mezarı durur bizim mezarlıkta ve öyle çok ceset gördük o zaman içersinde. İnsan hayatı çok ucuzdu be yavrum çok

Onca acının vebalini bize yüklediler.Sahneledikleri, oyunun içinde çıplak gerçekleri kamufle ettiler

Bir gece kapımız çalındı.Kırılacak tekmelerden sanki. Anam tedirgin bir sesle kim o ?dedi .Gelen Abbas dayı ve Sefer amcaydı

“Açkapıyı Hatice biziz dedi”

Gaz lambamız yoktu .Çıranın verdiği kısık ışıkla önünü zor görüyordu bir şeyler söylediler anneme dışarıda olan komşularımız sadece viiiiş nasıl öyle mi deyişini duyduk .Odaya dönün
e anam hem ağlıyor hem de kaderine isyan ediyordu.Çünkü beş çocuk ,gözleri görmeyen bir ana ile nasıl ve nereye gidecekti !?

Bizi topladı başına “hadi çocuklar gidiyoruz zaten malımız mülkümüz yoktu,r kalan kalsın dedi”.Küçük bir torbaya olan ekmeği koydu, Hüseyin ağabeyimin sırtına verdi bir torbayada Hz Ali’nin resmini koydu .Onuda benim sırtıma verdi.Diğer ağabeyim Cemal nenemin elinden tutacak ,ikizleri ise annem taşıyacaktı.Birini sırtına bağladığı beze koydu birini de kucağına aldı , çıktık evden

Gece karanlık, ürperiyor insan. Yıldızların Ay’ın şahitliğinde vedalaştık köyümüzle. Diğer akraba ve komşularımız gibi başka büyük köylere ve illere sığınmak için gidiyorduk. Bir bilinmeze kimi zamanda ağıt sesleri hıçkırıklar birbirine karışıyordu .Güçsüz bedenimiz ne kadar dayanacaktık ki korkunun gebe olduğu dermansız dizlere.

O hızla ne kadar gittik bilmiyorum.

Nenem artık pes dedi.Ormanlığın içinde bir taş parçasına oturdu, anneme yalvarıyordu. Beni bırak kızım, çocuklarını kurtar. Annem hiç razı değil ağlamaktan göz pınarları kurumuştu sanki .Çocuk gibi sıkıca sarılmıştı neneme.Bu ayrılık yamandı .Sonra daha iyi öğrenecektik biz

Annem: Hele dayı ez kurban nasıl bırakırım seni burada bin türlü hayvan var yerler seni etme eyleme dayan şu dağı aştık mı vardık demektir .

Nenem Nuh diyor, peygamber demiyordu.Yanına az ebegümeçli ekmek ve katık bıraktık yola devam etik

Annem bizi rahat bir mevki ye kavuşturduktan sonra nenemi almaya geleceğini söyledi.

Gün aşırı bir köye vardık bizi akrabalarımızın yanına bıraktı neneyi almaya gittiler, halamla beraber .Korkunç bir manzara ile karşılaşmışlar.Ne yazık ki neneyi bulamadılar bıraktığımız yerde.Sadece kalan bir tutam saç, oda azgın kurdun ağzında.Durum anlaşıldı kurtlara yem olmuş garibim, anam hep sızladı bile bile seni kurdun ağzına verdim diye.

Besime teyze o kadar derinden of çekti ki onun konuştuğu çok şey vardı. Ama hangi kalemin gücü yeterdi ? Benim bulunduğum şartlar yazmayı başaramadı .Bir gün devamını mutlaka yazacağım mutlaka ……