Yurt dışında altı aydan fazla kalan KKTC emeklilerin maaşlarından kesinti yapılması uygulamasını ilk kez bir arkadaşımdan duydum. Bu arkadaşım altı ay Türkiye’de ikamet etmiş, sonrasında ise KKTC’ye geldiğinde maaşını 400 lira eksik almış. Bunun nedenini sorduğunda ise, Yurt dışında altı ay kalması gösterilmiş.
Bu nasıl bir uygulamadır. Bu yasa ne zaman çıktı maalesef bilmiyorum. Acaba ben yurt dışındayken çıktı da benim gözümden mi kaçtı. Yoksa daha öncelerden çıkmıştı da benim dikkatimi mi çekmemişti. Her iki halde de bu benim ayıbım. Ekonomimizle yakından ilgilenmeyişimin göstergesi de olmaktadır. Fakat Ekonomiye pek kafam çalışmadığı içinde bu konuların özerinde fazla durmadığımdan bazı alınan hayati kararlardan da haberim olmuyor.
Bu yasanın doğru olmadığını, emekliliğin kazanılmış bir hak olduğunu düşünüyorum. Bir insan hizmet süresini tamamladıktan sonra kanunun ona verdiği hak olan bu maaşı alıyorsa. Bu maaşını dünyanın neresinde yaşarsa yaşasın eksiksiz alabilmelidir. Hükümetin bu maaşı kesintiye uğratmaya hakkı yoktur.
Okuduğum bazı emeklilik yasalarında yurt dışında kalan emeklilerin, ülkeye sosyal katkıları olmadığı bu nedenle bazı kesintiler yapıldığına dair maddeler vardı. Bence bu da yanlış! Zaten o emekli çalışma hayatı boyunca sosyal tüm aktivitelerini ülke içinde yaptı. Vergisini ödedi. Buna göre, hayatının sonlarına doğru da kazandığı emekli maaşıyla dilediği yerde dilediği gibi yaşama hakkını elde etmiş olmalıdır.
Emeklinin maaşından kesinti yapılması, emeklinin maaşının vergilendirilmesi hükümetlerin aczini ortaya koymaktadır.
Yukarıda da dediğim gibi ekonomi benim kısır kaldığım bir konu. Onun için bu uygulamayı ilk duyduğum anda ki şaşkınlığım nedeniyle bu konuya değinmek istedim. Bu arada değerli köşe yazarlarımızdan birisi de emekli maaşlarının vergilendirilmesini durduran Anayasa Mahkemesinin bu icraatını yanlış bulduğunu, bu mahkeme kararının” KKTC’yi bitireceğini” yazmış ve bunun nedenlerini de bir bir sıralamış köşesinde.
Eğer KKTC ekonomisi emeklilerin maaşlarından yapılacak kesintilerle ayakta duracak, içine düştüğü bu dar boğazdan çıkıp yoluna refah içinde devam edecekse, inanıyorum ki tüm emekliler maaşlarından değil kesinti yapılması, bir aylıklarını seve seve devlete bağışlayacaklardır.
Fakat şu da bir gerçek ki ülkenin kurtuluşu emekli maaşlarına bağlı değildir. Sayın yazarımızın da dediği gibi sosyal fedakarlığı yalnız emeklilerden değil, tüm kamuda çalışanlardan, özel sektörden, esnaftan ve ayrıcalıklı vatandaş olmayı her dönem bize ispatlayan Milletvekillerimizden de bekleriz.
Göz dikilecek en son maaş emekli maaşı olmalıdır. O kazanılmış bir haktır. Bir türlü anlayamıyorum. Emekliye ödenen maaş mı ülke bütçesini zora sokuyor. Eğer emekli maaşlarından vergi alınmazsa 13. Maaşlar ödenemezmiş. Eğer emekli maaşları vergilendirilmezse, maliyenin bütçesi kururmuş.
Desenize bu emeklilik yasası ülkelerin başına bela! O zaman bu yasayı kökten kaldırın çalışanı emekli etmeyin ölene dek çalıştırın. O zaman Maliye de, ülke ekonomisi de kurtulsun.
Bir hükümet niçin vardır? Vatandaşının refahı, huzuru, güveni, sağlığı, eğitimi için vardır. Tüm bunları da en iyi şekilde yapıp vatandaşına hizmet verebilmek için kurumları vardır. Bu kurumlarında istihdam edilenler sayesinde tüm bu hizmetleri vatandaşına sunar. Eğer sen bu istihdamları bilinçli bir şekilde yapmaz isen, kurumlara ihtiyacından fazla eleman doldurursan. Ödeme zorluğu çekmeye başlarsın. Çünkü elindeki yama küçük delik büyük oluyor. 5 kişinin yettiği bir yerde 15 kişi çalıştırırsan, örneğin: adını vermeyeceğim bir resmi daire de o kadar fazla eleman var ki memurlar neredeyse masaların üzerinde yürümek zorunda kalacaklar. Küçük bir alana o kadar çok masa yerleştirilmiş. Her masada da bir kişi ve yarısından fazlası sohbet ederek günü dolduruyor.
Asıl mesele burada yapılan fazla istihdamlara bir düzenleme getirilmesi gerekirken yıllarını bu devlete hizmet ederek geçirmiş ve sonunda emekli olmuş vatandaşın maaşına bel bağlamanın yanlışını görememektir.
Hakkıyla çalışanın tek güvencesi emekliliğidir. Onu da tırtıklamak hiçbir kanuna yasaya sığmaz.
Ayla BERKİN
13.01.2011