Gönül âleminin dilenciliğini yapanlar nimet bulma sevdasından galip çıkmışlardır. Gözlerini dünya tamahından kurtaramamış olanlar dış perdeden çalanlardır. Herkes benlik aynasındadır. Benliğin ateşi yeter derecede bir gençlik kuvvetidir. Kırk yaşını elde etmeyi ve durulmayı bekler. Çünkü ancak kırk yaşına basınca hayatın kazancı peşine dönüşür. Kırk yıllık dersi tekrar etmenin hiçbir değeri yoktur.

Eli uzatıp çare aramak, masal okumaktan daha faydalıdır. Gönül gamını dindirmek, bu gönül gamına gam çekmiş gönüller bulmakla mümkündür. Gamdan anlayan dostların varsa gam çekme. Madem ki yarin var, gamın boynu kırık demektir. Dostların dostluğu gamlı gönüller için bir dayanaktır. İki kişi dost olunca yüz gam eksik olur.

Vuslat gecesinden daha kıymetli, sabahın şafağından daha değerli dost. Sultanlar sefere çıkacakları zaman ağırlıklarını önceden yola çıkarırlar. Arı sonunu düşündüğü için kovanı devamlı balla doludur. Kimsenin himmeti sonunu düşünmeye meyletmemiştir. İnsanların mertebesi sonunu düşünme mertebesidir. İnsan ne oldum dememeli, ne olacağım demeli. Bu göz aldatıcı hayal perdesi bize her an garip oyunlar gösterir. Dünya evi nağmelerle dolu ama oynayan yok. Deniz mücevherlerle dolu, fakat dalgıç yok.

Büyüklüğün mayası edeptir. Allah sırlarının hazinesi ordadır. İlk sabah nefes almaya başla-yan insan ikinci sabah sesini yıldızlara yükseltir. Yalancı sabahların aydınlığı çabuk geçer. Kişiyi dostuna, yârine kavuşturacak sabahlar gerçek sabahlardır.

Kişi tek başına hiçbir şey yapamaz. Yâr aramalı, aramalı ki aradığı her şey yârdan gelir. Herkesin ister istemez bir dostu vardır. Önemli olan eli tutan yârin olmasıdır. Düşüp kalkılan dost insana kapı ara-lığından daha yabancıdır. Yâr yara yan vermiş, körpe yaşında. Yara uzanmaya gönül gerek. El gönül ipine uzanacak ki, gurur alçak gönüllülüğe dönsün. Arşın sultanı, cihanı yarattığı zaman huy ile canı birlikte yaratmıştır. Marifet canı çıkarmadan huyu çıkarmaktır.

Arkadaşları cahil, kişide yolun acemisi ise, gariplik kimsesizlikten daha acı olur. Kapıdan geçmeye yol yoksa o daracık geçitte korkudan dil tutulur. Aşktan başka im-dada yetişecek başka bir şey de yoktur. Âşık olundu mu, o zaman kapı çalınır. Gelenin kim olduğu sorulunca da artık çekinmeden: "

Eğer yer verirseniz bir âdemoğludur" denir. Kapı aralanır, içeri alınır. Terkip perdesi ortadan kalkar, kişi vuslata erer.