insanı ısrarla ne kadar hür iradeli bir varlık olarak tanımlasak da gerçekte aksi geçerli olan bir yanılsamadır bu. insanlar hür iradeli değildir ve nerdeyse sadece deliliğin eşiğinde olan bir insan özgür iradesini kullanır. cinnet geçirmiş birinin neden olduğu katliam aslında aynı durumda pek çok benzer örneğin devamı olduğu için yine bir özgür iradenin sonucu değildir. ancak tanımı gereği, deliliğe yakın biri gerçekte kendisi olabildiği ve spesifik davranışlarda bulunduğu için hür iradesini kullanabilen özel bir varlık olarak görülebilir. insanlar ne şartlarda ne tür davranışlar geliştireceği net bir şekilde belirlenebilen varlıklardır. ucuzluğun olduğu bir mağazada kalabalık bir insan grubunu görmek şaşırtıcı olmayacaktır. vatandaş tarafından fırsatlara gösterilen büyük ilginin gelişini tahmin etmek zor değildir ve bu konuda asla yanılmayız. vatandaşın iski, bedaş,igdaş ve bir yığın faturanın son ödeme tarihinde veznede soluklanacağını ve gereksiz bir kalabalığa neden olacaklarını daha önceden biliriz. duvarlarda satılık yerine SATLIK yazısını gördüğümüzde iyi bir eğitim almamış bir bireyin dünyaya ufak bir iz bıraktığını aklımız hemen kavrar. sokak kenarında biri öldüğünde, birileri bağırarak kavga ettiğinde ya da biri cıngar çıkarttığında bu olayların hepsinin çevresinde meraklı bir insan kalabalığının oluşacağını öngerebilriz.sexi bir bayan gövdesine karşı bir erkeğin sehvet hisleriyle yaklaşımı sığ bir olgunun sonucu olmaktan öte önceden bilinebilecek bir davranış kalıbıdır. hergün minibüsleri dolduran insan kalabalıkları, hergün etkiliyebilici olabilmek için vücudunun cinsel bir anlama sahip bir parçasını açıkta bırakan kadın orduları, onlara hasretle bakan hüzünlü erkek cemaatleri, içten inanan bir kişinin dinini koruma güdüsü, beğenilme kaygısı, yaşama arzusu, hayat mücadelesi ve yazılabilecek daha milyonlarca şey evrenin insanın ciğerini okumasını sağlar. bu da bizi önceden programlandığı için belli kalıp içersinde hareket eden bir makina yapar. çok gelişmiş bir bilgisayar oyununun kontrol dışı kalmış kahramanının önceden belirlendiği bir kaç kalıp hareketi terkrarlaması gibi.