GEÇ KALMIŞ BİR EMPATİ

"Vurursa bu alçaklar beni arkamdan vurur.”

YUSUF HAYALOĞLU

Kavimler kapısı Anadolu; “Akdeniz’e bir kısrak başı gibi gibi uzanan / ve ipek bir halıya benzeyen bu cennet” bu güzelim ülkede; Halklar yüzyıllarca birlikte kardeşçe yaşadı ve yaşayacak, arada bir çıkan ve nifak tohumları atanlar emellerine ulaşamayacaktır.

Ermeni halkı bu ülkenin tiyatrosundan, sinemasından, fotoğrafından, mimarisinden kültürüne kadar her alanda katkı da bulunmuş kadim halklardan biridir. Anadolu’nun aydınlık insanlığı ezelden beri mazlum halkların yanındaydı. Halkların kardeşliğinin türkülerini söylediler. Tıpkı Hrant Dink için düzenlenen o güzelim gecedeki gibi. Kara günlerin lekesini barışla silmeye çalıştılar. Bu çalışmada Hrant Dink de vardı. Bütün dünya halkları özellikle Zenci’si, Kızıldereli’si, Yahudi’si, Ermeni’si, Kürt’ü, Filistin’lisi, Alevisi, Arab’ı ve tüm ezilenlerin acısını kendinde duydu.

Anlımıza kara leke süren nifakçılar dün olduğu gibi bu günde varlar. Ve nifak tohumları ekmeye devam etmektedirler. Halkların kardeşliği türkülerini söyleyen cesur namuslu bir yürek susturuldu. Bir güvercin vuruldu. Öldürülen hiç bir gazeteci ve yazarın, yazılarını katilleri okumamıştır. Okusalardı, onlara kıyamazlardı. Katil kendi ağzıyla itiraf ediyor. “Bu kadar önemli biri olduğunu bilmiyordum.” (Hrant Dink’in katili Ogün Samat)

Halkların kardeşliğine sıkılan bu kurşunlara yine Anadolu’nun aydınlık yüzü bir kalkan gibi durdu. Fırat nehir olup, İstanbul caddelerinden aktı. Ve halkların kardeşliğini haykırdı. “Hepimiz Ermeniyiz” , “Hepimiz Hrant’ız” Ne kadar güzel bir empati. Bu ülkenin aydınlık ve kültürlü bir dinamiği olduğunu haykırmaktadır.

“Hepimiz Ermeniyiz” , “Hepimiz Hrant’ız” geç kalmış bir empati’dir. ALEIDA ASSMANN’nda dediği gibi “Hepimiz Yahudiyiz diyebilseydik Hitler olmazdı.” Emperyalist İngilize karşı bağımsızlık savaşı veren Gandi, İngilizleri kovduktan sonra bir birini boğazlayan Hindu, Müslüman ve Hırıstıyanların karşısında “Ben Hinduyum, ben müslümanın, ben hırıstıyanım diyerek” olası bir içsavaşın önüne geçmiştir.

Şimdi medya da okuyor ve dinliyoruz ki; Hrant Dink’in cenazesini organize eden tertip komitesi hakkında, atılan sloganlardan dolayı dava açılacakmış. Bu davayı açanlar ve yargılayanları tarih mahkum edecektir. Daha dava açılmadan Anadolu’nun aydınlık insanları suç işlemeye devam ediyor. Dün “Hepimiz Ermeniyiz” , diyenler bugün “Hepimiz İrak’lıyız” demektedirler.

“Hepimiz Ermeniyiz” e tepki gösterenlerin asıl kaygıları, bundan sonra cahil kitleleri nasıl kandıracaklarıdır. Gerçi onlar her fırsatta bir şeyler bulurlar. Ama Hrant Dink’in cenazesindeki kalabalık insanlığa umut veriyor. Çünkü bir insanın ve toplumun empati yapa bilemesi bir kültür birikimi ve bir arada yaşama bilincinin benimsenmesidir. Keşke yıllar öncesinden “Hepimiz Ermeniyiz” deseydikte anlımıza kara çalınmasaydı. “Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür / Ve bir orman gibi kardeşcesine / Bu hasret bizim. (Nazım Hikmet)