Kitaplar arasında:

“Karaçakal Yörükleri”
için birkaç söz

Abdülkadir GÜLER

Tarihçilere göre Atatürk’ün de Yörük ailesinden geldiğini söyleyenler vardır. Atatürk’ün Yörükler konusunda şu sözüyle yazıma giriş yapmak istiyorum: Arkadaşlar, gidip Toros dağlarına bakınız; eğer orada bir tek Yörük çadırı görürseniz ve o çadırda bir duman tütüyorsa, şunu çok iyi biliniz ki, bu dünyada hiçbir güç ve kuvvet bizi yenemez” demişlerdir.( Avşar elleri Yortürk Sitesinden alınmıştır).

Yörük sözcüğü kısaca anlamı: Dağda veya ovada hayvanlarıyla geçimini sağlayan yürüyen insan demektir. Yörükler çalışkan, namuslu, konuksever, vefalı ve gözü pek insanlardır. Uzun yıllar Diyarbakır, Şanlıurfa ve Mardin üçgeninde görev yaparken Diyarbakır ve Şanlıurfa arasında kalan Siverek yöresinde Karakeçili Aşiretleriyle bizzat yüz yüze gelip çaylarını, yemeklerini yediğim günler oldu. Sökeli yazar prof. Dr. Mehmet Eröz’ün YÖRÜKLER ( 1965), adlı kitabı bu konuda yazılmış kalıcı bir araştırma kitabıdır. Bunlardan başka Tayyip Gökbilgi’nin Rumeli’de Yörükler. Tatarlar ve Evlad-ı Fatihan, Ali Rıza Yalman’ın “Cenupta Türkmen Oymakları” Isparta’dan Avukat Ali Tanyıldız’ın “Honamlı Yörükleri” ( 1990),Antalya’dan Musa Seyirci’nin “Batı Akdeniz Bölgesi Yörükleri (200), Fethiye’den araştırmacı yazar Ramazan Kıvrak’ın 2000 yılında yayımladığı “Fethiye’de Yörükler ve Kakaçulha Yörükleri” ve yine R.Kıvrak’ın 2008 yılında yayımladığı “Yörük Obalarımız” adlı kitabından başka şimdi de masamın üzerinde bulunan Aydın Yenipazar’dan Nevzat Arslan’ın hazırladığı “KARAÇAKALYÖRÜKLERİ” kitabı okuyorum. Benimde Şanlıurfa Siverek’ten Karakeçili aşiretinden yakınlarımın olması nedeniyle Yörüklere karşı bir ilgim vardır. Bu açıdan Yörükleri sever ve onlara karşı ilgi duyarım.

KARAÇAKAL YÖRÜKLERİ kitabını hazırlayan Nevzat Arslan Aydın iline bağlı Yenipazar ilçesindendir.1959 yılında Karaçakal Köyü’nün Köseler Mahallesi’nde doğmuştur. Tire Sanat Enstitüsü Elektrik Bölümü’nden mezun olmuş ve Telekom’da göreve almıştır. 2004 yılında buradan emekliye ayrılmıştır. Kendi ifadesiyle çocukluk yıllarını kendi köyünde geçirmiş ve Yörüklerle ilgilenmiştir. Dedelerinin ve akrabalarının kıl çadırlarında yaşamını sürdürmüş bir Yörük evladıdır. Ana ve basının 24 metre karelik bir çadır yaşamından geldiğini asla unutmadığını ifade ediyor. Geleneklerine ve göreneklerine bir insan olarak yetişmiş, bu yüzden uzun yıllar araştırma, inceleme yaparak ve uzun yıllar yaşlı Yörük beyleriyle tanışıp bilgiler almak suretiyle bu 526 sayfalık koca kitabını derlemiştir. Kitabı Mart 2009 yılında İzmir’de Altın Kalem Yayınları arasında günışığına çıkarıp yayımlamıştır.. Kitabın sunuş yazısını Yenipazar ve Kara Çakal Yörükleri Eğitim ve Kültür Dayanışma Derneği Başkanı Duran Teke, Önsözü’nü Ali Osman Sönmez tarafından kaleme alınmıştır.

Kitabının giriş bölümünde Nevzat Arslan özetle şunları yazıyor: Kitapta, Aydının Yenipazar yeri Kasabası üstünde bulunan Madran Baba Dağı Eteklerinde iskân edilen Karaçakal Yörüklerinin hayatları ve mazileri irdelenmektedir. Karaçakal Yörüklerinin 200–300 yıl önceki geleneklerini,1970‘li yıllara kadar yaşattıkları görülmektedir. Yakın zamana kadar, gelinlerimiz ata bindirilerek getirilirdi. Damat, gelini attan kucaklayarak indirirdi. Tombul gelinlerde, damatlara gelini yere düşürmemeleri için görümceler yardımcı olurdu. İndirilmesi esnasında berekete vesile olması için gelinin başından aşağıya doğru buğday, şeker, serpilirdi. “Yumuşak huylu olsun” diyerek gelin, koyun postu üzerine indirilirdi. “Tatlı dilli olsun” denilerek geline bal, şeker yedilirdi. Söz, Düğün, nişan, sünnet ve mevlitler gelenek ve göreneklere göre yapılırdı. Bu gelenekler 1700’lü yıllardan 1970’li yılların sonuna kadar, bu hayat tarzı ve töreler aynen korundu. “diyor, (s.13 ).

Nevzat Arslan bu kitabını sabırla hazırlamıştır. Kaldığı bölgenin yetişkin insanlarıyla bizzat birebir görüşüp bilgiler alarak hazırlamıştır. Fazlasıyla emek verdiğini görüyoruz. Kitabının arka sayfasında Doç. Dr. Selim Uzunoğlu’nun bir yazısı vardır. Bu yazıdan da birkaç cümle alıntı yapmak istiyorum:

Elinizdeki kitapta, mensubu olmakla onur duyduğum Karaçakal Yörükleri Aşireti’ nden son 150 yıllık hayat macerası yerel ağızla anlatılırken, satır aralarında göçebe kültürünün insana yaşama sevincini nasıl kazandırdığını püf noktalarında da verilmektedir. Kitaptaki hikayeleri okurken, huy, ve karakter bakımından çeşitli aşiret üyelerinin olaylara tepkilerinin de faklılaştığını gözlemliyorsunuz. “dedikten sonra sözlerini şöyle tamamlıyor: Yörük kültünün hayat tarzı içinde asırlardır hem korunarak hem de evirilerek yaşanmakta olan insani değerlerin ve tabiatla barışık bir hayat tarzının resmedildiği bu çalışma, aşiretin, yaşlıları için bir nostalji olurken, aşiretin kıyamete kadar soyunu devam ettirecek gençleri için de, köklerinin koordinatlarını gösteren nemli bir rehber ve pusula vazifesi görecektir” diyor.

Nevzat Arslan bu eserini hazırlarken kitabının arasına yer yer yöresel fıkralardan da ve manilerden de yararlandığını görüyoruz. Nevzat Arslan’ın bu kitabı 2008 yılında Aydın Gazeteciler Cemiyetinden de özel ödüle layık görülmüştür. Bizde Nevzat