SAYGI ÜZERİNE
Lisede okurken sınıf başkanıydım. 1980 öncesi liselerin halini düşünün. Okul dağıldıktan sonra sınıf defterini idareye götürüp teslim etmem gerekiyordu. Götürdüm. İçeri girerken ceketimin önünü kapamayı unutmuşum. Müdür yardımcısı baktı ve “Hayvan!” dedi. “Ceketinin önünü kapat!”
Damarlarımdaki bütün kanın beynime hücum ettiğini ilk o zaman yaşamıştım. Ben bir insandım ve saygı görmeliydim. Okulda da öğrenciler arasında sözü geçen biriydim üstelik.
Sevdiğim bir hocaydı. Yanlış bir şeyler yapabileceğimi anlayınca açıklama getirmişti. Haklıydı. Sakinleşmiştim. Defteri verdikten sonra “Ben bu lafı hak ettim.” demiştim kendi kendime. “Ceketim açık gitmeseydim bu sözü duymayacaktım.” O günden sonra da bir daha ceketimin önünü açmadım ve kimse bana hakaret edemedi.
Saygı dediğimiz davranış şekli verildiği kadar alınır. Kendinize saygı duyuyorsanız başkalarına bunu vermelisiniz. Çevrenizdekilere saygı gösterirseniz, onlar da size saygı gösterecektir. Meselenin özü bu. Ne kadar verirseniz o kadar alırsınız.
Diyelim ki arkadaşlarınızdan biri size karşı saygısızca davranıyor, konuşmaları saygısızca. Bir başkası da size saygı duyarak konuşuyor. Davranışlarıyla size saygı gösteriyor. Siz hangisine ne şekilde davranırsınız? Elbette ki saygı göstermeyene onun davrandığı şekilde, saygı gösterene de saygılı bir şekilde davranırsınız. Yani arkadaşınız size saygı göstermekle aslında kendine duyduğu saygıyı ifade ediyor. Diğerinin kendine saygısı olmadığı için de size karşı saygısız davranıyor. Vermediği bir şeyi alamaz bu sebeple de sizden saygı göremiyor.
Korku olayı ise saygıyla karıştırılmamalı. Bir yerde patronsunuz veya amirsiniz. İşten atarım, sarı zarf veririm şekliyle insanların davranışlarını belli bir şekle sokabilirsiniz ama bunun adı saygı olmaz. Kendi menfaatleri için “Köprüyü geçinceye kadar…” prensibine uygun davranacaklardır. Ama personelinizi korur, sever ve saygı gösterirseniz, her zaman yanınızda olabilecek insanlar kazanacağınız gibi, siz yokken bile saygı gösterilen biri olursunuz. Çünkü bu saygıyı sevgi vererek ve saygı göstererek kazanmışsınızdır.
Saygınızı kötüye kullanmaya çalışanlar da olacaktır. Onlara da gerekeni yaparsınız, acımazsınız. Ta ki akılları başlarına gelinceye kadar.
Başkalarına gösterdiğimiz saygı, dediğim gibi aslında kendimize gösterdiğimiz saygıdır. Hiçbir şey kaybetmeyiz ama saygı görürüz, saygı kazanırız. Bize saygı gösterenlere nasıl saygılı davranıyorsak, saygı gösterdiklerimiz de bize karşı saygılı olacaklardır. Onlara saygı göstererek onları bize saygılı davranmaya zorlamış oluyoruz bir yerde. Ya da örnek gösteriyoruz.
İnsan kendisine saygı duymalıdır çünkü insandır. Kendisine saygı duyan insan, bunu başkalarına saygı göstererek ifade eder. Neden insan olduğumuzu gösterdiğimiz saygıyla ifade etmeyelim? Arkamızdan “Çok efendi, saygılı biri.” dedirtmek de var, “Ya boş ver onu konuşmasını bilmez, davranmasını bilmez.” dedirtmek de var. Neticede tercih bizim oluyor.
Unutmayalım ki gördüğümüz saygı, kendimize duyduğumuz saygının yansımasıdır.
Sağlık diliyorum.