)( ÖZLEŞİM AKADEMİ - 6 - özleşim öğreniyoruz …)(

“özleşim” öğretmek amacıyla daha önce özleşim atölyesine asmış olduğum çalışmayı sizlerle ve merak edenlerle paylaşmaya devam…

Özleşimcanlar

sizlerle birlikte Özleşimli hayata merhabalar ....
Özleşimle ilgili kuralları hatırlayalım değerli şair dostlar.....




Ölçü sistemimizi dört gruba ayırıyoruz..

1) Hece yapısına göre
2) Kelime yapısına göre (detaylı bilgi daha sonra verilecektir)
3) Ölçüsüne göre :
….a)hece ölçüsü
…..b)özgün Özleşim ölçüsü (ilham vezni)

4) Şekline göre


1) Hece yapısına göre (açık hece –kapalı hece)

açık hece : sesli harfle biten hecelerdi.....( ba-be-bı -bi bo-bö-bu-bü ...gibi)
kapalı hece: sessiz harfle biten hecelerdi..( bak-bal- bıt --biş ...gibi )
ör:
A-ta -türk = sesli hece - sesli hece - sessiz hece


2) Kelime yapısına göre :

uzun –kısa sesli…Türkçe’de yoktur yabancı dillerden geçmiştir.
ör: â = açık hece özleşim de açık hece kabul ediyoruz. ..

(not: aruzda â = uzun / kapalı hecedir..özleşim’ de açık hece kabul ediyoruz. )

Kelimedeki ses düşmeleri veya türemelerine dikkat etmeden mısradakı yazılmış halini esas alıyoruz...

ör:
ka- ra- coğ-lan ,ney-le yim, na-sıl, ka-roğ-lan ....

ses düşmesi olan kelimeler imlâda yazımda mutlaka belirtilmelidir.

ör :karac’oğlan, n’eyleyim, n’olur gibi ..

Mecburi durumlarda ulama yapılabilir.
(aruz ve hece ölçülerinde olduğu gibi...yine de kusur sayarız ...)


Not:
2) Kelime yapısına göre  ilerde daha detaylı açıklama yapılacaktır bu konu ile ilgili...







3) Ölçüsüne göre :

a) hece ölçüsü

hece ölçüsündeki 3,4,6, ve sadece on birli hece sayısındaki şiirlerde 5 li kalıplar kullanılır.

heceye intibak için 7 veya 7+7 li hece sayısındaki şiirlerimizde 4+3=3+4 gibi kalıplara

yada

4+4 = 8

3+4+4 = 11

4+4+3 = 11
4+4+4 = 12
4+3=4+3 = 14
4+4=4+3 = 15
4+4=4+4 = 16

6+5 = 11

veya bu kalıpların değişik formatlarını kullanarak 9,10,13 hece sayısında şiirler oluşturulabilir.



b) özgün Özleşim ölçüsü (ilham vezni ):

Serbest şiirin kafiyelenişine uyabilmek için ve serbest şiire intibak maksadıyla dizelerin son son hecesinde açık ya da kapalılık önemsenmez...şaire bağlıdır...

en üsteki mısradan en son mısraya kadar şair
(kendi özgün özleşim ölçünü açık kapalı hece durumunu oluşturarak ) eşitliği sağlar..halk şiirimizin durak prensibine uymaz...ölçümüz hangi kelimeye denk gelirse oraya kadardır...


Ölçümüzün hedefleri arasında eski halk ve divan şiirlerimizde sık sık rastlanılan ses ve hece tekrarları oluşturmak,( aliterasyon ),ahenk yaratmak için ortadan bölünebilen kafiye durakları oluşturmak, hatta mümkünse alt alta gelen kelimelerde bile kafiye veya ses benzerlikleri
meydana getirmek özel amaçlarımızdandır.Fakat bunu yaparken anlam yüzeyselliğine düşmek asla kabul edilemez.

* ÖLÇÜMÜZÜN NİHAİ HEDEFLERİ sınırsızdır...yaratıcı gücümüzü kullanarak farklı güzellikler elde etmek mümkündür...her yönden ..ters ekolu ..(bkz.sabiha küçüktüfekçi ..)
serbest özleşim ( şiirde en kısa olmasını düşündüğümüz mısrayı baz alarak diğer mısraların bu mısra uzunluğundaki hecelerinde bu ölçüyü kullanıp diğerlerini serbest bırakmak artırmak vs..

( not : şahamettin , babidim , SABİHA KÜÇÜKTÜFEKÇİ ve Özleşim Atölyesine üye özleşim şiir yazan tüm arkadaşların ÖZLEŞİM şiirlerini incelemek yararlı olacaktır..)





4) Şekline göre :

ölçü ve şekil anlayışımız bir bütündür.şiirlerimizde mutlaka dörtlük beyit serbest görünümü göz önünde bulundurmalıyız..ve serbest görünüm havasını vermek için dörtlük ve beyit özelliğini mutlaka kullanmalıyız..

ör:
…………………………
…………………………
…………………………
…………………………


…………………………
…………………………
…………………………


………………………….
………………………….



………………………….


vs. gibi





Şiirimizde mümkün oldukça bir bölümde kafiyeye kullanmamalı bunu yaparken de şiirin ritim ve anlamını bozmamalıyız..

ör:örnek : Ezgiler Eza Eder,Leylamız Cunbasında,Garip Daha Ne Eylesin şiirlerindeki gibi. (bkz..şahamettin ..)



not:
özleşim şiirlerinde aruz kalıpları kullanılmaz..
her şair özgün " ÖZLEŞİM ÖLÇÜSÜ nü (ilham vezni) " kendisi oluşturur...


bir sonraki çalışmamız :
Özleşim şiiri nasıl yazılır ...? olacaktır....


sevgi saygı selamlarımla...



sabiha küçüktüfekçi





SABİHA KÜÇÜKTÜFEKÇİ - 27 Aralık 2008 Cumartesi