TEŞHİS

Evvelâ Sizlerle bir gazete haberinin başlığını paylaşalım:
"MEME KASERİNDE ERKEN TANI İÇİN ELİNİZLE MUAYENE"
Haberin başlığı bu.
Gelelim fikrimize:
Tanımak, çoğu zaman basit- kolay bir iştir. Tanıma-tanımak biraz da kardeş
gibidir. Meselâ:
"A.. tanıdım. Siz, Ağabeyimin asker arkadaşısınız" deriz. Veyâ:
"Tanımaz olur muyum? Siz bizim eski kiracısınız" demişizdir.
İnsanlar, tanımak fiilini kolaylıkla gerçekleştirebilirler. Peki ya, teşhis öyle midir?
Siz, herhangi bir doktorun ezbere bir hastasına:
"Tanıdım, Siz kansersiniz.."
"Tanımaz olur muyum, Sizin ciğeriniz su toplamış." Veya:
"Tanıdım tanıdım, Siz aşırı mîde bulantısından şikâyetçisiniz. ..."
Elbette doktorlarımız bu ve bunlara benzer cümleler kullanmazlar.
Kullanırlarsa, saçma olur.
İşte "tanı" da bana, en az bu kadar saçma geliyor.
Çünkü "teşhis" başkadır. Teşhiste muayene vardır. Teşhiste belki hastadan parça
almak îcâbeder. Gene teşhiste âlet-edavat söz konusudur..
Teşhis, çok ciddî bir iştir. Teşhis Ahmet’i, Mehmet’i, Eski bir bakanı.. tanımaya,
benzemez. Teşhisin yanlışlığı -Allah korusun- insanı canından edebilir.
"Tanı" hiçbir zaman "teşhis"in yerine kullanılamaz, kullanılmamalıdır.
"Teşhis"te bir ciddiyet, bir teferruat, bir zeginlik.. vardır.
"Tanı" da yok!

İMKÂN

Televizyodan duyduğum zaman kulaklarıma inanamadım.
Tv.’de bir kişi diyordu ki:
"... bu iş, olanaklıdır. ..."
Bu sözü, Türkçe’ye çevirdiğimiz zaman, karşımıza şu şekilde üç kelime çıkıyor:
"... bu iş, mümkündür. ..."
"İmkân" kelimesinin bu şekilde kullanıldığını hiç işitmemiştim.
"İmkânsız.."
"İmkânı yok.."
"İmkân harici.."..
Şeklinde kullanılırdı da, "imkânlıdır"ı ilk defa işitiyorum. Bir yaşıma daha girdim.
Ha.. belki de adamcağız şöyle düşünmüş olabilir:
"Mümkün’ diyeceğim amma henüz ’mümkün’ün uydurukçası yok. ’Olanaklı’dır diyeyim de,
nasıl olsa karşımda hâtâmı yüzüme vuracak kişi ve kuruluş yok."
Hani bâzen "tavsiye"nin yerine "teklifi kullanıyorlar ya..
O hesap..



[ /kaliın