Modern çağda insanlık, geçmişin adalet anlayışından uzaklaştıkça toplumsal ve kültürel değerlerini de büyük ölçüde kaybetmiştir. Tarih boyunca güçlü medeniyetler, adaletin eksiksiz uygulanması sayesinde ayakta kalmış; toplumların huzuru ve refahı güvence altına alınmıştır. Günümüzde ise savaşlar, çıkar çatışmaları, yolsuzluk ve bireysel hırslar toplumsal dokuyu zedelemiş, insanların birbirine olan güvenini sarsmıştır.

Özellikle Orta Doğu’daki şehirler bu kaybın çarpıcı örneklerini sunmaktadır. Irak, yıllarca süren savaşlar ve yıkım sonucunda tarumar olmuş, Libya tükenme noktasına gelmiş, Mısır ise tarihi sinsiliği ile varlığını sürdürmeye çalışmaktadır. Şam, yüzyıllardır süren çatışmaların etkisiyle tarihi ve kültürel dokusunu kaybetmiş bir şehir haline gelmiştir. Mekke mahzun, Kudüs ise hala öksüzdür, bu şehirler artık yalnızca coğrafi değil, aynı zamanda manevi ve toplumsal açıdan da boşluk taşımaktadır.

Toplumsal değerlerin kaybı, bireylerin yaşamını doğrudan etkilemektedir. İnsanlar yalnızlaşmış, güven duygusu zayıflamış ve toplumsal dayanışma azalmıştır. Yoksulluk, açlık, sahipsizlik ve adaletsizlik, insanların temel yaşam haklarını tehdit eder hale gelmiştir. Bu kayıpların en ağır yükünü ise toplumun en savunmasız üyeleri olan çocuklar taşımaktadır. Masumiyetin kaybolması, sadece bireysel bir sorun değil, toplumsal bir felaket olarak görülmelidir.

Bu kayıpların karşısında insanlık, yeniden düşünmek ve toplumsal yapıyı inşa etmek zorundadır. Kaybolan değerler, sadece hatırlanarak değil, aktif bir şekilde korunarak ve uygulanarak geri kazanılabilir. Toplumlar, geçmişin hatalarını dikkate alarak, adaletin, insan haklarının ve etik değerlerin yeniden tesis edilmesi için çaba göstermelidir.

"Çünkü bir toplum adaleti kaybettiğinde, sadece geçmişi değil, geleceğini de kaybetmiş olur."


Mehmet Demir
211121