Köy pazarı... Eğer bir zaman makinesi icat edilecekse, beni alıp götürmesi gereken tek yer orasıdır. Modern dünyanın çimentosundan, egzozundan, yapay kokularından arınmış, toprak, ot ve taze süt kokan bir anı durağı. Benim gözüm ise her zaman o tezgâhlara, özellikle de yan yana dizilmiş bakraç yoğurtlarına takılır.
Onlar sıradan market yoğurtları gibi bembeyaz ve kusursuz değildir. Hafiften bir sarılığı vardır o yoğurtların. Ve üzerini kaplayan, kalın, katmer katmer altın sarısı kaymak... İşte o, içerideki bütün helalliğin, doğallığın ve katıksız emeğin imzasıdır. Köylü nenelerin eli değmiş, duası sinmiş, hilesiz ve gerçektir.
O bakraç yoğurduna her baktığımda, insanın fıtratını düşünüyorum.
Dedim ki, insanın mayası da tıpkı bu yoğurt gibi olmalıydı. Bembeyaz zannettiğimiz o temizliğin, saf özün üzerinde altın sarısı bir dürüstlük, bir samimiyet ve güvenilirlik kaymağı olmalıydı. Bakınca anlardık, o kaymağın altı, saf, tok ve katıksız bir özle doluydu. O mayası sağlam insanlar, dünyaya da sağlamlık katardı.
Fakat şimdi bakıyorum... Ne o pazarlar tam olarak kaldı, ne de o yoğurtlar. Süt dediğin şeye bin bir hile karıştı. Kaymağın tadı yok artık, rengi bile suni bir beyazlığın ötesine geçemiyor. Çünkü, süte hile karışınca, insanlığın mayası da bozuldu.
İnsan bozulunca, dünya bozulmaz mı?
O altın sarısı, helal kaymaklı insan özü yavaşça çözüldü, eridi. Yerine menfaat, hız, çıkar ve yapaylık doldu. Eskiden bir bakışla anlaşırdık, bir söze güvenir, bir el sıkışmaya ömür adardık. Çünkü mayamız sağlamdı, yoğurdumuz tok tutardı.
Bugün, dünyanın yaşanmayacak kadar bozulduğunu düşünmemin sebebi bu. Betonlaşan şehirler, kirlenen hava değil sadece. Asıl sebep, o altın sarısı kaymağın ruhumuzdan çekilmesi. İçimde ekşi bir maya gibi kabaran şey, işte o fıtratı bozulmamış, doğal insana duyulan hasret...
O bakraç yoğurdu bir daha tutmayacak bu dünyanın üzerinde. Ama yine de o hayal, bize ne olmamız gerektiğini fısıldayan bir hatıra, bir vicdan sesi olarak kalacak. Bizim için tek umut, o altın sarısı kaymağı yeniden ruhumuzda mayalamak.

Necla Polat Hasbutcu