Kıymetli okurlarım,
Demokrasi diyoruz, millet iradesi diyoruz ama gelin görün ki memleketin siyaset düzeni hâlâ “genel başkanların iki dudağı” arasında dönüp duruyor. Sandığa gidiyoruz ama kimi seçtiğimizi seçemiyoruz. Oy pusulasında gördüğümüz o listeyi biz yazmıyoruz; parti genel başkanları yazıyor, biz de mecburen onaylıyoruz. Böyle demokrasi olur mu? Elbette olmaz.
Gerçek demokrasi, seçmenin kendi temsilcisini kendi belirlemesiyle başlar. Dünyanın pek çok ülkesinde bu böyle. Amerika’da milletvekili adayını halk seçiyor. Almanya’da parti içi demokrasi yasayla güvence altına alınmış. Bizde ise listeleri yine parti yönetimleri belirliyor. Sonra da adına “milli irade” diyoruz.
Milletvekilliği bir meslek değil, bir temsil makamıdır. Maaşıyla, statüsüyle, dokunulmazlığıyla cazip bir iş kapısı olmaktan çıkmalı. İsviçre’de milletvekilleri kendi işine devam eder; temsil için gelir gider. Bizde ise vekillik, hayat boyu ayrıcalık anlamına geliyor. Bu yüzden liyakat geri planda kalıyor.
Gelelim seçim dönemlerinde kulağımızı tırmalayan vaatlere…
Önce emekli… Emekli maaşı dediğin yoksulluk sınırının üzerinde olmalı. İnsan 40 yıl çalışacak, sonunda aldığı maaşla ay sonunu getiremeyecek… Olacak iş değil. Asgari ücret, riskli işlerde daha yüksek olmalı; maden işçisiyle büro işçisinin şartları aynı kefeye konmamalı.
Her ailenin bir evi, bir arabası olmalı. Bu hayal değil. Dünyada örnekleri var. Güney Kore, Singapur, Hollanda… Devlet destekli konut ve düşük faizli kredi sistemleriyle çözmüşler. Biz niye çözemeyelim?
Eğitim ise başlı başına bir yara. Üniversiteye giriş sınavı gençlerin kaderini tek bir güne bağlıyor. Finlandiya lise başarısına bakıyor, Almanya alanlarına göre öğrenci yetiştiriyor. Bizde ise milyonlarca genç aynı torbaya konuyor. Sonuç? Ne meslek sahibi var ne usta; çırak bulamayan zanaatkârlar da meslekleriyle birlikte yok oluyor.
Liseler ya iki yıla düşürülmeli ya da zorunlu eğitim kapsamından çıkarılmalı. Genç, yeteneği neyse o alana yönlendirilmeli.
Öğrenciye yılda bir telefon vermek lüks değil, çağın gereği. İnternet erişimi ücretsiz olmalı. Çünkü bugün bilgiye ulaşmak ekmek ve su kadar temel bir ihtiyaçtır.
Yargı sistemine gelince…
Bir dava yıllarca sürüyorsa orada adalet kurur. İsveç’te bazı davalar tek celsede bitiyor. İngiltere’de ortalama süre altı ay. Bizde ise dosya raflarda tozlanıyor. Herkes, zengin-fakir fark etmeksizin hâkim karşısında eşit olmalı. Boşanmak isteyen de tek dilekçeyle nüfus müdürlüğünde ayrılabilmeli; mal ve velayet davaları iki celsede çözülmeli.

Tarımda ise “millî mesele” dediğimiz konuya geliyoruz.
Hollanda yüzölçümü küçük bir ülke, ama dünyanın en büyük tarım ihracatçılarından biri. Çünkü çiftçiye sahip çıkıyorlar. Bizde çiftçi destek istiyor, mazot pahalı, gübre pahalı, tohum pahalı. Oysa milletin karnını doyuran üreticiyi desteklemek devletin en büyük görevidir.
Üründe hile yapan, halkın sağlığıyla oynayan işletme ise anında kapatılmalı. En ağır cezaya çarptırılmalı.
En önemlisi…
Kamu görevi makam değildir, emanettir. O makamı kendi menfaati için kullanan her kim olursa olsun, en ağır cezayı almalıdır. Liyakat, şeffaflık ve adalet bu ülkenin yeniden ayağa kalkacağı temellerdir.
Kıymetli okurlarım, seçim kazanmanın yolu meydanlarda yüksek sesle bağırmak değil, milletin yarasına merhem olan politikalar üretmektir.
Halk kendisini ciddiye alanı ciddiye alır. Gerçek demokrasi, gerçek adalet ve gerçek refah için yol bellidir. Yeter ki irade olsun, yeter ki niyet halis olsun.
Allah’a ısmarladık Hoşça kalın.

Aydın Benli
Siyaset Bilimci Yazar