Araştırma:Enver ÖZÇAĞLAYAN


TARİHİMİZDE İLK MUTASAVVIFLAR (15)
Ahmet YESEVÎ

"Hikmetler"

Üçüncü Halife Hz. Osman’a yazılan HİKMET Örnekleri:

Üçüncü yâr olan hayâ sahibi Osman’dır,
Her nefeste yâr olan hâya sahibi Osman’dır.

Hak Resul’ün dâmadı, dînimizin âbadı,
Bendelerin âzâdı hayâ sahibi Osman’dır.

Okuduğu Şâtibî, âyet, hadis kâtibi,
Minber üzre hatibî, hayâ sahibi Osman’dır.

Münâcâtı kûhi Tûr, aldıkları iki nûr,
Dedikleri hepsi dûr, hayâ sahibi Osman’dır.

Çoklar gelip piyâde, koymadılar şehzâde,
Şehid kıldılar orda, hayâ sahibi Osman’dır.

Tavsif kıldın Osman’ı, Hâce Ahmet sen O’nu,
Yoktur şekki gümânı, hayâ sahibi Osman’dır...


Dördüncü Halife Hz. Âli’ye yazılan HİKMET Örnekleri:

Dördüncüsü yâr olan, Hak arslanı Ali’dir;
Hem Mirâç’ta yâr olan, Hak arslanı Ali’dir.

Dediği sözü Rahmanî, görsen yüzü nûranî,
Kâfirleri kıranı Hak arslanı Ali’dir.

Himmet kuru belinde, Mevlâm yâdı dilinde,
Zülfikâr’ı elinde, Hak arslanı Ali’dir.

Binip çıksa Düldül’e, yere düşer zelzele,
Kâfirlere gulgule, Hak arslanı Ali’dir.

Düşmanlara mukabil, oldu kâfire katil,
Kılan bâtılı zâyil, Hak arslanı Ali’dir.

Rahmet kılar Bir ve Var, her ne kılsa gücü var,
Hâce Ahmet’e medetkâr, Hak arslanı Ali’dir...

YESEVÎ Hikmetlerine son örnek olarak bir GAZEL tarzını koyoyoruz:

Niyet kıldık Kâbe’ye, razı olun dostlarım,
Yâ ölürüz, geliriz, râzı olun dostlarım.
Niyet kıldık Kâbe’ye, Hak Mustafa ravzına,
Nasip kıla herkese, râzı olun dostlarım.
Nasip olsa varırız, nasip olsa geliriz,
Ecel yetse ölürüz, râzı olun dostlarım.
Râzı olun özümden, iyi kötü sözümden,
Geçin katı yüzümden, râzı olun dostlarım.
Kudret olsa gidiniz, güç olmazsa durunuz,
Duâ kıla görünüz, râzı olun dostlarım.
Dostlar bizi yoklarlar, fâsıklar çok uyurlar,
Mescide hem gelmezler, râzı olun dostlarım.
Sırdan oldu işâret, burda kıldık imâret,
Kıla Resul şefaat, râzı olun dostlarım.
Arslan Bâb’dan beşâret, pîrden dile icazet,
Dostlar kıla ibâdet, râzı olun dostlarım.
Kâbe’ye biz göçelim, zâlimlerden kaçalım,
Oğul, kızdan geçelim, râzı olun dostlarım.
Dilim sorsam; karar yok, garip ölse sorar yok,
Yenilende helâl yok, râzı olun dostlarım.
Geçti kulun canından, çıktı halkın sanından,
Dostlar vara sonundan, râzı olun dostlarım.
YESEVÎ sen yum gözünü, halka deme sözünü,
Kâbe’ye sürt yüzünü, râzı olun dostlarım...

Devam edecek...