Ömer Hayyam bu şiiri tam 800 yıl önce yazmış!

"Irmaklarından şaraplar akacak" diyorsun
Cennet-i alâ meyhane midir?
"Her mümin’e iki huri" diyorsun
Cennet-i alâ kerhane midir?

Tanrı bize cennette vaat ettiği şarabı
Niçin haram etsin bu dünyada, akla sığar mı?
Bir sarhoş Arap, devesini vurmuş Hamza’nın
Peygamber de yasak etmiş Arap’a şarabı.

Beni özene bezene yaratan kim? Sen.
Ne yapacağımı da yazmışsın önceden.
Demek günah işleten de sensin bana,
O zaman nedir o cennet cehennem?

Kim senin "yasa"nı çiğnemedi ki söyle?
Günahsız bir ömrün ne tadı kalır söyle.
Yaptığım kötülüğü kötülükle ödetirsen eğer,
Seninle benim aramda ne fark kalır ki, söyle?

Tanrı bizi çamurdan yarattığında
Biliyordu bu dünyada ne işimiz olacak.
İşlediğim günahlar hep onun emriyledir,
O halde cehennemde beni niçin yakacak?

İsyan edip karşında duracağım, neredesin?
Karanlığı, ışığa yoracağım, neredesin?
İbadete karşılık cenneti alacaksam,
"Bağış mı, ticaret mi?" diye soracağım, neredesin?

Kör cehalet çirkefleştirir insanları.
Suskunluğum asaletimdendir.
Her lafa verecek bir cevabım var elbet,
Lakin bir lafa bakarım laf mı diye,
Bir de söyleyene bakarım adam mı diye.

Dünya, üç beş bilgisizin elinde.
Sanırlar ki tüm bilgiler kendilerinde.
Üzülme, eşek eşeği beğenir;
Bir hayır var sana kötü demelerinde.

Sen bu dünyanın sırrına eremezsin.
Erenlerin dilini de sökemezsin.
Öyleyse iç şarabı, cennet et dünyayı;
Öteki cennete ya girer, ya giremezsin.

Niceleri geldi, neler istediler.
Sonunda dünyayı bırakıp gittiler.
Sen hiç gitmeyecek gibisin değil mi?
O gidenler de hep senin gibiydiler.

İçin temiz olmadıktan sonra,
Hacı hoca olmuşsun kaç para?
Hırka, tespih, post, seccade güzel;
Ama Tanrı kanar mı bunlara?

Sen sofusun, hep dinden dem vurursun;
Bana da sapık, dinsiz der durursun.
Peki ben ne görünüyorsam O’yum,
Ya sen ne görünüyorsan O musun?

Sen içmiyorsan içenleri kınama bari.
Bırak aldatmacayı, ikiyüzlülükleri.
"Şarap içmem" diye övünüyorsun ama,
Yediğin haltlar yanında şarap nedir ki?

Ey kara cübbeli, senin gündüzün gece.
Taş atma dünyayı bilmek isteyenlere.
Onlar Yaratan’ın sanatı peşindeler;
Seninse aklın abdest bozan şeylerde...

Ben kadehten çekmem artık elimi;
Tutmam senin kitabını, minberini.
Sen kuru bir softasın, ben yaş bir sapık.
Cehennemde sen mi daha iyi yanarsın, ben mi?..

Seni kuru softaların softası seni!
Seni cehenneme kömür olası seni!
Sen mi haktan rahmet dileyeceksin bana?
Hakk’a akıl öğretmek senin haddine mi?

Yaşamın sırlarını bileydin,
Ölümün de sırlarını çözerdin.
Bugün aklın var, bir şey bildiğin yok,
Yarın akılsız neyi bileceksin?

Ey kör!
Bu yer, bu gök, bu yıldızlar... boştur, boş!
Bırak onu bunu da gönlünü hoş tut, hoş!
Şu durmadan kurulup dağılan evrende,
Bir nefestir alacağın — o da boştur, boş!
ÖS 2:29 · 10 Nis 2025
·(alıntı)