GASTRONOMİ NEDİR?
GASTRONOMİNİN kelime anlamı Yunanca gastros (mide) ve nomos (yasa, kural) sözcüklerinden ortaya çıkmıştır. Aslında gastronomi sağlığa uygun, hoş ve lezzetli sofra kurma bilim ve sanatı anlamına gelmektedir.
Çok ilginçtir ki gastronomi bilimi, tarih, tıp, ekonomi, kimya, biyoloji, antropoloji, sosyoloji psikoloji ve daha sayabileceğimiz birçok disiplinden faydalanır. Örneğin restoran kelimesi, hasta ya da bitkin birine gücünü yeniden kazandırma özelliğine sahip yemek ya da ilaç. Konsome ve keklik çorbası mükemmel restoranlardır. Şarap, brandy ve likörde canı çekilmiş olanlara iyi gelen restoranlardır. Bazı restoranlar hafif, lezzetli etlerden damıtılabilir ve yumuşak ekmek, uyarıcı tozlar, kokular, malzemeler eklenebilir diyor, restoranın icadı kitabının yazarı Rebecca L. Swan. (Swan, R. 2007). Yani kitaptan da anlaşılacağı üzere restoran, yemek yenilen bir yer olmadan yüzyıllar önce hatta böyle bir yer haline geldikten on yıllar sonra bile yenecek bir şey, şifalı bir et suyuydu. (Swan, R. 2007, 19). Gastronomi tarihini okudukça oldukça ilginç bilgiler karşınıza çıkıyor. O yüzden bizim için uygulama dersleri kadar önemlidir gastronomi ve yemek tarihi dersleri. Sadece yemek yapmak değil işimiz, yemek yaparken tarihini anlatabilmek ve anlayabilmek. İşte o yüzden kültürdür gastronomi.
Bana sorarsanız bugün Türkiye’deki en popüler lisans programlarının arasında; hatta beslenme diyetetik bölümü kadar revaçta. Bu kadar rağbet gören bu bölümde öğrenciler neler yapar ona değinelim birazda. Gastronomi ve Mutfak Sanatları bölümünde okuyan öğrenciler genel olarak, yiyeceklerin kalori ve besin değerlerini hesaplamayı öğrenir. Mönü planlaması yapar, uygulatır ve denetler. İçecek çeşitlerini tanır, şarap sunumu yapar. Temel ve ileri pastacılık teknikleri bilir ve uygular. (Catering) Toplu yemek organizasyonlarında görev yapar. Türk ve dünya mutfakları konusunda teorik ve uygulamalı eğitimler alır. Öyle ki biraz önce değindiğimiz gibi gastronomi ve yemek tarihi, film ve edebiyatta yiyecekler, yemek fotoğrafçılığı gibi ilginç dersleri de görebilme şansınız vardır. Bu bölümde hem işletmecilik hem de uygulamalı mutfak dersleri alırsınız. Aşçılık ve pastacılık ötesinde bar eğitimleri, içecek kültürü, şarap eğitimi ve pazarlama dersleri, kalite kontrol ( HACCP ) eğitimleri de verilmektedir. Öğrencilere öğrenimleri sürerken ya da mezun olur olmaz iş bulma, yüksek ücretle çalışma, yiyecek içecek piyasasındaki açığı kapatma, yönetici, akademisyen olabilme fırsatı, medyada yemek programları yapabilme, yemek dergilerinde editörlük, gibi değişik pozisyonlarda ve yan dallarda da çalışabilme olanağı; iş zenginliği, birden fazla mutfak bilgisine sahip olma, birden fazla yabancı dil imkânı, değişik kültürleri öğrenme imkanı ve birçok fırsatlar sunabilir.
Öncelikle amaç “doğru” yemek yapmak, pişirme teknikleri, hangi pişirme tekniğinin hangi ürüne nasıl bir etkisi olduğu, neden bazı ürünlere bazı pişirme teknikleri uygulandığı ve iş disiplini malzemeye saygı ise zaten içten gelen bir konudur. Temiz çalışmaktan bahsetmiyorum bile, o bir zorunluluk. İster TV, ister workshop eğitmenliği, ister işiniz, ister evde kendiniz yaparken; ama iyi bir Gastronomi ve Mutfak Sanatları bölümünde okuyorsanız; gerçekten çok fazla bilgi ve beceriye sahip olarak mezun olabilme şansınız var. En önemlisi ise karakterinizi şef olmaya hazırlıyorlar. Kimine göre sanat, kimine göre zanaat, kimine göre aşk, kimine göre de para kazanmanın kısa yolu. Bu yolda gidecek olan herkese Alanya Hamdullah Emin Paşa (AHEP) Üniversitesi Gastronomi bölümü olarak başarılar dileriz.