İnsan ne kadar haklı görünmeye çalışsa da, ne kadar yanlışlarını saklasa da, vicdanın önünden kaçamaz. Çünkü vicdan, en tarafsız hâkim, en dürüst mahkemedir. Kendi içindeki bu sessiz yargıç, seni ne alkışlarla yüceltir ne de bahanelerle affeder.

Vicdan, insanın ruhunda yankılanan bir ses gibidir. Bazen gecenin karanlığında uykunu böler, bazen bir kalabalığın içinde seni sessizleştirir. Seni en iyi tanıyan, kimsenin görmediği yanlarını bilen odur. Ve onun önünde tüm maskeler düşer.

Yaptıklarınla yüzleşmek, söylediklerini tartmak, sustuklarını hatırlamak… İşte vicdanın karşına çıkardıkları bunlardır. O yüzden, bu mahkeme kimine huzur verir, kimine ise en büyük yükü.

Adaletten kaçmak mümkün olabilir, ama vicdanın hükmünden asla. Çünkü vicdan, insanın kendi kendine hesap verdiği tek yerdir. Orada yalan yoktur, bahane yoktur; sadece çıplak gerçekler vardır.

Vicdanın rahat değilse, kazandığın her zafer yarımdır. Ama vicdanın rahatsa, kaybetmiş gibi görünsen bile kazanan sensindir. İşte bu yüzden, vicdan en yüce mahkemedir ve insan, hayat boyu bu mahkemenin hükmü altında yaşar.